Sposobów na poprawienie naturalnej odporności szukają nie tylko rodzice maluchów, uczęszczających do żłobków i przedszkoli, czy starszych uczniów. Również dorośli coraz częściej interesują się tematem wzmacniania odporności i próbują różnych metod, by pobudzić układ immunologiczny do lepszej ochrony przed infekcjami. Jednym ze sposobów na naturalną poprawę funkcji obronnych organizmu jest regularne picie zakwasu buraczanego.
Coraz więcej mówi się o tym, jak wiele korzyści zdrowotnych niesie regularne spożywanie zakwasu z buraków. Co ciekawe, zdrowy zakwas buraczany można przygotować samodzielnie we własnej kuchni – potrzebujesz do tego zaledwie kilku składników. Sprawdź, jak zrobić zakwas buraczany i poznaj jego cenne właściwości!
Z artykułu dowiesz się:
- Jakie są właściwości zakwasu buraczanego?
- Komu polecane jest picie zakwasu, a kto powinien z tego zrezygnować?
- Jak samodzielnie przygotować domowy zakwas z kiszonych buraków?
Zakwas buraczany – czym jest i na co pomaga?
Zakwas buraczany to nic innego, jak produkt przygotowany z kiszonych buraków, po który większość osób sięga, gotując barszcz czerwony lub tradycyjny barszcz wigilijny. Gotowy zakwas można kupić w sklepach spożywczych i zielarskich lub przyrządzić samodzielnie. Warto wiedzieć, że nie jest to wcale tak trudne i pracochłonne, jak mogłoby się wydawać.
Już w starosłowiańskich zapiskach znajdują się wzmianki na temat tego odżywczego smakołyku, dlatego uważa się go za część polskiego dziedzictwa kulturowego. Potwierdza to decyzja o wpisaniu zakwasu buraczanego na Listę Produktów Tradycyjnych w 2022 r.
Co ciekawe, jego spożywanie nie ogranicza się wyłącznie do zup – wiele osób pije domowy zakwas buraczany i podaje go również najmłodszym, żeby wzmocnić ich odporność. To nie przypadek, ani żadna magia – zakwas z buraków nie od dziś zaliczany jest do grupy superfoods, obejmującej naturalną, nieprzetworzoną żywność o wielu cennych właściwościach odżywczych. Polskie superfoods to także: siemię lniane, jarmuż, aronia, natka pietruszki, żurawina, kasza jaglana, orzechy włoskie i pestki dyni. Włączenie do diety tych produktów pozwoli w prosty sposób dostarczyć organizmowi cenne witaminy, minerały oraz składniki odżywcze.
Pyszny kiszony napój buraczany powstaje w wyniku fermentacji mlekowej buraków ćwikłowych. Nie ma tu obróbki termicznej, dlatego płyn zachowuje większość cennych wartości odżywczych. Dodatkowo sam proces kiszenia przyczynia się do ich wzmocnienia – zwiększa się ilość witamin, pojawiają się probiotyczne bakterie kwasu mlekowego, a zakwas zyskuje silniejsze właściwości antyoksydacyjne. To właśnie za sprawą tych składników, każda porcja zakwasu buraczanego wspiera naturalną odporność i zdolności obronne organizmu.
Podobnie jak w przypadku kiszonej kapusty, czy ogórków, gotowy zakwas z buraków ma charakterystyczny kwaskowaty aromat oraz smak. Możesz spożywać go codziennie i podawać swoim bliskim, by zadbać o ich zdrowie i naturalną odporność. Jeśli Twoje pociechy lubią kiszonki i często sięgają po nie podczas posiłków, z pewnością posmakuje im także kiszony napój z buraków czerwonych. Zakwas można wlać do kolorowego kubka, co zachęci maluchy do spróbowania.
Właściwości zakwasu buraczanego
Burak jako warzywo jest naturalnym źródłem cukru, witamin z grupy B oraz witaminy C. Z wysoką zawartością tych substancji wiąże się też jego korzystne oddziaływanie na organizm ludzki. Spożywanie buraków poprawia krążenie krwi, reguluje rytm wypróżnień i usprawnia wydalanie toksyn. To jednak nie wszystko – witaminy znajdujące się w burakach są ważnym elementem procesów krwiotwórczych. Częstą przyczyną niedokrwistości jest niedobór witaminy B12, dlatego hematolodzy polecają swoim pacjentom jedzenie buraków i picie zakwasu buraczanego, przy jednoczesnym stosowaniu zaleconych leków i suplementów.
Zawarta w burakach i zakwasie buraczanym betaina działa antyoksydacyjnie – neutralizuje wolne rodniki, które przyspieszają procesy starzenia i przyczyniają się do nowotworzenia. Picie zakwasu to zatem doskonały element profilaktyki nowotworowej. Ponadto betaina reguluje działanie kwasów tłuszczowych i wspiera spalanie tłuszczu, dlatego po buraki chętnie sięgają profesjonalni sportowcy oraz osoby aktywne fizycznie i odchudzające się.
Naturalny zakwas z buraków dostarcza organizmowi solidną porcję kwasu mlekowego, którego pałeczki są cenione w medycynie, ze względu na działanie probiotyczne. Kwas mlekowy wspiera pracę jelit i dba o równowagę mikroflory jelitowej. To właśnie dzięki temu pomaga uporać się z zaparciami i problemami trawiennymi. Może być stosowany objawowo w zaburzeniach rytmu wypróżnień, jednak nie zastąpi właściwego leczenia przyczyny dolegliwości.
Jednak najważniejszą zaletą zakwasu buraczanego jest jego nieoceniony wpływ na poprawę odporności. Dostarczając sobie niezbędnych probiotyków, witamin i innych składników odżywczych, wspierasz organizm, a układ immunologiczny jeszcze szybciej i skuteczniej wychwytuje różnego rodzaju patogeny, wywołujące infekcje. Z kolei witamina C, zawarta w zakwasie, pomaga szybciej zwalczyć przeziębienie, co skraca czas niedyspozycji i umożliwia łatwiejszy powrót do pełni sił.
Dobrą wiadomością dla każdego, kto pragnie zadbać o skórę będzie również fakt, że witamina C wspomaga odbudowę włókien kolagenowych, które są odpowiedzialne za utrzymanie jędrności cery. Kwas askorbinowy jest również silnym antyoksydantem, który chroni organizm przed szkodliwą aktywnością wolnych rodników.
Warto wiedzieć, że kiszone buraki mają jeszcze więcej właściwości prozdrowotnych, niż świeże. W zakwasie znajdują się betalainy – grupa barwników, które nie tylko odpowiadają za charakterystyczny kolor tych warzyw. Mają one również działanie przeciwzapalne, czemu zawdzięcza się korzystny wpływ spożywania zakwasu na cały proces budowania odporności.
Zakwas buraczany – kto może go pić, a kto powinien unikać?
Zakwas z buraków jest bezpieczny – to nie suplement, ani lek, dlatego mogą go spożywać praktycznie wszyscy, włączając kobiety w ciąży, karmiące piersią, czy małe dzieci. Ostrożność powinny zachować osoby uczulone na jakikolwiek składnik zakwasu oraz pacjenci, u których zdiagnozowano choroby nerek.
Nie jest zalecany również chorym na refluks żołądkowo-przełykowy, cierpiącym często z powodu zgagi oraz osobom, u których zdiagnozowano wrzody żołądka. Kwaśne potrawy oraz kiszonki zwiększają wydzielanie soków żołądkowych i mogą przez to powodować nasilenie nieprzyjemnych dolegliwości.
Zakwas z buraków zawiera również szczawiany – powinni ich unikać głównie pacjenci z kamicą szczawianowo-wapniową oraz chorobami reumatycznymi (np. dną moczanową).
Jeśli zażywasz na stałe jakieś leki, skonsultuj się z lekarzem, zanim zaczniesz regularnie pić zakwas. Specjalista podpowie, czy nie wchodzi on w interakcje z przyjmowanymi preparatami.
Jak spożywać gotowy zakwas buraczany?
Jeśli masz ochotę wypróbować przepis na zakwas buraczany lub kupować gotowy i regularnie sięgać po niego, by zadbać o zdrowie, sprawdź, jakie ilości napoju należy spożywać, żeby uzyskać upragnione efekty.
Zakwasu z buraków czerwonych nie trzeba pić dużo – to z pewnością dobra wiadomość dla tych, którzy cenią jego właściwości prozdrowotne, ale nie przepadają za specyficznym smakiem. Warto zacząć od picia kieliszka zakwasu dziennie – już 50 ml dostarczy organizmowi wiele cennych składników. Kiedy przyzwyczaisz się do charakterystycznego, słodko-słono-kwaśnego smaku, możesz pić pół szklanki zakwasu na dzień przez dwa tygodnie, a następnie zrób dwa tygodnie przerwy. Tak niewiele wystarczy, żeby czerpać korzyści zdrowotne z picia zakwasu buraczanego.
Starszym dzieciom można podawać taką samą ilość zakwasu, jeśli lubią smak kiszonek. Maluchom, które nie przepadają za kiszonymi ogórkami, czy kapustą, warto spróbować podać zakwas w nieco rozcieńczonej formie, zaczynając od łyżeczki lekko rozwodnionego napoju. Stopniowo możesz zmniejszać ilość wody – być może z czasem Twoja pociecha przekona się do spożywania zakwasu w nierozcieńczonej postaci. Spróbuj zachęcić malucha do pomocy przy przygotowywaniu zakwasu, a jest szansa, że chętniej skosztuje efektu swojej własnej pracy.
