Otwarcie o chlamydii – czym jest, jak się objawia zakażenie i jak je leczyć?
Do najczęstszych chorób przenoszonych drogą płciową należy kiła, rzeżączka, wirus HIV oraz chlamydioza. Drobnoustroje, które je wywołują, przenoszą się na kolejną osobę w czasie stosunków seksualnych - waginalnych, analnych i oralnych. Objawy tego rodzaju schorzeń nie zawsze dotyczą wyłącznie okolic płciowych, mogą również zaatakować inne narządy, siejąc spustoszenie w całym organizmie.
Chlamydia trachomatis, bakteryjny patogen przenoszony drogą płciową, jest jednym z najczęstszych sprawców zakażeń układu moczowo-płciowego. To ciche zagrożenie, często przebiegające bez żadnych objawów, sprawia, że wiele osób nie zdaje sobie sprawy z obecnej w ich organizmie infekcji. Sprawdź, czym charakteryzują się bakterie wywołujące chlamydiozę, jak przebiega proces choroby oraz w jaki sposób można ją zdiagnozować i wyleczyć.
Z artykułu dowiesz się:
Czym jest chlamydia i jak się objawia zakażenie?
Chlamydia to bakteria z rodziny Chlamydiaceae, wywołująca chorobę zwaną chlamydiozą. Najbardziej rozpowszechnionym gatunkiem chlamydii u człowieka są Chlamydia trachomatis – bakterie najczęściej przenoszone drogą płciową. Z kolei drogą kropelkową (poprzez kaszel, kichanie, czy rozmowę) na kolejnego nosiciela przechodzą bakterie Chlamydia pneumoniae, prowadzące do rozwoju infekcji górnych i dolnych dróg oddechowych.
Chlamydia trachomatis to mikroorganizm, który atakuje głównie błony śluzowe narządów płciowych, dróg moczowych oraz inne obszary ciała, takie jak gardło czy odbyt. W ok. połowie przypadków chlamydioza przebiega bezobjawowo, co sprawia, że wielu zarażonych może być nieświadomych obecności infekcji. Chorzy, nie zdając sobie sprawy z choroby, przenoszą bakterie, nawiązując ryzykowne kontakty seksualne z kolejnymi partnerami lub partnerkami.
Pamiętaj, że nawet jeśli nie pojawiają się u Ciebie żadne symptomy, a podejrzewasz, że mogło dojść do zakażenia bakteriami Chlamydia trachomatis, koniecznie skonsultuj się z lekarzem pierwszego kontaktu, ginekologiem, urologiem, a jeżeli masz taką możliwość – wenerologiem. Ważne, aby w okresie diagnozowania nie podejmować żadnych kontaktów seksualnych, nawet z zabezpieczeniem w postaci prezerwatywy.
Chlamydia – objawy zakażenia
Objawy zakażenia bakteriami z gatunku Chlamydia trachomatis różnią się u chorych, w zależności od płci. U mężczyzn może rozwinąć się zapalenie cewki moczowej, z kolei u kobiet dochodzi także do zapalenia szyjki macicy. Panie skarżą się na śluzowe lub śluzowo-ropne upławy, krwawienie podczas stosunków oraz dolegliwości pojawiające się przy oddawaniu moczu (pieczenie, swędzenie, ból).
U obu płci, w wyniku samozakażenia (przeniesienia bakterii z narządów płciowych w okolice oczu), może wystąpić także zapalenie spojówek. Jeśli dojdzie do zakażenia poprzez kontakt analny, istnieje ryzyko rozwoju zakażenia odbytu, które objawia się ropną wydzieliną i bólem w okolicy odbytu oraz krwawieniem w czasie oddawania stolca.
Warto wspomnieć także o chlamydiowym zapaleniu gardła, będącym wynikiem zakażenia bakteriami w czasie kontaktów oralno-genitalnych. Ta postać najczęściej ma charakter bezobjawowy.
Chlamydia trachomatis – powikłania zakażeń przenoszonych drogą płciową
Same objawy chlamydiozy nie są tak groźne, jak powikłania, do których może dojść w wyniku rozwoju infekcji. U kobiet jest to najczęściej zapalenie narządów miednicy mniejszej i błony śluzowej macicy. Sygnałami, zwiastującymi chorobę są najczęściej dłuższe krwawienia miesiączkowe, krwawienia śródcykliczne i ból podbrzusza. Konsekwencją tego stanu jest zwiększone ryzyko ciąży pozamacicznej, a nawet niepłodność.
U panów, w wyniku nieleczonego zapalenia układu moczowo płciowego, może rozwinąć się bolesne zapalenie najądrza lub gruczołu krokowego. W rzadkich przypadkach dochodzi także do zwężenia cewki moczowej.
Do powikłań u obu płci zalicza się zespół Reitera, któremu towarzyszy reaktywne zapalenie stawów (zwykle skokowych i kolanowych), spojówek oraz cewki moczowej lub szyjki macicy. Część chorych skarży się także na zmiany skórne na kończynach oraz narządach płciowych.
Jak dochodzi do zakażenia chlamydią?
Chlamydioza wywołana przez bakterię Chlamydia trachomatis to choroba przenoszona drogą płciową. Zarazić się można poprzez kontakty seksualne bez zabezpieczenia mechanicznego (prezerwatywa) z nosicielami, głównie bezobjawowymi. Ryzyko stanowią nie tylko stosunki waginalne, ale także analne oraz oralne. Warto jednak wiedzieć, że nie jest to jedyna droga przenoszenia choroby.
Bakteriami Chlamydia trachomatis mogą zarazić się także noworodki, jeśli matka jest nosicielką. Drobnoustroje przechodzą na dziecko w czasie porodu, wywołując zapalenie płuc lub objawy zapalenia spojówek. Dolegliwości dotyczące okolic oczu pojawiają się zwykle między 1. a 2. tygodniem życia noworodka, chociaż choroba może mieć także przebieg bezobjawowy.
Z kolei symptomy, świadczące o zapaleniu płuc, wywołanym przez chlamydie, można zaobserwować dopiero między 1. a 3. miesiącem życia malucha. Najczęściej jest to kaszel, problemy z oddychaniem i przyspieszony oddech. Chorobie często towarzyszy także zapalenie spojówek.
Leczenie i profilaktyka chlamydiozy
Nie da się zdiagnozować chlamydiozy wyłącznie na podstawie objawów. Niezbędne są badania laboratoryjne - wymaz z szyjki macicy lub cewki moczowej. Jeśli doszło do powikłań, takich jak zapalenie płuc, czy innych narządów wewnętrznych, lekarz może dodatkowo zlecić badanie RTG lub USG.
Podstawą leczenia chlamydiozy jest antybiotykoterapia, co ważne – prowadzona nie tylko u pacjenta, ale także jego partnerek i partnerów seksualnych. Na czas leczenia zaleca się abstynencję seksualną. Po zakończeniu terapii, lekarz może wysłać pacjenta na ponowne badania, aby upewnić się, że bakterie nie stanowią już zagrożenia.
Z kolei profilaktyka chlamydiozy obejmuje głównie ograniczenie ryzykownych aktów seksualnych i stosowanie środków ochrony, takich jak prezerwatywy, podczas każdego stosunku. To skutecznie zmniejsza ryzyko zakażenia. Ponadto, w przypadku osób aktywnych seksualnie, podejmujących przygodne kontakty, niezbędne są regularne badania kontrolne. Dzięki temu można szybko wykryć istniejące infekcje i uchronić siebie przed dolegliwościami oraz powikłaniami, a potencjalnych partnerów przed zakażeniem.
Podsumowanie
Chlamydiozy to grupa chorób zakaźnych, wywołanych przez bakterie, nazywane chlamydiami. Najczęstsza postać chlamydiozy przenoszona jest drogą płciową i może przebiegać bezobjawowo lub powodować dolegliwości takie jak zapalenie cewki moczowej u obu płci, czy zapalenie kanału szyjki macicy u kobiet. Nieleczona prowadzi do niepłodności.
Zakażenie Chlamydia trachomatis u matki jest niebezpieczne szczególnie dla rozwijającego się płodu. Chorobę można zdiagnozować na podstawie wyników badań laboratoryjnych, a w procesie leczenia niezbędne jest stosowanie indywidualnie dobranego antybiotyku. Najskuteczniejsza profilaktyka chlamydiozy to unikanie ryzykownych kontaktów seksualnych i stosowanie prezerwatyw.
Źródła:
- M. Osiński, Zakażenia chlamydialne jako interdyscyplinarny problem kliniczny. Rys historyczny, mikrobiologia, immunologia, "Medycyna Rodzinna" 2010, nr 2, s. 46-49.
- S. Zabielski, M. Antiszko, A. Rączka i in., Zastosowanie testu HYBRID CAPTURE SYSTEM II w diagnostyce skąpo- i bezobjawowych zapaleń cewki moczowej (NGU) o etiologii Chlamydialnej, https://www.czytelniamedyczna.pl/1357,zastosowanie-testu-hybrid-capture-system-ii-w-diagnostyce-skpo-i-bezobjawowych.html (dostęp 14.12.2023 r.).
- M. Grochowicz, Z. Dajek, Typowe trudności w prowadzeniu noworodków w przypadku zakażeń Chlamydia trachomatis, "Nowa Pediatria" 2002, nr 2, s. 49-52.
Autorka
Aleksandra Chojnowska – absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, magister filologii polskiej, copywriterka. Od lat zgłębia wiedzę na tematy związane ze zdrowiem oraz urodą i z pasją pisze o tym, jak każdego dnia dbać zarówno o siebie, jak i o bliskich. Prywatnie doświadczona mama.