Kiszonki stały się obowiązkową pozycją w menu wielu osób. Produkty tego typu wciąż zyskują na popularności ze względu na swoje właściwości i pozytywny wpływ na organizm człowieka. Dzięki nim poprawia się funkcjonowanie układu pokarmowego, a także odporność. Zobacz, dlaczego warto jeść kiszonki.
Kiszonki to określenie na owoce i warzywa, które zostały poddane procesowi kiszenia. Jest to sposób konserwacji żywności, który zachodzi za sprawą fermentacji mlekowej, w której biorą udział bakterie kwasu mlekowego. Polega on na rozłożeniu cukrów prostych na kwas mlekowy. Dzięki temu nie tylko wydłuża się trwałość żywności, ale także zyskuje ona nowe właściwości. Domowe kiszonki może przyrządzić każdy. Kiszeniu poddaje się najczęściej kapustę i ogórki, ale dobrze sprawdzą się też inne warzywa. Mogą to być: cukinia, kalafior, czosnek, paprykę, buraka, banany, śliwki, cytryny i truskawki. Proces kiszenia jest bardzo prosty. Wybrane warzywa i owoce należy umieścić w słoiku, a następnie zalać wodą z solą (często z dodatkiem ząbków czosnku, kopru i liści chrzanu).
Kiszonki a odporność organizmu
Kiszonki zawierają bakterie probiotyczne. Dzięki temu są naturalnym probiotykiem. Wspierają prawidłowe funkcjonowanie przewodu pokarmowego oraz odbudowują naturalną mikroflorę bakteryjną. Tym samym niemożliwy jest rozwój drobnoustrojów, które przyczyniają się do infekcji i chorób. Osoby, które regularnie spożywają kiszonki (może to być np. kiszona kapusta lub kiszone ogórki), są mniej narażone na nieprzyjemne dolegliwości ze strony układu pokarmowego (głównie biegunki).
Jak wiadomo, układ pokarmowy jest bardzo ważny dla odporności organizmu. Wiele osób jest zgodnych, że większość procesów immunologicznych może zachodzić właśnie dzięki jelitom. Wszystko dlatego, że obecne w nim „dobre” bakterie wpływają na funkcjonowanie układu odpornościowego. Jeżeli mikroflora bakteryjna jelit jest zaburzona, organizm nie jest w stanie bronić się przed patogenami.
Dlatego bardzo ważne jest spożywanie kiszonych warzyw. Przywracają one równowagę bakteryjną jelit. Tym samym cały organizm czerpie korzyści. Warto pamiętać, że dużą rolę odgrywają nie tylko kiszonki. Konieczne jest stosowanie zdrowej i zbilansowanej diety, która dostarczy organizmowi wszystkich niezbędnych witamin i minerałów. Konieczne jest unikanie produktów, które są powszechnie uznawane za niezdrowe (m.in. fast-foody), ponieważ mogą one przyczynić się do niszczenia dobrych bakterii.
Owoce i warzywa, które przeszły proces fermentacji, warto włączyć do jadłospisu szczególnie w miesiącach jesienno-zimowych. Jest to okres zwiększonej zachorowalności na infekcje górnych dróg oddechowych (zwłaszcza przeziębienie i grypę). Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby kiszone produkty jeść przez cały rok. Należy pamiętać, że budowanie odporności to proces, który wymaga czasu.
Składniki mineralne pochodzące z kiszonek
Kiszonki zawierają wiele cennych składników odżywczych, witamin i minerałów. Organizm potrzebuje ich, aby prawidłowo funkcjonować. Wiele osób określa kiszone warzywa i owoce mianem superfood, ponieważ nawet ich niewielka ilość jest bogatym źródłem tych substancji.
Kiszonki są cennym źródłem witaminy C. Substancja ta reguluje wiele ważnych procesów w organizmie. Bierze udział w produkcji kolagenu, wzmacnia naczynia krwionośne (co także ma znaczenie dla odporności), wzmacnia dziąsła i zęby. Jest także bardzo ważnym przeciwutleniaczem – niszczy wolne rodniki, które uszkadzają komórki.
W kiszonkach można znaleźć także witaminy z grupy B. Jest to grupa kilku substancji, które biorą udział w procesach metabolicznych, krwiotwórczych, odpornościowych i energetycznych. Wspomagają one łagodzenie stanów zapalnych, utrzymują w dobrej kondycji nabłonek układu pokarmowego i oddechowego oraz zapewniają zdrowie skóry (skóra jest naturalną barierą ochronną przed wnikaniem patogenów).
W kiszonkach obecne są też:
- witamina E,
- witamina A,
- żelazo,
- magnez,
- potas,
- wapń,
- fosfor.
Kiszonki – element diety odchudzającej
Wiele osób przekonuje, że kiszonki są dobrym elementem diety odchudzającej. Osoby, które spożywają je regularnie, mogą zaobserwować szybszy spadek masy ciała (oczywiście przy zachowaniu zdrowej diety i umiarkowanej aktywności fizycznej). Dzieje się tak, ponieważ w kiszone warzywa i owoce regulują poziom leptyny. Jest to substancja, która wpływa na uczucie głodu i sytości.
Dodatkowo kiszonki regulują stężenie glukozy we krwi. Proces wchłaniania tej substancji jest zaburzony przede wszystkim u osób z insulinoopornością. Stąd właśnie wzrost tkanki tłuszczowej.
Podsumowanie
Kiszonki powinny znaleźć się w jadłospisie każdej osoby. W trakcie kiszenia powstają cenne bakterie. Kiszone warzywa i owoce są źródłem witaminy A, C, B, E, potasu, żelaza, fosforu, wapnia i magnezu. Proces kiszenia można przeprowadzić samodzielnie w domu. Poddają się mu niemal wszystkie owoce i warzywa.
Źródła:
- J. Szwejda-Grzybowska, Właściwości prozdrowotne kiszonej kapusty, “Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny” 2010, nr 5, s. 6-9.
- D. Wnęk, Produkty kiszone, Medycyna Praktyczna 2018, https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/199490,produkty-kiszone (dostęp 16.08.2021).
Autorka
Angelika Janowicz – absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu na kierunku pielęgniarstwo. Pisze o zdrowiu, ponieważ wie, jak ważna jest edukacja pacjenta. Wielbicielka podróży i kuchni greckiej.
