Czy kleszcze Hyalomma marginatum są niebezpieczne?
Wszystkie gatunki kleszczy w Polsce są uznawane za niebezpieczne ze względu na przenoszone wirusy i bakterie. Do chorób wywoływanych przez kleszcze twarde, w tym kleszcza pospolitego należy borelioza i kleszczowe
zapalenie mózgu. W okresie wiosenno-letnim, w którym pajęczaki są najbardziej aktywne należy zachować czujność i sprawdzać dokładnie ciało po przebywaniu w lesie, na łące czy na podwórku. Egzotyczne kleszcze, w tym Hyalomma marginatum są groźne, bo ich ugryzienie może powodować ciężkie w przebiegu choroby.
Nowe kleszcze w Polsce – choroby, które wywołują
Ukąszenia zarażonego kleszcza mogą powodować gorączkę krwotoczną krymsko-kongijską (CCHF). To choroba wirusowa, którą wywołuje arbowirus z rodziny Buynaviridae. Choroba szerzy się także przez kontakt z krwią i płynami ustrojowymi zakażonych ludzi oraz zwierząt. Okres, w którym dochodzi do rozprzestrzenienia się choroby w organizmie wynosi do 13 dni od ukąszenia. Osoby, które powinny szczególnie uważać to rolnicy i inni, którzy na co dzień mają styczność ze zwierzętami. Dotychczas tropikalne kleszcze w Europie doprowadziły do emisji wirusa CCHF wśród ludzi na terenie Albanii, Bułgarii, Grecji, Serbii i w Ukrainie.
Mniej powszechną chorobą, do której może dojść w wyniku zakażenia przez pasożyty jest babeszjoza. To rzadko występująca choroba u ludzi, a dostępne badania epidemiologiczne pochodzą z USA. Wykazują one, że kontakt z pierwotniakiem Babesia microti miało około 4-7% populacji ludzi w Stanach Zjednoczonych. Większość zarażeń była bezobjawowa. Z dostępnych informacji wynika, że zachorowania w Europie są znacznie rzadsze, ale pacjenci przechodzą je gorzej. W Polsce babeszjozę rozpoznaje się często wśród zwierząt.
Kleszcze z rodziny Hyalomma mogą powodować także riketsjozy. To choroby wywoływane przez bakterie riketsje. Oprócz kleszczy roznoszą je także wszy, pchły i roztocza. Riketsjozy występują w Polsce sporadycznie. Średnio odnotowuje się od 3 do 5 zachorowań rocznie.
Kleszcze Hyalomma marginatum ukąszenie – objawy
Pierwsze objawy gorączki krwotocznej krymsko-kongijskiej przenoszonej przez gigantyczne kleszcze to wysypka, gorączka, dreszcze, a także ból i sztywność mięśni. Występują także ból i zawroty głowy oraz gałek ocznych, przekrwienie oczu, bóle brzucha, biegunka, nudności i wymioty. Pojawiają się też objawy związane z pogorszeniem nastroju, m.in. osłabienie, senność, agresja. W ciężkich przypadkach mogą pojawić się objawy krwotoczne (wybroczyny na śluzówkach, skórze tułowia oraz kończyn), krwotoki. W przypadku tej choroby nie ma leczenia przeciwwirusowego, nie istnieje skuteczna szczepionka. Wirus jest niebezpieczny dla zdrowia, a terapia kliniczna trudna.
Babeszjoza często przebiega bezobjawowo. Czas inkubacji choroby wynosi od 1 do 4 tygodni od ugryzienia kleszcza. W przypadku wystąpienia objawów, na początku dominują dolegliwości typowo grypowe, takie jak: gorączka, zmęczenie, bóle głowy i bóle mięśniowe, potliwość, nudności, wymioty. W cięższych przypadkach może pojawić się żółtaczka, zaburzenia oddychania, niewydolność nerek i wątroby czy problemy neurologiczne. Pełną diagnostykę przeprowadza się w szpitalu. Do leczenia stosuje się antybiotyki, a zabiegiem ratującym życie może być transfuzja krwi.
Choroby z grupy riketsjoz takie jak dury, gorączki guzkowe czy anaplazmoza granulocytarna mają różne objawy. Najczęściej na podejrzenie riketsjozy wskazują występujące jednocześnie, wiosną lub latem, gorączka, bóle głowy i wysypka. W przypadku podejrzenia u siebie choroby z tej grupy, wskazana jest natychmiastowa konsultacja w poradni specjalistycznej, gdzie wykonywane są odpowiednie badania i testy.
Gigantyczne kleszcze – jak się chronić?
Przed groźnymi kleszczami z Afryki i Azji Zachodniej należy zachować podobne środki ostrożności, jak w przypadku kleszcza pospolitego. Zawsze po wizycie w lesie lub innym miejscu, w którym mogą występować kleszcze, dokładnie obejrzyj swoje ciało. Pajęczaki wkłuwają się w skórę najczęściej w okolicach pachwin i pod kolanami. Jeżeli jest to możliwe, sprawdź skórę i ubrania jeszcze przed wejściem do domu. Nie zapomnij o przeglądnięciu skóry głowy i włosów.
Przed pójściem do lasu ubierz się odpowiednio. Wybierz buty zakrywające stopy i wysokie skarpetki. O ile jest to możliwe, włóż lekkie spodnie z długimi nogawkami. Pamiętaj o stosowaniu środków odstraszających kleszcze i inne owady. Możesz wybierać spośród ofert olejków, aerozoli, emulsji i płynów. Dowiedz się też, jak poprawnie usuwać kleszcze.
