Sposoby na zapalenie oskrzeli – jak szybko uporać się z chorobą?
Zdrowie układu oddechowego jest kluczowe dla ogólnego samopoczucia. Swobodne oddychanie pozwala odpowiednio dotlenić tkanki, usprawnia krążenie krwi oraz pracę mózgu. Niestety najczęstszymi objawami infekcji sezonowych są właśnie dolegliwości w obrębie górnych dróg oddechowych. Chorobami, które w sezonie jesienno-zimowym atakują zarówno dzieci, jak i dorosłych są głównie: przeziębienie, zapalenie płuc, grypa oraz zapalenie oskrzeli.
Główne objawy zapalenia oskrzeli, czyli ból w klatce piersiowej, kaszel i trudności w oddychaniu mogą stanowić nie tylko źródło dyskomfortu, ale również utrudniać normalne funkcjonowanie. Warto dowiedzieć się więcej na temat rozwoju choroby i poznać skuteczne sposoby łagodzenia objawów zapalenia oskrzeli, aby jak najszybciej powrócić do pełni zdrowia. Sprawdź, jak wygląda profilaktyka i leczenie zapalenie oskrzeli.
Z tego artykułu dowiesz się:
Czym jest zapalenie oskrzeli – podstawowe informacje
Zapalenie oskrzeli to jedna z infekcji układu oddechowego. Objawia się głównie kaszlem, zarówno suchym, jak i mokrym, podczas którego występuje odkrztuszanie wydzieliny. Zwykle przyczyną zapalenia oskrzeli jest aktywność wirusów grypy oraz wywołujących przeziębienie w sezonie jesienno-zimowym. Schorzenie najczęściej występuje wśród dzieci i młodzieży, uczęszczających do szkół i przedszkoli, ale chorują również dorośli oraz niemowlęta.
Czym różni się ostre zapalenie oskrzeli od podostrego? Chociaż nazwa brzmi dość groźnie, to rodzaj zapalenia oskrzeli zależy od czasu, w jakim utrzymują się objawy. O ostrym zapaleniu oskrzeli mówi się, jeśli kaszel u pacjenta występuje przez okres krótszy, niż 3 tygodnie. Z kolei podostre zapalenie oskrzeli to stan po przebytym zakażeniu. Uporczywy kaszel wynika z nadreaktywności oskrzeli i może utrzymywać się nawet do 8 tygodni.
U osób z przewlekłym zapaleniem oskrzeli, stale rozwija się stan zapalny. Najczęściej jest to efekt palenia tytoniu, pracy w warunkach drażniących układ oddechowy lub ilości i intensywności przebytych schorzeń płuc oraz oskrzeli.
Ostre zapalenie oskrzeli – dlaczego pojawia się kaszel?
Zapalenie oskrzeli u dzieci i dorosłych zwiastuje kaszel. To ważna umiejętność organizmu – w ten sposób ciało samodzielnie oczyszcza drogi oddechowe. W początkowej fazie choroby pojawia się kaszel suchy. Dzieje się tak w wyniku drażnienia receptorów śluzówki oskrzeli oraz oskrzelików. Ataki suchego kaszlu są jednak źródłem dyskomfortu — męczą mięśnie, sprawiają ból, a u dzieci mogą wywołać wymioty. Niezależnie od wieku chorego, suchy kaszel może być bezpośrednią przyczyną zaburzeń snu. Drażnione oskrzela zmuszają organizm do kasłania, co wiąże się z wybudzaniem i trudnościami w ponownym zaśnięciu.
Po niedługim czasie chory zaczyna odkrztuszać wydzielinę – pojawia się kaszel mokry (produktywny). Po kilku dniach może znów przejść w suchy, co nie jest wynikiem ponownego zakażenia, a częścią procesu regeneracji oskrzeli. Nagłe zmiany temperatury (np. przy wyjściu na dwór, czy wejściu do ciepłego pomieszczenia), smog lub pył w powietrzu mogą wywoływać ataki suchego kaszlu. Stopniowo, w miarę regeneracji oskrzeli, epizody kaszlu będą coraz rzadsze.
Objawy zapalenia oskrzeli
Żeby rozpoznać zapalenie oskrzeli, należy znać typowe objawy choroby. Początkowo mogą przypominać zwykłe przeziębienie, jednak po kilku dniach kaszel stanie się głównym symptomem, świadczącym o infekcji. Jeśli schorzenie wywołane jest przez wirusy grypy i paragrypy, w niektórych przypadkach pojawiają się także:
- gorączka,
- uczucie rozbicia,
- ból mięśni,
- świszczący oddech.
Mimo tych objawów lekarz nie będzie w stanie rozpoznać, jakie czynniki wywołały zapalenie oskrzeli. Przyczyny o podobnym charakterze mogą wiązać się także z zapaleniem płuc. Jeśli lekarz nie stwierdzi tachykardii, tachypnoe (przyspieszonego oddychania), ogniskowych zmian osłuchowych, najprawdopodobniej źródłem dolegliwości chorego jest zapalenie oskrzeli. Na wszelki wypadek, przy uciążliwych objawach, można wykonać także RTG klatki piersiowej.
Leczenie zapalenia oskrzeli – domowe sposoby i profilaktyka
Przy ostrym zapaleniu oskrzeli, wywołanym wirusami, nie stosuje się antybiotyków, ponieważ nie są skuteczne w tego rodzaju zakażeniach. Należy stosować leczenie objawowe – przy ostrych napadach suchego kaszlu, internista może przepisać leki przeciwkaszlowe na bazie lewodropropizyny, butamiratu, czy dekstrometorfanu lub wykrztuśne, kiedy kaszel stanie się wilgotny.
Do substancji ułatwiających odkrztuszanie wydzieliny zalicza się: ambroksol, acetylocysteinę, erdosteinę i karbocysteinę. Rozrzedzają zalegającą treść, zmniejszają jej lepkość, dzięki czemu organizm może efektywniej się jej pozbywać. Równolegle z przyjmowaniem tego typu leków, należy dbać o odpowiednie nawodnienie. Płyny również wpływają na konsystencję wydzieliny, dlatego warto pić wodę, ziołowe napary, a także sięgać po pożywne zupy.
Należy pamiętać, że podstawą leczenia jest odpoczynek i pozostanie w domu w okresie choroby. Temperatura w pomieszczeniach nie powinna być zbyt wysoka, ani zbyt niska, optymalna to ok.20 st. C. Kilka razy dziennie warto wietrzyć pomieszczenia, poza dniami, kiedy w powietrzu jest bardzo wysoka ilość pyłów (alarmy smogowe).
Ataki suchego kaszlu pomoże złagodzić nawilżacz powietrza. Możesz kupić elektroniczny model z funkcją oczyszczania lub wypróbować domową metodę – ułóż na kaloryferach mokre ręczniki, aby wilgoć parowała w pomieszczeniu.
Ważna jest również zdrowa, zbilansowana dieta, a w okresie jesienno-zimowym, suplementowanie witaminy D3. Pamiętaj, że najwięcej witamin i minerałów przyswajanych jest z pożywienia, dlatego dostarczaj organizmowi dużo warzyw, owoców, chudego mięsa oraz zdrowych tłuszczów (ryby, orzechy, oliwa z oliwek).
Cennym sprzymierzeńcem przy zapaleniu oskrzeli jest także miód. Możesz spożywać łyżkę miodu w czystej postaci lub dodać do herbaty, czy ciepłego mleka. Miód pomaga szczególnie wieczorem, jeśli zależy Ci na złagodzeniu ataków nocnego, suchego kaszlu.
Zapalenie oskrzeli – profilaktyka
Żeby unikać infekcji w sezonie chorobowym, warto prowadzić zdrowy tryb życia. Ważna jest szczególnie dieta oraz ruch na świeżym powietrzu, np. spacery. W kompletowaniu garderoby zimowej należy unikać przegrzewania — jest znacznie groźniejsze, niż lekki chłód w zimne dni. Elementem profilaktyki zapalenia oskrzeli są także zalecane szczepienia ochronne — głównie przeciw grypie oraz krztuścowi.
Podsumowanie
Zapalenie oskrzeli to powszechna choroba układu oddechowego, która często występuje w sezonie jesienno-zimowym. Charakteryzuje się stanem zapalnym błony śluzowej oskrzeli, co prowadzi do kaszlu, a czasem także duszności, bólu w klatce piersiowej i ogólnego osłabienia. Pomimo że zapalenie oskrzeli najczęściej wywoływane jest przez wirusy, to w rzadkich przypadkach może również mieć podłoże bakteryjne lub być spowodowane drażniącymi substancjami. Leczenie zapalenia oskrzeli zazwyczaj obejmuje łagodzenie objawów, poprzez stosowanie leków przeciwkaszlowych i nawadnianie organizmu.
Źródła:
- H. Marczak, A. Strzelak, T. Bielecka i in., Zastosowanie alteplazy w nebulizacji u pacjenta z plastycznym zapaleniem oskrzeli po operacji sposobem Fontana – opis przypadku, "Borgis - Nowa Pediatria" 2018, nr 1, s. 13-18.
- T. M. Zielonka, Epidemiologia chorób układu oddechowego u dzieci, "Borgis – Postępy Nauk Medycznych" 2008, nr 9, s. 551-558.
- B. Kędzia, E. Hołderna-Kędzia, Wykorzystanie propolisu i miodu w zakażeniach, "Borgis – Postępy Fitoterapii" 2007, nr 4, s. 202-206.
Autorka
Aleksandra Chojnowska – absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, magister filologii polskiej, copywriterka. Od lat zgłębia wiedzę na tematy związane ze zdrowiem oraz urodą i z pasją pisze o tym, jak każdego dnia dbać zarówno o siebie, jak i o bliskich. Prywatnie doświadczona mama.