Berberyna – czy dzięki niej można schudnąć? Poznaj właściwości berberyny
Stosowanie ziół i roślin leczniczych w celu zniwelowania różnego rodzaju dolegliwości to praktyka znana od wieków, zarówno w medycynie chińskiej, jak i europejskiej medycynie ludowej. W wielu przypadkach nie jest potrzebne wykorzystywanie całej rośliny, by osiągnąć określony cel terapeutyczny. Nowoczesne metody pozwalają tworzyć leki oraz suplementy diety, zawierające wyłącznie te wyciągi i substancje, które mają korzystny wpływ na zdrowie.
Berberyna to związek chemiczny, występujący w niektórych gatunkach roślin. Właściwości przeciwzapalne i antyoksydacyjne działanie berberyny zostało potwierdzone wieloma badaniami naukowymi. Coraz częściej mówi się także o tym, że stosowanie berberyny może wspomagać proces odchudzania. Sprawdź, co wyróżnia ten roślinny składnik i jakie korzyści przynosi organizmowi jego przyjmowanie. Dowiedz się także, czy istnieją przeciwwskazania do zażywania suplementów diety z berberyną.
Z artykułu dowiesz się:
Berberyna – co to takiego?
Berberyna to substancja pochodzenia naturalnego, występująca w niektórych gatunkach roślin. Jej głównym źródłem są liście oraz korzenie berberysu zwyczajnego (Berberis vulgaris), jednak można ją znaleźć także w indyjskiej odmianie berberysu, mahonii pospolitej, czy gorzkniku kanadyjskim. Rośliny te, ze względu na właściwości berberyny, od wieków wykorzystywano w medycynie ludowej wschodu. Z obserwacji i doświadczenia, wynikało, że w kombinacji z innymi ziołami, berberyna przynosi ulgę w stanach zapalnych przewodu pokarmowego, czy niestrawności.
Badania wykazały, że czysta berberyna jako suplement diety ma bardzo słabą wchłanialność, a tym samym jej działanie na organizm ludzki jest znikome. Właśnie dlatego przyjmuje się dość duże dawki berberyny lub suplementy zawierające jej pochodne.
Berberyna – jaki suplement diety wybrać?
W aptece można znaleźć suplementy diety z berberyną w różnych postaciach – tabletek, kapsułek, czy suszu do zaparzania. Niezależnie od tego, którą z nich wybierzesz, przestrzegaj dawkowania, określonego przez producenta preparatu. Jeśli istnieją jakiekolwiek przeciwwskazania zdrowotne, nie przyjmuj berberyny na własną rękę – przed rozpoczęciem suplementacji, należy skonsultować się z lekarzem. Szczególną ostrożność powinny zachować osoby, które na co dzień przyjmują różnego rodzaju leki, ponieważ składnik ten wchodzi w interakcje z niektórymi farmaceutykami oraz ziołami.
Berberyna – działanie i właściwości zdrowotne
Choć w medycynie ludowej najważniejsze były obserwacje, notatki i doświadczenie w stosowaniu berberyny, to jednak dziś najlepiej sugerować się wynikami badań klinicznych. Prowadzone od lat, pod okiem doświadczonych naukowców, wykazały, że berberyna ma pozytywny wpływ na wiele obszarów funkcjonowania organizmu. Berberyna posiada następujące właściwości:
- działa przeciwzapalnie,
- neutralizuje wolne rodniki,
- reguluje ciśnienie krwi,
- stabilizuje poziom cukru we krwi,
- obniża poziom cholesterolu oraz lipidów,
- działa przeciwgrzybiczo.
To jednak nie wszystko – nad działaniem i skutecznością berberyny wciąż trwają badania naukowe. Sugerują, że może być cennym wsparciem w leczeniu choroby Alzheimera, czy depresji. Wyniki niektórych analiz wskazują także, że dzięki swojemu antyoksydacyjnemu działaniu, berberyna wspomaga zwalczanie nowotworów.
Zastosowanie berberyny – kto powinien po nią sięgnąć?
Berberyna polecana jest głównie osobom, zmagającym się z cukrzycą typu II. Ze względu na działanie, regulujące stężenie glukozy we krwi, wspiera prawidłowy rozkład cukrów i pomaga utrzymać ich właściwy poziom. Choć berberyna wykazuje podobne właściwości, co metformina (lek stosowany przez diabetyków), to jednak terapia wyłącznie z wykorzystaniem berberyny nie może zastępować standardowego leczenia cukrzycy.
Suplementy diety z berberyną stosują również pacjenci, skarżący się na nadciśnienie, czy zbyt wysoki poziom „złego” cholesterolu (LDL), który przyczynia się do tworzenia blaszki miażdżycowej w naczyniach krwionośnych.
Badania pod kątem działania berberyny, prowadzone były także w kierunku jej skuteczności w terapii otyłości. Wyniki sugerują, że regularne stosowanie berberyny może ograniczać rozrost tkanki tłuszczowej i zwiększać wrażliwość organizmu na insulinę. Ze względu na to, związek ten często zaczął pojawiać się w składach suplementów diety, przeznaczonych dla osób odchudzających się, jako dodatkowe wsparcie.
Berberyna na odchudzanie – co warto o tym wiedzieć?
Berberyna wpływa na zwiększenie aktywności andiopektyny – hormonu wydzielanego przez komórki tłuszczowe. To z kolei prowadzi do uwrażliwienia tkanek na działanie insuliny, a także wpływa na rozkład glukozy i kwasów tłuszczowych w wątrobie i mięśniach. W ten sposób reguluje gospodarkę cukrową, zmniejszając ryzyko wyrzutów insuliny, które prowadzą do napadów tzw. wilczego głodu.
W internecie można się natknąć na opinie, że berberyna jest „naturalnym semaglutydem”, ponieważ podobnie wpływa na receptor GLP-1, co pozwala skutecznie obniżyć masę ciała. Czym jest semaglutyd? To substancja, którą stosuje się z powodzeniem w terapii cukrzycy typu 2, jednak często bywa przepisywana także pacjentom z otyłością. Warto jednak wiedzieć, że w tej kwestii potwierdzone są wyłącznie wyniki badań przeprowadzonych na zwierzętach.
Berberyna – przeciwwskazania
Berberyna to substancja, uznawana na ogół za bezpieczną, jednak jak w przypadku każdego leku, czy zioła, niewłaściwe dawkowanie może skutkować pojawieniem się działań niepożądanych, takich jak:
- zaburzenia wypróżniania – biegunki lub zaparcia,
- nudności i wymioty,
- wzdęcia,
- bóle brzucha.
Przyjmowanie zbyt wysokich dawek może przyczynić się do uszkodzenia wątroby, a także doprowadzić do nadmiernego obniżenia poziomu glukozy we krwi i spadku ciśnienia tętniczego. U niektórych osób mogą wystąpić również dolegliwości bólowe i krwawienie z układu pokarmowego.
Berberyna nie jest zalecana kobietom w ciąży, ze względu na ryzyko wywołania skurczów macicy oraz uszkodzenia płodu. Również stosowanie jej w połączeniu z innymi lekami, może spowodować wspomniane skutki uboczne. Berberyny nie powinni zażywać (lub przynajmniej zachować ostrożność przy stosowaniu) pacjenci:
- przyjmujący metforminę, digoksynę, czy ketokonazol,
- zażywający leki rozrzedzające krew,
- w czasie antybiotykoterapii,
- stosujący na co dzień niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), takie jak ibuprofen, ketoprofen, czy kwas acetylosalicylowy,
- będący pod opieką endokrynologa z powodu chorób tarczycy.
Berberyna, wchodząc w reakcje z niektórymi substancjami, może wpływać na ich wchłanialność oraz działanie lecznicze.
Podsumowanie
Berberyna to związek chemiczny, obecny w niektórych roślinach, głównie z rodziny Berberidaceae. Może wspomagać leczenie cukrzycy typu II, insulinooporności oraz otyłości. Suplementy diety dostępne są w postaci tabletek, kapsułek oraz suszu do zaparzania. Warto jednak pamiętać, że przed rozpoczęciem przyjmowania berberyny w jakiejkolwiek postaci, należy skonsultować się z lekarzem, ponieważ może zaburzać działanie niektórych leków oraz roślin leczniczych.
Źródła:
- I. Wojciechowska, Berberys pospolity – roślina ozdobna i lecznicza, „Kosmos. Problemy nauk biologicznych”, 2017, t. 66, nr 3, s. 487-490.
- E. Pisulewska, Tajemnice ziół – zastosowanie w żywności, żywieniu, dietetyce i kosmetologii, http://ecofood.kwspz.pl/skrypty/tajemnice-ziol/ (dostęp 11.09.2023 r.).
- M. Mróz, K. Pastusiak, P. Bogdański, Potencjalne możliwości wykorzystania berberyny w przeciwdziałaniu insulinooporności i w cukrzycy typu 2, „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej”, 2021, t. 75, nr 1, s. 790-801.
Autorka
Aleksandra Chojnowska – absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, magister filologii polskiej, copywriterka. Od lat zgłębia wiedzę na tematy związane ze zdrowiem oraz urodą i z pasją pisze o tym, jak każdego dnia dbać zarówno o siebie, jak i o bliskich. Prywatnie doświadczona mama.
Powiązane kategorie
Ostatnia aktualizacja [01.07.2024]