Druga dawka przypominająca a niepożądane odczyny poszczepienne – czego się spodziewać?
W Polsce bieżący raport dotyczący NOP-ów prowadzi Państowa Inspekcja Sanitarna. Niepożądane odczyny poszczepienne może zgłosić do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej lekarz lub felczer w ciągu 24 godzin od ich podejrzenia lub rozpoznania.
W okresie od 16 września do 24 października w raporcie Państwowej Inspekcji Sanitarnej zanotowano zaledwie 15 niepożądanych odczynów poszczepiennych w związku ze szczepieniem. Warto przy tym zaznaczyć, że według danych Ministerstwa Zdrowia dawkę przypominającą przeciw COVID-19 przyjęło już do 24 października 14 549 596 osób. Z 15 zgłoszonych NOP-ów 11 opisano jako "zaczerwienienie i krótkotrwała bolesność w miejscu wkłucia", pozostałe dotyczyły poważniejszych dolegliwości, ale spośród nich tylko jeden przypadek wymagał hospitalizacji.
Badania podsumowane przez organizację AARP potwierdzają, że najczęściej zgłaszanym objawem niepożądanym w przypadku nowych preparatów był ból w miejscu wstrzyknięcia. Inne symptomy to m.in.:
Jak zaznaczono w badaniach amerykańskich badaczy, nie zaobserwowano żadnych poważnych zdarzeń niepożądanych, chociaż eksperci nadal przyglądają się ryzyku wystąpienia zapalenia mięśnia sercowego u osób otrzymujących dawkę przypominającą.
Warto podkreślić, że część osób zaszczepionych czwartą dawką nie doświadczy żadnych objawów związanych ze szczepieniem. Podobnie jednak jak w przypadku wcześniejszych dawek nie stanowi to powodu do obaw.
Jak zwalczyć NOP-y po szczepieniu drugą dawką przypominającą?
Niepożądne odczyny poszczepienne, choć zwykle ustępują samoistnie w ciągu kilku dni, możesz złagodzić samodzielnie w domu, np.
- jeśli boli Cię ramię, w które zostałeś zaszczepiony, możesz przykładać do niego chłodny, czysty okład;
- jeśli odczuwasz ból głowy, ból mięśni bądź wystąpi u Ciebie gorączka, zwykle można te objawy łagodzić, stosując leki przeciwbólowe, np. zawierające ibuprofen lub paracetamol. (Jeżeli jednak chorujesz lub przyjmujesz inne leki, najlepiej porozmawiaj wcześniej z lekarzem, czy możesz je zastosować. Przykładowo u osób z zaburzeniami krzepnięcia w pierwszej kolejności zaleca się paracetamol).
Niezwłoczna pomoc lekarza może natomiast być potrzebna wtedy, gdy objawy miejscowe po podaniu szczepionki narastają po 24 godzinach lub gdy objawy ogólne nie przechodzą w ciągu kilku dni i są niepokojące. Do przedstawiciela ochrony zdrowia należy się zgłosić również wtedy, gdy symptomy są nietypowe lub ciężkie.
Podsumowanie
Szczepienie przeciw COVID-19 według obecnej wiedzy medycznej chroni nas najskuteczniej ze wszystkich możliwych środków przed ciężkim przebiegiem choroby COVID i przed śmiercią. Dostępna od niedawna w Polsce możliwość zaszczepienia się czwartą dawką pozwala zabezpieczyć się przed nowymi wariantami koronawirusa, nie powodując przy tym poważniejszych NOP-ów niż wcześniejsze dawki. Warto o tym pamiętać, zwłaszcza podczas jesienno-zimowych dni, kiedy choroby wirusowe uderzają w nas ze zdwojoną siłą.
Źródła:
- Komunikat nr 28 Ministra Zdrowia w sprawie realizacji szczepień przypominających przeciw COVID-19 w Narodowym Programie Szczepień, https://www.gov.pl/web/zdrowie/komunikat-nr-28-ministra-zdrowia-w-sprawie-realizacji-szczepien-przypominajacych-przeciw-covid-19-w-narodowym-programie-szczepie (dostęp 24.10.2022).
- M. Kościelna, P. Kudłacz, M. Wiercińska, Jakie mogą być działania niepożądane szczepionek przeciwko COVID-19?, https://www.mp.pl/pacjent/szczepienia/sytuacje-szczegolne/271486,dzialania-niepozadane-szczepionek-przeciwko-covid-19 (dostęp 24.10.2022).
- Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – Państwowy Instytut Badawczy, Jakie szczepionki przeciw COVID-19 są dopuszczone do obrotu?, https://szczepienia.pzh.gov.pl/faq/jakie-szczepionki-przeciw-covid-19-sa-dopuszczone-do-obrotu/ (dostęp: 24.10.2022).
- NOP – niepożądany odczyn poszczepienny. Czym jest i jak często występuje?, https://www.gov.pl/web/szczepimysie/niepozadane-odczyny-poszczepienne (dostęp 24.10.2022).
- R. Nania, What Are the Side Effects of Booster Shots?, https://www.aarp.org/health/conditions-treatments/info-2021/booster-shot-side-effects.html (dostęp 24.10.2022).
- Raport szczepień przeciwko COVID-19, https://www.gov.pl/web/szczepimysie/raport-szczepien-przeciwko-covid-19 (dostęp 25.10.2022).
Autorka:
Magdalena Merchut – specjalistka ds. rozwoju treści, absolwentka kierunków edytorstwo i zarządzanie informacją na Uniwersytecie Jagiellońskim. Przywiązuje dużą wagę do utrzymania wysokiej jakości zarówno merytorycznej, jak i stylistycznej przygotowywanych tekstów. Miłośniczka kawy, zdrowego stylu życia i długich spacerów.
