Cytryniec chiński, czyli owoc o pięciu smakach
Adaptogeny to nietoksyczne zioła oraz rośliny, które mają pozytywny wpływ na organizm człowieka – łagodzą stres, a także pomagają odzyskać naturalną równowagę. Są często stosowane w ziołolecznictwie, a także w tradycyjnej medycynie chińskiej. Jedną z roślin o działaniu adaptogennym jest cytryniec chiński (schisandra chinensis), dlatego warto poznać jego właściwości lecznicze i zastosowanie.
Cytryniec chiński to roślina rosnąca głównie w Azji, nazywana owocem o pięciu smakach, ze względu na różne doznania smakowe, jakie zapewnia każda z jego części. To cenne źródło naturalnych przeciwutleniaczy oraz cennych składników odżywczych. Sprawdź, jak wygląda cytryniec chiński, w jakim rejonie się go uprawia i jakie właściwości lecznicze ma ten niedoceniany w Polsce adaptogen.
Z artykułu dowiesz się:
Cytryniec chiński – jak wygląda?
Cytryniec chiński rośnie naturalnie na wschodnich obszarach Azji, głównie na zalesionych terenach górzystych i w dolinach rzek. Tę roślinę z rodziny cytryńcowatych spotkać można w Rosji, Chinach, Korei oraz Japonii.
Łodyga cytryńca chińskiego jest elastyczna i osiąga długość od 8 do nawet 15 m. To dość cienkie pnącze o średnicy 1-1,5 cm, które oplata pnie drzew. Jego liście mają eliptyczny kształt i brzegi zakończone drobnymi ząbkami. Poznać je można również po cytrynowym zapachu, jaki pozostaje na dłoniach po roztarciu. Wygląd liści cytryńca chińskiego sprawia, że roślina doceniana jest ze względu na walory ozdobne.
Późną wiosną, na przełomie maja i czerwca, zaczynają się rozwijać kwiaty cytryńca. Początkowo mają barwę biało-kremową, a w okresie przekwitania – jasnoróżową. Zwisają swobodnie na dość długich szypułkach, skupiających od 2 do 5 kwiatów.
Warto wiedzieć, ze cytryniec chiński zaczyna owocować dopiero po 4-6 latach od posadzenia. Jego owoce pojawiają się w charakterystycznych kiściach w formie kłosów. Jedna kiść zawiera 10-40 owoców, z których każdy ma w środku 1-2 nasiona. Czerwone owoce cytryńca wielkością i kształtem przypominają dobrze znane w Polsce jagody.
Cytryniec chiński – owoc w pięciu smakach
Dlaczego mówi się, że owoce cytryńca chińskiego mają aż pięć smaków? Kto miał okazję spróbować poszczególnych części owocu, ten doskonale wie, że każda z nich ma zupełnie inny smak. Okrywa jest słodka, miąższ kwaśny, a nasiona gorzkie, z wyczuwalną cierpką nutą. Z kolei przygotowane z nich ekstrakty z czasem nabierają słonego smaku. W ten sposób, próbując owoców cytryńca chińskiego, można dostarczyć ciekawych wrażeń swoim kubkom smakowym.
Jak wygląda uprawa cytryńca chińskiego?
Choć cytryniec chiński rośnie naturalnie głównie w Azji, to jednak współcześnie uprawia się go także w Europie. Roślina najlepiej rozwija się w glebach żyznych, próchnicznych i odpowiednio wilgotnych. Należy sadzić go w słonecznych, ewentualnie lekko zacienionych miejscach, ponieważ cytryniec bardzo lubi ciepło. Co ciekawe, jest przy tym także mrozoodporny – wytrzymuje mrozy nawet do -30 st. Celsjusza.
Warto wiedzieć, ze cytryniec chiński musi być regularnie podlewany, ponieważ bardzo źle znosi suszę. Można sadzić go w okolicach oczek wodnych, czy przydomowych stawów.
Cytryniec chiński – właściwości
Cytryniec chiński jest adaptogenem – to znaczy, że wspomaga organizm człowieka w radzeniu sobie ze stresem i pozwala szybciej odzyskać naturalną równowagę. Dodatkowo owoce cytryńca są bogate w antyoksydanty, które neutralizują wolne rodniki, odpowiedzialne za postęp procesów starzenia oraz nowotworzenie.
Jakie właściwości prozdrowotne mają owoce cytryńca chińskiego? Składniki, jakie zawierają te szkarłatnoczerwone jagody to m.in.:
- kwas cytrynowy,
- kwas jabłkowy,
- kwasy organiczne,
- witamina C,
- pektyny,
- fosfolipidy,
- witamina E,
- cukry.
Oprócz tego, że roślina ta poprawia zdolności organizmu w przystosowywaniu się do różnych sytuacji, cytryniec ma znacznie więcej cennych właściwości prozdrowotnych. Wysoka zawartość witaminy C w owocach cytryńca chińskiego sprawia, że świetnie sprawdzają się one w przypadku łagodzenia objawów przeziębienia. Również polisacharydy wspierają funkcjonowanie układu odpornościowego, co przyspiesza walkę z infekcjami.
W jaki jeszcze sposób cytryniec chiński działa na organizm ludzki? Przede wszystkim:
- chroni komórki nerwowe oraz zwiększa liczbę neuroprzekaźników,<
- wspomaga pracę oraz przyspiesza regenerację wątroby,
- zapobiega zmianom morfologicznym w wątrobie i chroni ją przed uszkodzeniami,
- wpływa korzystnie na pamięć oraz poprawia zdolności uczenia się,
- zmniejsza uczucie zmęczenia i znużenia,
- dodaje energii i zwiększa witalność organizmu,
- wspomaga walkę z zaburzeniami snu
- ma działanie przeciwmiażdżycowe,
- reguluje stężenie glukozy we krwi,
- pomaga utrzymać prawidłowy poziom cholesterolu,
- przyspiesza regenerację organizmu po intensywnym wysiłku fizycznym oraz w okresach rekonwalescencji.
Cytryniec stosowany jest również w medycynie chińskiej jako afrodyzjak. Uważa się, że podnosi libido, a w starożytności stosowano go w leczeniu zaburzeń erekcji u mężczyzn. Do dziś w Chinach zaleca się spożywanie owoców cytryńca osobom, które mają problemy kardiologiczne. Składniki zawarte w jagodach, wspomagają pracę serca i regulują ciśnienie krwi. W ten sposób znacząco zmniejszają ryzyko wystąpienia zawału mięśnia sercowego.
W jaki sposób można suplementować cytryńca chińskiego?
Z owoców cytryńca chińskiego przygotowuje się soki i napoje o charakterystycznym, kwaśnym smaku. Można łączyć je również z innymi ziołami oraz owocami – głogiem, dziką różą, hibiskusem, czy aronią. Z owoców cytryńca sporządza się także nalewki na bazie alkoholu, które pobudzają apetyt i regulują procesy trawienne.
W aptekach można kupić soki, suszone owoce oraz suplementy w tabletkach z wyciągiem z cytryńca. Należy dawkować je zgodnie z zaleceniami producenta, a przed rozpoczęciem zażywania, koniecznie skonsultować się z lekarzem.
Cytryniec chiński – przeciwwskazania
Choć cytryniec chiński i wytwarzane z jego wyciągów suplementy uznawane są za bezpieczne, to niestety nie każdy może korzystać z pozytywnego wpływu rośliny na organizm. U niektórych osób po spożyciu cytryńca, pojawiają się dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takie jak zgaga, czy utrata łaknienia. Zdarza się, że objawy nietolerancji występują także na skórze w postaci swędzącej wysypki.
Ze względu na brak odpowiednich badań, nie należy podawać cytryńca dzieciom, kobietom w okresie ciąży oraz karmienia piersią.
Warto wiedzieć także, że suplementów z ekstraktem z schisandra chinensis nie powinno się przyjmować w porze wieczornej, ponieważ mogą być przyczyną problemów z zasypianiem.
Jeśli na stałe stosujesz niektóre leki lub jesteś w trakcie leczenia, skontaktuj się z lekarzem prowadzącym, zanim rozpoczniesz zażywanie preparatów na bazie cytryńca. Specjalista podpowie, czy wybrany suplement nie wchodzi w interakcje z przyjmowanymi farmaceutykami, by uniknąć ewentualnych skutków ubocznych.
Podsumowanie
Cytryniec chiński to cenny adaptogen, którego spożywanie niesie szereg korzyści prozdrowotnych dla organizmu człowieka. Wspiera naturalną odporność, pomaga radzić sobie ze stresem i działa przeciwutleniająco, a dodatkowo dostarcza wielu niezbędnych składników odżywczych. Jeśli nie ma przeciwwskazań, warto wprowadzić do diety owoce, soki lub suplementy na bazie wyciągu z cytryńca chińskiego, by wesprzeć organizm o każdej porze roku.
Źródła:
- A. Szopa, H. Ekiert, Cytryniec chiński – mało znany i niedoceniany w Polsce. Chinese magnolia vine – unpopular and underestimated in Poland, „Gazeta farmaceutyczna”, 2017, t. 26, nr 9-10, s. 18-20.
- A. Szopa, A. Warzecha, M. Klimek-Szczykutowicz, Cytryniec chiński (Schisandra chinensis (Turcz.) Baill.) – z tradycyjnej medycyny chińskiej do współczesnej fitoterapii. Chinese magnolia vine (Schisandra chinensis (Turcz.) Baill.) – from traditional Chinese medicine to modern phytotherapy, „Herbalism”, 2018, nr 1(4), s. 101-119.
Autorka
Aleksandra Chojnowska – absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, magister filologii polskiej, copywriterka. Od lat zgłębia wiedzę na tematy związane ze zdrowiem oraz urodą i z pasją pisze o tym, jak każdego dnia dbać zarówno o siebie, jak i o bliskich. Prywatnie doświadczona mama.
Powiązane kategorie
Ostatnia aktualizacja [04.07.2024]