Niektóre zioła i przyprawy, oprócz intensywnego aromatu i niezwykłego koloru – właściwości cenionych głównie przez szefów kuchni, wykazują także szereg działań prozdrowotnych. Łagodzą stany zapalne, zwalczają bakterie i niwelują niektóre dolegliwości. Wiele z nich wykorzystywanych jest w medycynie ludowej na całym świecie, a część doczekała się nawet wyników badań klinicznych, potwierdzających ich właściwości zdrowotne.
Za działanie przeciwzapalne różnego rodzaju roślin, odpowiedzialne są zawarte w nich związki. W kurkumie, słynnej żółtej przyprawie ze wschodu, znajduje się kurkumina – to właśnie jej właściwości zostały potwierdzone badaniami. Obecnie wciąż trwają kolejne – w kierunku jej skuteczności w zapobieganiu oraz zwalczaniu nowotworów. Sprawdź, jak wpływa na organizm ta aromatyczna roślina z rodziny imbirowatych i jak może wyglądać suplementacja kurkumą.
Kurkuma – jakie właściwości ma ta przyprawa?
Kurkuma, szafran indyjski, ostryż długi – wszystkie te nazwy określają roślinę z rodziny imbirowatych, zwaną także złotem Indii. Już od ponad 2500 lat jest znana i z powodzeniem stosowana w kuchniach Dalekiego Wschodu. Współcześnie ceni się ją nie tylko w przemyśle gastronomicznym, ale również w produkcji kosmetyków oraz suplementów diety.
Kurkuma (Curcuma longa L.), czy też ostryż długi uprawiany jest na południowo-wschodnich terenach Azji, w Chinach oraz w Indiach. Osiąga wysokość do 1 m, a źródłem cennego surowca jest suszona bulwa, którą mieli się na proszek – tak powstaje słynna na całym świecie, pomarańczowo-żółta, aromatyczna przyprawa.
Swoją charakterystyczną barwę oraz silne działanie przeciwzapalne, kurkuma zawdzięcza kurkuminoidom, związkom chemicznym, takim jak kurkumina, demetoksykurkumina oraz bis-demetoksykurkumina.
Kurkuma – właściwości i zastosowanie
Kurkuma swoje właściwości przeciwzapalne zawdzięcza głównie kurkuminie. To silny przeciwutleniacz, który neutralizuje wolne rodniki, odpowiedzialne za przyspieszanie procesów starzenia oraz rozrost komórek nowotworowych. Dawniej kurkumę wykorzystywano także w celu łagodzenia dolegliwości trawiennych, a także przyspieszenia gojenia ran i regeneracji skóry.
Kurkuma jest naturalnym źródłem witamin z grupy B (B1, B2, B3) oraz witaminy C. Dostarcza ich organizmowi, usprawniając tym samym metabolizm, poprawiając pamięć i koncentrację oraz wzmacniając skórę, włosy oraz paznokcie. To jednak nie koniec zalet tej złotej przyprawy – ma ona znacznie więcej korzystnych dla zdrowia właściwości. Kurkuma:
- zapewnia organizmowi ochronę przed rozwojem miażdżycy (obniża poziom „złego” cholesterolu LDL, zapobiega tworzeniu się zakrzepów),
- zmniejsza stres oksydacyjny,
- łagodzi zaburzenia trawienne – przeciwdziała wzdęciom, zgadze i ciągłemu odbijaniu (objawy refluksu),
- chroni przed rozwojem wrzodów żołądka (pobudza wydzielanie żółci, która jest potrzebna do prawidłowego rozkładu tłuszczów),
- reguluje poziom glukozy we krwi, dlatego polecana jest diabetykom,
- hamuje procesy kancerogenne, prowadzące do rozwoju nowotworów,
- zmniejsza ryzyko wystąpienia przerzutów,
- pozytywnie wpływa na pracę mózgu,
- może spowalniać postępowanie niektórych chorób otępiennych,
- wzmacnia skórę, włosy i paznokcie,
- łagodzi dolegliwości, związane z zapaleniem stawów,
- zapobiega namnażaniu niektórych bakterii, wirusów i grzybów.
Z racji, że kurkuma pozytywnie wpływa na organizm przy nowotworach układu pokarmowego, może być wsparciem w procesie leczenia. Co ciekawe, stosowana jest nie tylko wewnętrznie, ale także zewnętrznie – okłady z kurkumy bywają pomocne w leczeniu ran, oparzeń oraz podrażnień skórnych. Ukoją również zaczerwienioną cerę, dotkniętą różnego rodzaju dermatozami – trądzikiem, łuszczycą, czy egzemą.
Dzięki właściwościom przeciwzapalnym kurkuma wykorzystywana jest także przy dolegliwościach jamy ustnej. Pomaga zwalczać nawracające afty, łagodzi stany zapalne błony śluzowej dziąseł, chroni przed gromadzeniem płytki nazębnej i przyspiesza gojenie drobnych ran.
Ze względu na to, że zawarta w kurkumie kurkumina pobudza wydzielanie soków trawiennych i przyspiesza przemianę materii, wykazuje działanie odchudzające. Wspomaga pracę wątroby, czego efektem jest skuteczniejsze usuwanie produktów metabolizmu oraz toksyn z organizmu. Trzustka łatwiej trawi cukry, co korzystnie wpływa na poziom glukozy we krwi. Dzięki temu długotrwałe stosowanie kurkumy może być wsparciem dla każdego, kto chce się pozbyć nadmiernych kilogramów.
Kurkuma – jak najlepiej ją stosować?
Osoby, które nie mają większych problemów ze zdrowiem oraz nie zażywają na stałe żadnych leków, mogą czerpać korzyści zdrowotne ze spożywania kurkumy w postaci przyprawy do posiłków. Świeża kurkuma może być również składnikiem sałatek – wystarczy zetrzeć ją na tarce na małe paseczki i dodać do warzyw. Urozmaici smak, a co najważniejsze, dostarczy organizmowi niezbędnych składników aktywnych.
Ci, którzy z pomocą kurkumy chcą pozbyć się określonych dolegliwości, mogą spożywać ją w postaci złotego mleka – napoju, który w ostatnim czasie zyskał sporą popularność w mediach społecznościowych. Jego pozytywny wpływ na organizm znany jest jednak od wieków. Żeby przygotować złote mleko, potrzebujesz pasty z kurkumy, pół łyżeczki oleju kokosowego oraz szklanki mleka roślinnego.
Pastę z kurkumy można zrobić w bardzo prosty sposób – wystarczy dodać 2 łyżki przyprawy w proszku do ok. 100 ml wrzątku, a następnie przez 8 minut gotować, aż płyn uzyska konsystencję kremowej pasty (gotowa pasta może stać przez 3 tygodnie w lodówce). Teraz dodaj łyżeczkę papki i olej kokosowy do mleka roślinnego, wymieszaj i podgrzej tak, aby nie doszło do wrzenia. Możesz dodać trochę czarnego pieprzu – zawiera cenną piperynę, która wspomaga wchłanianie składników aktywnych z kurkumy. Żeby poprawić walory smakowe złotego mleka, wsyp szczyptę cynamonu, imbiru lub dodaj odrobinę miodu.
Jeśli jednak nie przepadasz za smakiem kurkumy, a chcesz czerpać korzyści zdrowotne z jej spożywania, sięgnij po gotowe suplementy, dostępne w aptece bez recepty. Wcześniej skonsultuj się z lekarzem lub poproś o radę farmaceutę.
