Pomiar poziomu cukru to badanie, które pozwala uzyskać wiele cennych informacji o stanie zdrowia. Jest ważne szczególnie w dzisiejszych czasach, kiedy większości społeczeństwa zagrażają choroby cywilizacyjne, takie jak cukrzyca typu II, otyłość, czy miażdżyca. Monitorowanie poziomu cukru we krwi daje możliwość szybkiego wychwycenia nieprawidłowości w funkcjonowaniu organizmu i podjęcia odpowiednich kroków, by zapobiec ich dalszemu rozwojowi.
Osobom chorym na cukrzycę nie wystarczy jednak rutynowe badanie poziomu cukru we krwi, wykonywane przy okazji badań profilaktycznych. Muszą one stale się kontrolować, by utrzymać prawidłowy poziom glukozy we krwi. Robią to najczęściej za pomocą glukometru – urządzenia, które umożliwia szybkie pobranie krwi z palca i zbadanie próbki pod kątem poziomu cukru. Sprawdź, czy badanie stężenia glukozy we krwi z palca można wykonywać samodzielnie, jak interpretować wyniki i co zrobić, jeśli przekroczą ustalone normy.
Badanie cukru z palca – kto powinien je wykonywać i jak należy to robić?
Prawidłowy poziom cukru we krwi świadczy o tym, że w organizmie nie rozwija się cukrzyca, ani inne choroby, którym towarzyszy wysokie stężenie glukozy. Żeby zbadać ten parametr, niezbędna jest analiza laboratoryjna pobranej próbki krwi żylnej – najczęściej na czczo, jednak wykonuje się także oznaczenie tzw. glikemii przygodnej. W tym przypadku należy pobrać krew niezależnie od pory dnia, czy czasu, jaki upłynął od spożycia ostatniego posiłku.
Żeby ostatecznie potwierdzić diagnozę, niezbędny może być doustny test obciążenia glukozą. Pacjentowi pobierana jest krew na czczo, by wstępnie oznaczyć poziom cukru we krwi. W kolejnym kroku musi on wypić roztwór glukozy, po czym po 1 i 2 godzinach od jego spożycia, ponownie pobierana jest krew z żyły łokciowej.
O tym, kiedy i w jaki sposób powinno być przeprowadzone badanie krwi u pacjenta, decyduje lekarz, zlecający pomiar stężenia cukru.
Wysoki poziom cukru – objawy
Jakie symptomy mogą wskazywać na to, że poziom cukru we krwi przekracza określone normy? Hiperglikemii w stanie przedcukrzycowym lub cukrzycy zwykle towarzyszy szereg objawów, takich jak:
- częste oddawanie moczu,
- zwiększona objętość moczu,
- silne uczucie pragnienia,
- odwodnienie – suchość skóry oraz błon śluzowych,
- nagłe napady głodu,
- częste zakażenia układu moczowego oraz nawracające infekcje intymne,
- senność, nadmierne zmęczenie,
- osłabienie i brak energii.
Jeśli występują u Ciebie któreś z powyższych objawów, warto skonsultować się z lekarzem w celu diagnostyki w kierunku zaburzeń, związanych z rozkładaniem i przyswajaniem glukozy przez organizm.
Kto może badać poziom cukru okresowo, a którzy pacjenci muszą dokonywać wielokrotnych pomiarów stężenia glukozy we krwi?
Warto wiedzieć, że pomiar stężenia glukozy we krwi wykonuje się nie tylko w celach diagnostycznych. Osoby, u których lekarz stwierdził stan przedcukrzycowy, cukrzycę ciążową lub mają zdiagnozowaną cukrzycę, powinny każdego dnia samodzielnie kontrolować poziom cukru we krwi przy pomocy glukometru. Należy pamiętać, że wyniki uzyskane w czasie domowego badania nie mogą służyć do celów diagnostycznych. To narzędzie służące wyłącznie do samokontroli – na podstawie wyników z glukometru nie można stwierdzić cukrzycy u danego pacjenta.
Poziom cukru we krwi powinny kontrolować także osoby, u których występują:
- hiperlipidemia,
- otyłość,
- nadciśnienie tętnicze,
- choroba Hashimoto,
- zespół policystycznych jajników,
- choroby układu sercowo-naczyniowego.
Jak dokonać pomiaru stężenia glukozy we krwi z palca?
Samokontrola glukometrem to bardzo ważny element postępowania w przypadku cukrzycy (ciążowej także) lub stanu przedcukrzycowego. Żeby określić poziom cukru we krwi z palca, należy nakłuć opuszkę (najlepiej boczną część) i nanieść kroplę krwi na pole reaktywne specjalnego paska testowego. Obecne na nim enzymy wchodzą w reakcję chemiczną z glukozą, co pozwala uzyskać informację o stężeniu cukru we krwi z palca.
Trzeba pamiętać o tym, aby przed badaniem, dokładnie umyć i osuszyć dłonie. Nakłuwanie mokrego palca to ryzyko, że do próbki krwi dostanie się odrobina wody, co zaburzy wynik.
W aptekach dostępne są różnego rodzaju glukometry, oferujące wiele wygodnych rozwiązań, takich jak automatyczne wysuwanie paska testowego, szeroki zakres pomiarowy, czy zapamiętywanie nawet kilkuset ostatnich wyników.
Jaki jest prawidłowy poziom cukru we krwi z palca i jak interpretować wyniki badania?
Normy glukozy w próbce pobranej z palca, są takie same, jak dla laboratoryjnej analizy krwi. Prawidłowy poziom cukru na czczo wynosi 70-99 mg/dl (3,9-5, 5 mmol/l), natomiast dwie godziny po spożyciu posiłku - 70-140 mg/dl (3,9 – 6,9 mmol/l). Warto pamiętać, że wskazane normy cukru nie dotyczą kobiet w ciąży. Dla ciężarnych prawidłowy poziom cukru we krwi na czczo wynosi 70-90 mg/dl (3,9-5,0 mmol/l), a godzinę po zjedzeniu posiłku <120 mg/dl (6,7 mmol/l).
Jeśli glukometr wskazuje, że stężenie glukozy mieści się w określonych normach, wszystko jest w porządku. Niebezpieczne są wahania poziomu cukru w każdym kierunku – zarówno zbyt niski, jak i zbyt wysoki mogą powodować poważne dolegliwości.
