Domowe sposoby na zgagę
Nagle, ni stąd, ni zowąd, podczas przełykania śliny zaczynasz odczuwać kwaśny posmak. W przełyku coraz częściej czujesz ogień, a okolice mostka nieznośnie pieką. Co się dzieje? Twój organizm ma dla ciebie przykrą wiadomość: to zgaga. Bez względu na jej przyczynę, pierwsze, o co chcemy się zatroszczyć, to powstrzymanie jej objawów. Jakie są najbardziej skuteczne sposoby na pozbycie się zgagi?
Ból wynikający ze zgagi często nasila się po jedzeniu, wieczorem, podczas leżenia lub pochylania się. Sporadyczna zgaga jest powszechna i nie stanowi powodu do niepokoju. Większość ludzi może samodzielnie poradzić sobie z dyskomfortem związanym ze zgagą, zmieniając styl życia i stosując leki bez recepty. Częsta zgaga lub zakłócająca codzienną rutynę może być objawem poważniejszej choroby wymagającej opieki medycznej. Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się, jak skutecznie radzić sobie ze zgagą!
Z tego artykułu dowiesz się:
Zgaga – przyczyny
Przeczyny zgagi mogą byc różne. Najważniejsze z nich to m.in.:
- dojrzały wiek (po 50.),
- nadmierna masa ciała (powoduje duże ciśnienie w żołądku),
- ciąża (powiększająca się macica uciska żołądek),
- nieodpowiednia dieta (ciężkostrawna),
- brak aktywności fizycznej,
- nadużywanie alkoholu,
- palenie tytoniu,
- stosowanie niektórych leków (np. antybiotyków),
- niektóre poważne choroby.
Zgaga jest typowym objawem choroby refluksowej przełyku. Refluks żołądkowo-przełykowy to stan, w którym zawartość żołądka cofa się do przełyku (przewodu pokarmowego). Kiedy jemy, pokarm przechodzi z gardła do żołądka przez przełyk. Pierścień włókien mięśniowych w dolnej części przełyku (dolny zwieracz przełyku) zapobiega cofaniu się połkniętego pokarmu. Jeżeli ten pierścień mięśnia nie zamyka się całkowicie, zawartość żołądka może przedostać się z powrotem do przełyku. Wraz z połkniętym wcześniej pokarmem do przełyku wraca także wytwarzany w żołądku kwas solny i enzymy trawienne, co objawia się uczuciem pieczenia, czyli zgagą.
Przyczyną zgagi może być przepuklina rozworu przełykowego, która towarzyszy objawom refluksowym, gdyż sprzyja zarzucaniu treści żołądkowej lub jelitowej do przełyku. Inne schorzenia, z którymi możemy się borykać, jeśli często towarzyszy nam zgaga, to m.in. wrzody żołądka i dwunastnicy, zaburzenia psychonerwicowe, choroby dróg żółciowych (np. kamica pęcherzyka moczowego).
Skuteczne leczenie zgagi można podjąć dopiero po określeniu źródła symptomu, tj. po konsultacji lekarskiej, badaniach laboratoryjnych, a w przypadku powracającej dolegliwości – także gastroskopii. Jeżeli jednak zgaga wywołana jest złym stylem życia (w szczególności dietą) lub wizyta lekarska dopiero przed nami, a chcemy jak najszybciej poczuć ulgę, warto sięgnąć po sprawdzone sposoby radzenia sobie z tą przykrą dolegliwością.
Zgaga – objawy
Objawy zgagi obejmują:
- piekący ból w obrębie klatki piersiowej, który zwykle pojawia się po jedzeniu i może wystąpić w nocy,
- ból nasilający się podczas leżenia lub pochylania się,
- gorzki lub kwaśny smak w ustach.
Zgaga może trwać od kilku minut do kilku godzin. Powinna ustąpić, gdy żołądek opróżni swoją zawartość. W zależności od posiłku zakończenie trawienia w żołądku może zająć od dwóch do pięciu godzin. Bogate i tłuste posiłki dłużej rozkładają się w żołądku.
Odróżnienie zgagi od innych rodzajów bólu w klatce piersiowej może być trudne. Jeśli nie masz pewności co do rodzaju odczuwanego bólu, zawsze dobrze jest omówić to z lekarzem. Pomocne może okazać się skupienie na innych towarzyszących objawach, które odróżniają zgagę od zawału serca lub innych zaburzeń.
Jeśli zgaga jest spowodowana refluksem żołądkowym, mogą występować też:
- kwaśne odbijanie (potocznie zwane bekaniem),
- kwaśny smak w ustach,
- nudności,
- wzdęcia,
- uczucie pełności żołądka,
- czkawka,
- przewlekły kaszel,
- ból gardła i krtani,
- trudności w przełykaniu,
- uczucie guli w gardle,
- ból w klatce piersiowej niezwiązany z sercem.
Czy mleko na zgagę pomaga? Domowe sposoby na zgagę i niestrawność
Dolegliwości występujące sporadycznie możemy spróbować zwalczyć, stosując domowe sposoby na zgagę. Do najbardziej znanych środków, które z pewnością mamy w kuchni, należą:
- Mleko – szklanka ciepłego mleka pomaga, ale tylko miejscowo i wyłącznie w przypadkach sporadycznej zgagi. U osób, które cierpią na tę dolegliwość częściej, mleko na zgagę może wywołać skutek odwrotny od zamierzonego – a to z powodu dużej zawartości wapnia, białka i tłuszczów, które stymulują produkcję kwasów żołądkowych.
- Soda oczyszczona – spożywana w formie zawiesiny (1 łyżeczka proszku na szklankę wody) neutralizuje odczyn kwasowy w przełyku.
- Zioła – najlepszy jest napar z melisy (łyżka suszonej melisy na dwie szklanki wrzątku), łagodzący napięcie i kurcz żołądka, ale sprawdza się także mięta i herbatka z kopru włoskiego.
- Przyprawy – do walki ze zgagą świetnie nadaje się siemię lniane (w formie zawiesiny lub jako dodatek do potraw) o działaniu wzmacniającym i łagodzącym nabłonek przełyku, a także wspomagającym procesy trawienne. Dobry jest także przeciwskurczowy i stymulujący wydzielanie soków trawiennych kminek (1 łyżka popita wodą lub przyprawa do mięs i innych dań), a także imbir, wchłaniający kwasy i łagodzący podrażnienia przełyku
- Przekąski – w sporadycznych przypadkach zgagi sprawdzają się nawet zwykłe sucharki czy starannie przeżuwana skórka od chleba. Najchętniej wybierane do walki z nią są jednak migdały – szczególnie przydatne i pożyteczne dla żołądka w ciąży.
Leczenie zgagi przy pomocy preparatów
Pomocne są preparaty na zgagę, których składniki nie tylko hamują wydzielanie kwasów żołądkowych, ale także łagodzą podrażnienia błony śluzowej przełyku i likwidują uczucie pieczenia oraz palenia. Leki te dostępne są zwykle w formie tabletek do ssania lub proszku do rozpuszczenia w zawiesinie.
Kultura jedzenia i styl życia – co można robić na co dzień, by zwalczać objawy zgagi
Oczywiście, to, co jemy – to jedno, natomiast to, jak jemy – to drugie i równie ważne jak elementy codziennego menu. Ponieważ mówi się, że najlepszym lekarstwem na dolegliwości jest profilaktyka, warto wprowadzić do swojego stylu życia kilka zasad:
- jedz mniej, a częściej: 5 posiłków w ciągu dnia, za to w mniejszych porcjach, spożywanych starannie i bez pośpiechu,
- po posiłku, zwłaszcza dużym, nie zmieniaj pozycji na leżącą – lepszym rozwiązaniem będzie spacer,
- nie kładź się spać wcześniej niż 2 godziny po kolacji,
- unikaj produktów, które najczęściej wywołują cofanie się treści pokarmowej, tj. kawy, mocnej herbaty, alkoholu, gazowanych napojów, tłustych, kwaśnych i smażonych potraw.
Obecnie się uważa, że najistotniejszymi czynnikami, które zapobiegają występowaniu zgagi, są redukcja masy ciała oraz rzucenie palenia papierosów. Z tego względu warto wprowadzić do codziennego życia regularną aktywność fizyczną, a także zrezygnować z pogarszającego komfort życia nałogu.
W razie uporczywego nawracania zgagi, jak również pojawienia się objawów niepokojących, takich jak utrata masy ciała, niedokrwistość, ból w jamie brzusznej i nadbrzuszu, również w nocy, brak apetytu, trudności z połykaniem pokarmów, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Podsumowanie
Uczucie palenia w okolicy klatki piersiowej, gorzki lub kwaśny smak w ustach, nieprzyjemne pieczenie występujące po jedzeniu i ból nasilający się podczas leżenia lub pochylania się – to najczęstsze objawy zgagi. Nasilać objawy zgagi mogą niektóre pokarmy, takie jak tłuste jedzenie, napoje gazowane, niektóre ostre przyprawy, alkohol. Duże znaczenie w jej pojawieniu się ma codzienny styl życia – w przypadku nadwagi i braku aktywności fizycznej połączonych z paleniem papierosów i nadużywaniem alkoholu może występować częściej. Ryzyko wystąpienia zgagi jest częstsze także np. u kobiet w ciąży, gdyż przyczyną piekącego bólu jest to, że powiększająca się macica uciska żołądek.
Zgaga występująca od czasu do czasu zwykle nie świadczy o poważnym stanie i można się z nią uporać, wykorzystując domowe sposoby. Jeśli jednak dolegliwości pojawiają się często, nawet kilka razy w tygodniu, nie należy ich lekceważyć, gdyż mogą być one objawami choroby refluksowej przełyku bądź innych schorzeń. Warto wtedy sięgnąć po fachową pomoc i stosować się do zaleceń lekarza rodzinnego.
Wybrane źródła:
- Heartburn, Cleveland Clinic, https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/9617-heartburn-overview (dostęp: 23.06.2023).
- Heartburn, Mayo Clinic, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heartburn/symptoms-causes/syc-20373223 (dostęp: 23.06.2023).
- E. Małecka-Panas, aktual. M. Wiercińska, Choroba refluksowa przełyku (refluks): przyczyny, objawy i leczenie, Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/przelyk/50731,choroba-refluksowa-przelyku-refluks (dostęp: 23.06.2023).
- M. Wiercińska, Zgaga: co to jest zgaga, jakie są jej przyczyny, Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/pacjent/objawy/50665,zgaga (dostęp: 23.06.2023).
- Gastroesophageal reflux disease, MedlinePlus, https://medlineplus.gov/ency/article/000265.htm (dostęp: 23.06.2023).
- M. Zwolińska-Wcisło, Przepuklina rozworu przełykowego – rokowania, Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/lista/60814,przepuklina-rozworu-przelykowego-rokowania (dostęp: 23.06.2023).
- A. Harding, 9 Serious Conditions That Mimic Heartburn, Fox News, https://www.foxnews.com/health/9-serious-conditions-that-mimic-heartburn (23.06.2023).
- M. Zwolińska-Wcisło, Jak zapobiegać zgadze? Jakie leki bez recepty mogę bezpiecznie zażywać?, Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/lista/62381,jak-zapobiegac-zgadze-jakie-leki-bez-recepty-moge-bezpiecznie-zazywac (dostęp: 23.06.2023).
Data aktualizacji: 23.06.2023. Autor: e-zikoapteka.
Powiązane kategorie
Ostatnia aktualizacja [20.03.2024]