Flegma w gardle – co ją powoduje i jak się jej pozbyć? Poznaj domowe sposoby!
Kaszel, katar, zalegająca flegma i gorączka – to najczęstsze objawy, jakie towarzyszą infekcjom górnych dróg oddechowych. Ryzyko zachorowania oraz złego samopoczucia wzmożone jest najczęściej w okresie jesienno-zimowym. Choć większość tego rodzaju chorób można zwalczyć domowymi sposobami, to jednak nie należy rezygnować z konsultacji z lekarzem, szczególnie jeśli kaszel przybiera na sile, a ilość zalegającego w gardle śluzu jest trudna do odkrztuszenia.
Flegma zalegająca na tylnej ścianie gardła to wydzielina dróg oddechowych, która w czasie infekcji produkowana jest w nadmiarze. W zależności od przyczyny choroby może różnić się konsystencją, kolorem i zapachem. Sprawdź, jakie są najczęstsze przyczyny zalegania śluzu i jego rodzaje oraz co może zwiastować jego obecność w drogach oddechowych. Podpowiadamy, jak pozbyć się wydzieliny domowymi sposobami i kiedy warto udać się do lekarza pierwszego kontaktu.
Z artykułu dowiesz się:
Flegma w gardle – czym jest i jakie są jej przyczyny?
Skąd się bierze flegma w gardle? U osób zdrowych wydzielanie śluzu przez układ oddechowy ma na celu zwiększenie ochrony przed drobnoustrojami. Wydzielina pokrywa drogi oddechowe, utrudniając zarazkom dostęp do tkanek. Jeśli jednak dojdzie do zakażenia, zaczyna być produkowana w nadmiarze, a żeby się jej pozbyć, pojawia się odruch odkrztuszania.
W większości przypadków spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła występuje przy katarze, stąd uczucie łaskotania albo drapania w tych okolicach. Z obecnością flegmy w gardle wiążą się również objawy takie jak: chrypka, problemy z przełykaniem, czy kaszel. Najczęstsze schorzenia, w których przebiegu pacjenci zgłaszają zalegającą wydzielinę w drogach oddechowych to:
- zapalenie gardła,
- zapalenie błony śluzowej nosa,
- alergie,
- przewlekłe zapalenie zatok,
- przewlekłe zapalenie oskrzeli,
- przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP).
Jeśli odkrztuszana wydzielina jest podbarwiona krwią, może być objawem groźnego schorzenia – zapalenia płuc, gruźlicy lub choroby nowotworowej. To wskazanie do niezwłocznej wizyty u lekarza, celem postawienia diagnozy i jak najszybszego rozpoczęcia odpowiedniego leczenia.
Rodzaje wydzieliny dróg oddechowych
Warto dokładnie obserwować odkrztuszaną flegmę, ponieważ informacje o jej kolorze, konsystencji czy zapachu są niezwykle ważne dla lekarza. Rodzaj wydzieliny może się różnić w zależności od przyczyny jej nadprodukcji. Śluz zalegający w gardle może być:
- żółtawo-zielony (ropny) – najczęściej zwiastuje infekcje oskrzeli, zatok lub płuc,
- biało-żółty – pojawia się czasem przy astmie,
- przezroczysty i wodnisty – alergia,
- gęsty i lepki – odkrztuszany rano w dużej ilości może towarzyszyć zapaleniu oskrzeli lub POChP.
Flegma w gardle – domowe sposoby
Zalegającej wydzieliny można pozbyć się różnymi sposobami, stosując zarówno leki wykrztuśne, przepisane przez lekarza, jak i domowe metody na jej odkrztuszanie. Celem postępowania jest rozrzedzenie śluzu, żeby organizm mógł łatwiej go usunąć, poprzez aktywowany odruch kaszlu. O czym należy pamiętać w trakcie leczenia?
1. Pij więcej!
Nawadnianie jest bardzo ważne w czasie infekcji, ponieważ zbyt niska podaż płynów dodatkowo przyczynia się do nadprodukcji śluzu. Picie odpowiedniej ilości wody lub naparów ziołowych sprawia, że wydzielina staje się rzadsza i łatwiej ją odkrztusić.
2. Nawilżaj powietrze w pomieszczeniu
To ważne zwłaszcza w sezonie grzewczym, kiedy powietrze w domu jest suche, co wpływa drażniąco na błony śluzowe gardła i nosa. Przez to drogi oddechowe jeszcze intensywniej wydzielają śluz, dlatego warto zadbać o nawilżenie powietrza. Możesz skorzystać z nawilżacza lub powiesić na kaloryferach czyste mokre ręczniki, aby uporać się z suchym powietrzem w pomieszczeniu.
3. Płucz gardło
Płukanie gardła naparem z szałwii lub rumianku pomoże szybko pozbyć się zalegającej flegmy i złagodzi stan zapalny. To również doskonały sposób na chrypkę i ból. Do płukania gardła można wykorzystać także mieszanki soli lub sodę oczyszczoną, rozpuszczoną w ciepłej, przegotowanej wodzie.
4. Rób inhalacje
Inhalacje również pomogą Ci zadbać o stan gardła i jeszcze szybciej pozbyć się zalegającego śluzu. Możesz zaparzyć zioła, np. tymianek i rozmaryn, czy szałwię lub do gorącej wody dodać kilka kropli olejku eterycznego – eukaliptusowego albo z drzewa herbacianego. Następnie nachyl się nad miską lub szklanką, przykryj głowę ręcznikiem i spokojnie wdychaj unoszącą się parę.
5. Pij syrop domowej roboty
Bardzo skutecznym domowym sposobem na pozbycie się flegmy na tylnej ścianie gardła jest picie syropu z cebuli. Przygotujesz go samodzielnie w prosty sposób – posiekaj drobno świeżą cebulę, wsyp do szklanego słoika i posyp cukrem lub zalej miodem. Następnie powtórz czynność, układając na przemian warstwy cukru i pokrojonej cebuli. Przykryj słoik czystą gazą i odstaw na kilkanaście godzin w ciepłe miejsce. Syrop jest gotowy już na następny dzień – odcedź płyn i pij po łyżce stołowej 2-3 razy dziennie. Taki domowy specyfik można podawać zarówno dorosłym, jak i dzieciom – po konsultacji z lekarzem. Syrop z cebuli łagodzi ból gardła i działa przeciwzapalnie na błony śluzowe.
Żeby szybko uporać się z infekcją górnych dróg oddechowych i pozbyć flegmy zalegającej w gardle, najlepiej stosować jednocześnie wszystkie z wymienionych sposobów. Nawilżanie śluzówki doprowadzi do rozrzedzenia śluzu i ułatwi jego odkrztuszanie.
Flegma w gardle – leczenie, czyli kiedy udać się do lekarza
Jeśli jednak mimo zastosowanych środków, flegma w gardle nadal się utrzymuje, a dodatkowo towarzyszą jej inne objawy – katar, kaszel, ból głowy i mięśni, a także gorączka – koniecznie zgłoś się do lekarza pierwszego kontaktu. Internista przeprowadzi z Tobą wywiad medyczny i zbada Cię stetoskopem, by ocenić czy nie rozwinął się stan zapalny w płucach lub oskrzelach.
Niepokojącym zjawiskiem i wskazaniem do pilnej wizyty w przychodni jest także obecność krwi w odkrztuszanej wydzielinie. Może zwiastować rozstrzenie lub stan zapalny oskrzeli, choroby serca, czy nowotwory, dlatego nie wolno go bagatelizować.
Żeby pozbyć się wydzieliny z gardła, lekarze zalecają pacjentom przyjmowanie leków o właściwościach:
- zmniejszających lepkość śluzu,
- usprawniających transport śluzowo-rzęskowy,
- regulujących wydzielanie flegmy,
- aktywujących odruch kaszlu (wykrztuśnych).
Większość tego rodzaju produktów leczniczych można kupić w aptece bez recepty. Występują najczęściej w postaci syropów, tabletek oraz roztworów, stosowanych do nebulizacji. Zażywając leki, należy pamiętać także o nawadnianiu organizmu, nawilżaniu powietrza i innych domowych sposobach, jeśli lekarz nie zalecił inaczej.
Podsumowanie
Zalegająca w gardle flegma należy do łagodnych objawów infekcji górnych dróg oddechowych. W zależności od natężenia dolegliwości może sprawiać lekki dyskomfort lub poważnie utrudniać codzienne funkcjonowanie. Jeśli taki stan utrzymuje się, mimo stosowania domowych sposobów, należy skonsultować się z lekarzem POZ lub pediatrą w przypadku dzieci. W przeciwnym razie infekcja dróg oddechowych może przejść w stan przewlekły.
Źródła:
- Z. Doniec, A. Mastalerz-Migas, K. Krenke i in., Rekomendacje postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w kaszlu u dzieci dla lekarzy POZ, „Lekarz POZ”, 2016, vol. 2, nr 4, s. 305-321.
- R. Krenke, J. Chorostowska-Wynimko, M. Dąbrowska M i in., Postępowanie w kaszlu u osób dorosłych – rekomendacje dla lekarzy rodzinnych, „Lekarz POZ”, 2018, vol. 4, nr 6, s. 425-452.
- M. Wiercińska, Kaszel: kaszel mokry i suchy, sposoby na kaszel, kiedy zgłosić się do lekarza?, https://www.mp.pl/pacjent/objawy/70135,kaszel (dostęp 22.09.2023 r.).
Autorka
Aleksandra Chojnowska – absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, magister filologii polskiej, copywriterka. Od lat zgłębia wiedzę na tematy związane ze zdrowiem oraz urodą i z pasją pisze o tym, jak każdego dnia dbać zarówno o siebie, jak i o bliskich. Prywatnie doświadczona mama.
Powiązane kategorie
Ostatnia aktualizacja [18.09.2024]