Tłusty czwartek – jak uniknąć przejedzenia i nadal cieszyć się tym dniem? Zobacz nasze porady!
Tłusty czwartek to jeden z najbardziej oczekiwanych dni w polskiej tradycji, przypadający zawsze na początku ostatniego tygodnia karnawału. W tłusty czwartek piekarnie wypełniają się aromatem świeżo upieczonych pączków, a ludzie chętnie sięgają po te kuszące wypieki. Choć zwyczaj ten może pokrzyżować dietetyczne plany niejednego odchudzającego się, to jednak istnieją sposoby na to, by świętować bez wyrzutów sumienia.
W tłusty czwartek wiele osób ulega pokusie i sięga po pączki oraz inne kaloryczne przysmaki w nadmiarze. Spożycie dużej ilości tłustych, słodkich przekąsek prowadzi do wystąpienia bólu brzucha, zgagi lub problemów z wypróżnianiem — najczęstszych objawów przejedzenia. Z naszymi wskazówkami możesz tego uniknąć — sprawdź praktyczne porady i dowiedz się, jak zdrowo świętować najsłodszy dzień w roku!
Z artykułu dowiesz się:
Tłusty czwartek vs dieta: jak obchodzić słodkie święto z głową?
Zbliża się tłusty czwartek, a Ty jesteś na diecie odchudzającej? Nic straconego — nadal możesz świętować, zgodnie ze starym zwyczajem. Kluczem jest odpowiednie zmodyfikowanie jadłospisu, by kalorie dostarczane w postaci słodkich przysmaków mogły w pewnym stopniu zastąpić energię z innych pokarmów, spożywanych na co dzień (chleb, makaron, ryż). Jeśli dobrze obliczysz swoje zapotrzebowanie, to nawet przy braku deficytu w tym jednym dniu, nie zaszkodzisz całemu procesowi odchudzania.
Pamiętaj też, żeby się nie przejadać. Degustuj przysmaki, delektuj się nimi i zjedz tylko tyle kalorii, ile zakłada Twój zaplanowany wcześniej jadłospis na ten dzień. W ten sposób nie zaszkodzisz swojej diecie i unikniesz skutków przejedzenia.
Wzdęcia, ból brzucha i zgaga, czyli jak zwalczyć objawy przejedzenia?
Przy przepełnieniu żołądka, przewód pokarmowy może nie radzić sobie z rozpoczęciem efektywnego procesu trawienia, ze względu na zbyt małą ilość soków żołądkowych. Żeby uniknąć dolegliwości, które są efektem takiego stanu, należy sięgnąć po warzywne dodatki i ciepłe napoje, które pobudzają wydzielanie enzymów trawiennych.
Na szczęście jednorazowe przejedzenie nie jest groźne dla zdrowia, jednak może sprzyjać pojawieniu się objawów, takich jak uczucie pełności, ból brzucha, wzdęcia, mdłości, zaparcia, czy zgaga. Te nieprzyjemne dolegliwości można przeczekać lub zwalczyć, np. poprzez wypicie gorącej herbaty lub naparu z ziół. Ciepły napój pobudza wydzielanie soków żołądkowych i wspomaga trawienie tłuszczów. Dodatkowo określone zioła mają działanie przeciwzapalne i żółciopędne, dlatego ich spożywanie wspiera procesy trawienne i zmniejsza wzdęcia.
Ponadto dobrym sposobem na uniknięcie uczucia ciężkości w żołądku jest wypicie szklanki wody z łyżką octu jabłkowego. Ocet zwiększa kwaśność soków żołądkowych, dzięki czemu przyspiesza trawienie i procesy metaboliczne organizmu.
Warto jednak wiedzieć, że o ile jednorazowy przypadek przejedzenia nie jest powodem do zmartwień, to jednak regularne przejadanie się może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Spożywanie zbyt dużych ilości kalorii to główna przyczyna nadwagi i otyłości, a przepełnianie żołądka sprzyja rozwojowi refluksu żołądkowo-przełykowego.
Przepisy na tłusty czwartek – zdrowe rozwiązania i fit zamienniki
W tłusty czwartek nie musisz rezygnować ze słodkości, nawet jeśli jesteś na diecie redukcyjnej lub obawiasz się, że po spożyciu zwykłego pączka pojawi się nieprzyjemne uczucie pełności w żołądku. Wypróbuj przepis na fit pączki – ich sekretem jest to, że są pieczone i nie zawierają cukru.
Fit pączki – prosty przepis na zdrową przekąskę
Oto lista składników i sposób przygotowania:
- 500 g mąki pszennej lub orkiszowej,
- 50 g świeżych drożdży,
- 50 g ksylitolu,
- aromat waniliowy,
- szklanka ciepłej wody,
- 2 jajka,
- 40 g oleju rzepakowego,
- pół łyżeczki soli,
- konfitura owocowa z ksylitolem.
Wrzuć do miski pokruszone drożdże, dodaj cukier, sól i wodę, a następnie dokładnie wymieszaj. Wbij jedno całe jajko oraz żółtko (białko należy oddzielić — będzie potrzebne do smarowania wypieków), wlej olej, aromat i przesiej mąkę. Wyrób ciasto tak, by nie kleiło się do dłoni (dosyp mąki, jeśli trzeba) i odstaw w ciepłe miejsce (może być blisko pieca lub kaloryfera) na ok. 30 min. Ciasto podwoi swoją objętość, dlatego miska powinna być nieco większa.
Wyrośnięte ciasto podziel na 10-12 części, uformuj pączki, wyłóż na blachę wyścieloną papierem do pieczenia i odstaw na kolejne 20-30 minut. W tym czasie ubij delikatnie białko jaja, by tuż przed włożeniem do pieca, nasmarować nim pączki. Rozgrzej piekarnik do 180 st. C, włóż blachę z pączkami i piecz do zrumienienia. Gdy trochę ostygną, nadziej je konfiturą, posyp cukrem pudrem lub jedz bez dodatków — wybór należy do Ciebie!
Jak się nie przejeść? Sprawdzone sposoby
Pamiętaj, że zasada "co za dużo, to niezdrowo" obowiązuje zawsze, również w tłusty czwartek. Nawet pieczonymi pączkami można się przejeść i odczuwać tego zgubne skutki. Jak zapobiec przejedzeniu w taki dzień, kiedy pokusy czają się na każdym kroku? Poznaj nasze wskazówki!
1. Jedz powoli
Nie spiesz się, niezależnie od tego, czy jesz słodycze, czy standardowe posiłki. Delektuj się smakiem i dokładnie przeżuwaj jedzenie. To pozwoli nie tylko dłużej czerpać przyjemność ze spożywania pokarmu, ale także wyłapać moment, kiedy pojawia się uczucie sytości. W ten sposób zjesz dokładnie tyle, ile potrzebuje Twój organizm, nie narażając się na przejedzenie.
2. Nakładaj na talerz mniejsze porcje
Smakowite przekąski bywają kuszące, dlatego zdarza się, że na talerzu znajdzie się ich znacznie więcej, niż organizm jest w stanie spożyć. To częsty błąd i przyczyna przejedzenia – widok posiłku na talerzu zachęca do tego, żeby jeść do końca, mimo stopniowo nasilającego się uczucia pełności w żołądku. Znacznie lepszym pomysłem jest nałożenie sobie mniejszej porcji i udanie się po ewentualną dokładkę dopiero po zjedzeniu oraz odczekaniu kilku minut.
3. Zrezygnuj z "codziennych" węglowodanów na rzecz rarytasów
Żeby się nie przejeść, przemyśl wcześniej swój jadłospis. Jeśli wiesz, że w danym dniu będzie okazja do spożywania słodyczy, czy ciężkostrawnych potraw, ogranicz inne węglowodany – chleb, ziemniaki, makaron, czy ryż. Zastąp je na talerzu warzywami — mogą być to kiszonki, które są niskokaloryczne i wspomagają trawienie.
4. Pij wodę i jedz warzywa
W tłusty czwartek, kiedy na stole pojawiają się pączki, faworki i ciasta, warto też zrezygnować ze słodkich napojów i owoców. Zastąp soki czystą wodą, a owoce — warzywami. To pozwoli ograniczyć ilość kalorii, która i tak może być wyższa, niż zazwyczaj, ze względu na słodycze w jadłospisie.
5. Idź na spacer po jedzeniu
Nie leż, ani nie śpij po obfitym posiłku, ponieważ pozycja leżąca sprzyja przedostawaniu się treści żołądkowej do przełyku, a tym samym nasila dolegliwości związane ze zgagą. Z kolei aktywny odpoczynek pobudza perystaltykę jelit, dlatego poobiedni spacer przyspieszy trawienie i zniweluje uczucie ciężkości.
Podsumowanie
W tłusty czwartek nie musisz rezygnować z drobnych przyjemności w postaci pączka czy kawałka ciasta. Pamiętaj jedynie o tym, żeby nie zjeść za dużo, czego konsekwencjami mogą być nieprzyjemne dolegliwości, takie jak ból żołądka, zgaga, wzdęcia, a także problemy z wypróżnianiem. Warto też zastąpić tłuste, smażone przekąski zdrowszą alternatywą. Wypróbuj przepis na fit pączki i delektuj się słodyczami o lepszym składzie i obniżonej kaloryczności.
Źródła:
- B. Iwańczak, Niestrawność czynnościowa u dzieci, "Borgis — Nowa Pediatria" 2002, nr 3, s. 132-136.
- K. Marlicz, K. Fyderek, M. Wiercińska, Dyspepsja (niestrawność) - objawy, leki i dieta, https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/zoladek/50640,dyspepsja (dostęp 05.01.2024 r.).
- W. Bartnik, Dyspepsja — co nowego na Kongresie Digestive Disease Week w Chicago w 2011 roku?, "Gastroenterologia Kliniczna" 2011, t. 3, nr 3, 99–105.
Autorka
Aleksandra Chojnowska – absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, magister filologii polskiej, copywriterka. Od lat zgłębia wiedzę na tematy związane ze zdrowiem oraz urodą i z pasją pisze o tym, jak każdego dnia dbać zarówno o siebie, jak i o bliskich. Prywatnie doświadczona mama.