Jak proteoglikany wspierają porost włosów?
W biologii włosów proteoglikany pełnią istotną funkcję. W mieszku włosowym wyróżnia się kilka ich typów:
- Syndecan-1,
- Perlecan (proteoglikan siarczanu heparanu) oraz HSPGs,
- BM-CSPG,
- Decorin,
- Versican,
- Agrican,
- Biglikan.
Wpływ proteoglikanów na prawidłowy cykl wzrostu włosa był przedmiotem wielu opracowań naukowych. Badania immunohistochemiczne wykazały, że wiele wyspecjalizowanych proteoglikanów, takich jak Versican, Syndecan-1 i Decorin, wykazuje silną ekspresję w mieszku włosowym i jego otoczeniu.
To odkrycie rzuciło nowe światło na kontrolę cyklu rozwojowego włosa. Okazało się, że odpowiednie stężenie proteoglikanów jest kluczowe dla wsparcia migracji komórek, indukcji mieszków włosowych oraz interakcji międzykomórkowych.
Dynamiczna dystrybucja proteoglikanów w czasie przejścia z fazy anagenu (fazy aktywnej wzrostu włosa) do fazy katagenu (fazy przejściowej wzrostu włosa) wpływa na proliferację komórek mieszków włosowych. Kurczenie się macierzy zewnątrzkomórkowej bogatej w te makrocząsteczki w brodawce skórnej jest jednym z pierwszych objawów wchodzenia w fazę katagenu.
Niedobór proteoglikanów lub ich wyczerpanie prowadzi do zaburzeń cyklu wzrostowego włosa oraz stopniowej miniaturyzacji mieszka włosowego, a w efekcie do atrofii. To zjawisko może mieć znaczące konsekwencje dla zdrowia włosów.
Proteoglikany odgrywają istotną rolę zarówno w indukcji, jak i podtrzymaniu fazy anagenu. Tworzą specyficzne mikrośrodowisko, które wspiera aktywność proliferacyjną mieszków włosowych oraz zapobiega przedwczesnej inicjacji katagenu.
Dodatkowo proteoglikany pełnią ważną funkcję w ochronie mieszka włosowego przed uszkodzeniami spowodowanymi przez układ odpornościowy. Zaburzenia w ich dystrybucji mogą prowadzić do przyspieszonej inicjacji fazy katagenu i migracji komórek odpornościowych do mieszka włosowego.
W jakiej formie stosować proteoglikany na włosy?
Proteoglikany są coraz częściej stosowane w kosmetykach do pielęgnacji włosów, takich jak szampony, odżywki, maski i ampułki. Dostępne są również w formie suplementów diety. Przed zastosowaniem produktów zawierających te cząsteczki należy zapoznać się ze sposobem użycia lub sposobem dawkowania określonym przez producenta.
Podsumowanie
Proteoglikany to wielkocząsteczkowe składniki złożone z łańcuchów glikozaminoglikanów połączonych kowalencyjnie z rdzeniem białkowym. Będąc kluczowymi makrocząsteczkami obecnymi w całym organizmie, odgrywają ważne role w jego funkcjonowaniu.
W licznych publikacjach naukowych wykazano, że proteoglikany takie jak Versican, Syndecan-1 i Decorin mają kluczowe znaczenie w regulacji wzrostu włosów, co podkreśla ich rangę w procesach biologicznych. Zrozumienie funkcji proteoglikanów oraz ich wpływu na zdrowie włosów może przyczynić się do opracowania skuteczniejszych terapii na problemy związane z utratą włosów oraz poprawy ich stanu u osób dotkniętych tym problemem.
Należy pamiętać, że zrównoważony sposób żywienia oraz zdrowy tryb życia są istotne w utrzymaniu równowagi całego organizmu, w tym dobrej kondycji włosów. W przypadku wątpliwości związanych ze swoim stanem zdrowia należy zwrócić się do lekarza pierwszego kontaktu, który zaleci nam odpowiedni sposób postępowania.
Źródła:
- Lauc G, Krištić J, Zoldoš V: Glycans- the third revolution in evolution. Front Genet. 2014;5:145.
- Couchman JR, Pataki CA. An introduction to proteoglycans and their localization. J Histochem Cytochem. 2012;60(12): 885-97.
- Malgouries S, Thibaut S, Bernard BA. Proteoglycan expression patterns in human hair follicle. Br J Dermatol. 2008;158(2):234-42.
- Ramos R, Guerrero-Juarez CF, Plikus MV. Hair follicle signaling networks: a dermal papilla-centric approach. J Invest Dermatol.2013;133(10):2306-8.
- Langan EA, Paus R. Female pattern hair loss: beyond an androgenic aetiology? Br J Dermatol. 2010;163(5):1141-2.
- Kishimoto J, Ehama R, Wu L, Jiang S, Jiang N,Burgeson RE. Selective activation of the versican promoter by epithelial-mesenchymal interactions during hair follicle development. Proc Natl Acad Sci U S A. 1999;22;96(13):7336-41.
- Kresse H, Schönherr E. Proteoglycans of the extracellular matrix and growth control. J Cell Physiol. 2001;189(3):266-74.
- Jing J, Wu XJ, Li Yl, et al. Expression of decorin throughout the murine hair folliclecycle: hair cycle dependence and anagen phase prolongation. Exp Dermatol. 2014;23(7):486-91.
- Bernard BA. Advances in UnderstandingHair Growth. F1000Res.Faculty Rev. 2016;8(5):147.
- Wadstein J, Thom E, Gadzhigoroeva A. The integral roles of specific proteoglycans in hair growth and hair loss – Mechanisms behind the bioactivity of Proteoglycan Replacement Therapy with Nourkrin® with Marilex® in pattern hair loss and telogen effluvium. Dermatol Res Pract. 2020 Feb; 2020:8125081.
- Hamilton JB, et al. J Clin Endocrinol Metab. 1960 Oct;20:1309-18.
- Wadstein J, et al. Dermatol Res Pract. 2020 Feb; 2020:8125081.
- Fazy wzrostu włosa, Klinika Miracki, https://klinikamiracki.pl/encyklopedia/fazy-wzrostu-wlosa/ (15.04.2024).
- Koźma EM, et al. Proteoglikany – struktura i funkcje. Postępy biochemii. 1997;43(3):158-72.
- Musiał C. Rola i zastosowanie glikozaminoglikanów w trychologii i kosmetologii. Aesth Cosmetol Med. 2021;10(1):33-7.
Autor
Magdalena Merchut-Faron – specjalistka ds. rozwoju treści, absolwentka kierunków edytorstwo i zarządzanie informacją na Uniwersytecie Jagiellońskim. Przywiązuje dużą wagę do utrzymania wysokiej jakości zarówno merytorycznej, jak i stylistycznej przygotowywanych tekstów. Miłośniczka kawy, zdrowego stylu życia i długich spacerów.
Artykuł sponsorowany
