Jakie właściwości posiada czosnek niedźwiedzi? Znajdź sposób na odporność
Czosnek niedźwiedzi jest rośliną, która zawiera dużą ilość substancji mających pozytywny wpływ na organizm człowieka. Przynosi korzyści niemal wszystkim układom – zwłaszcza układowi krążenia i oddechowemu. Jej najcenniejszą częścią są liście. Zobacz, czym wyróżnia się czosnek niedźwiedzi.
Właściwości czosnku niedźwiedziego sprawiają, że roślina ta jest z powodzeniem wykorzystywana nie tylko w kuchni, ale także medycynie. Są w nim obecne związki chemiczne o działaniu prozdrowotnym. Korzystali z niego już Celtowie oraz Starożytni Rzymianie i Grecy. W tamtych czasach uznawano go za roślinę odtruwającą. Przeprowadzone do tej pory badania wykazały jednak, że nie jest to jedyna właściwość czosnku niedźwiedziego.
Z artykułu dowiesz się:
Jak wygląda czosnek niedźwiedzi i w jakim okresie występuje?
Czosnek niedźwiedzi – Allium ursinum – jest rośliną, która należy do tej samej rodziny, co czosnek pospolity. Ma wysokość około 20–50 centymetrów. Ma zielone liście o eliptyczno-lancetowatym kształcie, których szerokość wynosi do 6 centymetrów, a długość do 25 centymetrów. Wyrasta z nich długa łodyga, na końcu której znajduje się około 24 (niekiedy więcej) białych, drobnych kwiatków. Czosnek niedźwiedzi może też owocować. Owoc składa się z 3 kulistych komór, w których obecne są czarne nasiona. Największe znaczenie mają liście czosnku niedźwiedziego i to one są najczęściej wykorzystywane przez człowieka (chociaż jadalna jest cała roślina).
Czosnek niedźwiedzi występuje niemal w całej Europie – także w Polsce. Można spotkać go właściwie na wszystkich terenach naszego kraju, jednak najbardziej rozpowszechniony jest w Karpatach, Sudetach, a także pojezierzu mazurskim. Rośnie przede wszystkim w lasach liściastych i zwykle tworzy rozległe skupiska.
Pojawianie się nowych liści czosnku niedźwiedziego można zaobserwować pod koniec lutego. Roślina kwitnie od kwietnia do czerwca, ale to maj jest miesiącem, w którym odbywa się to najintensywniej. Wówczas cała roślina wydziela bardzo intensywny czosnkowy zapach, który jest wyczuwalny z daleka. Natomiast owoce czosnku niedźwiedziego dojrzewają w miesiącach letnich.
Czosnek niedźwiedzi i jego właściwości
Ludzie na całym świecie od setek lat używają czosnek niedźwiedzi. Właściwości roślina ta zawdzięcza obecnym w niej licznym składnikom. To, co odróżnia ją od innych roślin z tej samej rodziny, jest wysokie stężenie substancji czynnych – jest ono większe niż w czosnku pospolitym, który jest bardzo ważną rośliną leczniczą.
Zawarte w czosnku niedźwiedzim substancje to:
- olejek eteryczny zawierający siarczki i wielosiarczki alkilowe,
- tiole,
- kwas askorbinowy,
- flawonoidy glikozydowe,
- związki fenolowe,
- lektyny,
- kwasy tłuszczowe,
- magnez,
- mangan,
- żelazo,
- adenozyna.
Czosnek niedźwiedzi ma także wysoką zawartość karotenoidów.
Właściwości zdrowotne czosnku niedźwiedziego
Liście czosnku niedźwiedziego są już od dawna wykorzystywane w celach leczniczych. Dawniej roślinę tę stosowano w celu oczyszczenia organizmu z toksyn. Ponadto sprawdzała się ona także przy infekcjach oraz szkorbucie. Już wtedy zaobserwowano także, że czosnek niedźwiedzi ma wiele innych właściwości zdrowotnych – szczególnie jeżeli chodzi o układ sercowo-naczyniowy, oddechowy i pokarmowy.
Mówiąc o czosnku niedźwiedzim, nie można zapomnieć o jego pozytywnym wpływie na układ odpornościowy. Roślina ta nie tylko wspiera jego działanie, ale też doskonale radzi sobie z infekcjami bakteryjnymi i grzybiczymi. Dzięki niej zostaje ograniczony wzrost wielu bakterii (w tym gronkowca złocistego). Podobnie jak czosnek pospolity, można stosować go przy przeziębieniach i innych infekcjach górnych dróg oddechowych. Dobrze sprawdza się również na rany.
Substancje obecne w czosnku niedźwiedzim chronią organizm przed działaniem wolnych rodników. Są to atomy, które mogą uszkadzać DNA komórek, a tym samym przyspieszać proces starzenia się organizmu oraz przyczyniać się do rozwoju chorób nowotworowych.
Niedźwiedzi czosnek dobrze działa też na układ krążenia:
- obniża ciśnienie krwi,
- działa przeciwzakrzepowo (zmniejsza ryzyko zakrzepów),
- obniża syntezę cholesterolu.
Ponadto spożywanie czosnku niedźwiedziego reguluje pracę jelit.
Czosnek niedźwiedzi – zastosowanie
Ze względu na właściwości lecznicze zalecane jest spożywanie czosnku niedźwiedziego. Najprostszym sposobem jest dodawanie go do dań – na surowo (np. w postaci przyprawy lub pesto) lub po ugotowaniu. Liście można zbierać samodzielnie – najlepiej robić to na początku kwietnia. Dostępne są także suplementy diety zawierające czosnek niedźwiedzi.
Podsumowanie
Spożywanie liści czosnku niedźwiedziego ma pozytywny wpływ na organizm. Roślina ta wspiera działanie układu krążenia, oddechowego, pokarmowego, a także odpornościowego. Może też przyczynić się do ustąpienia nieprzyjemnych dolegliwości. Czosnek niedźwiedzi można dodawać niemal do każdej potrawy. Jest on uznawany za bezpieczny.
Źródła:
- A. Znamirowska i in., Zastosowanie czosnku niedźwiedziego (Allinum ursinum L.) do produkcji mleka fermentowanego przez Bifidobacterium animalis spp. Lactis B-12, “Żywność. Nauka. Technologia. Jakość” 2018, nr 1, s. 126-136.
Autorka
Angelika Janowicz – absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu na kierunku pielęgniarstwo. Pisze o zdrowiu, ponieważ wie, jak ważna jest edukacja pacjenta. Wielbicielka podróży i kuchni greckiej.