Test ciążowy – jak wybrać i kiedy zrobić test ciążowy?
Test ciążowy to szybkie i wiarygodne narzędzie, które pomoże ci wykryć ciążę już na jej wczesnym etapie. Jakie są rodzaje testów ciążowych dostępnych na rynku? Czym się od siebie różnią? Kiedy należy wykonać test ciążowy? Kiedy wynik może być fałszywie dodatni, a kiedy fałszywie ujemny? Odpowiedzi na te i inne pytania szukaj w tekście!
Zasada działania testów ciążowych – zarówno tych robionych w domowym zaciszu, jak i wykonywanych w przychodni – jest prosta. Wszystkie mają na celu stwierdzenie obecności hormonu zwanego gonadotropiną kosmówkową (ang. human chorionic gonadotropin, hCG). Dwa główne typy testów ciążowych to test ciążowy z moczu i test ciążowy z krwi.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Co to jest gonadropina kosmówkowa (hCG)?
- Kiedy najlepiej wykonać test ciążowy?
- Kiedy wykonać test przy nieregularnych miesiączkach?
- O jakiej porze dnia zrobić test ciążowy?
- Jak zrobić test ciążowy?
- Jakie są różnice pomiędzy poszczególnymi rodzajami testów?
- Jak odczytać wyniki testu?
- Co zrobić, gdy wynik testu jest pozytywny?
- Co oznacza negatywny wynik testu?
- Jaka jest różnica pomiędzy hCG a beta hCG i czy wpływa na oznaczenie ciąży?
- Ciekawostki na temat testów ciążowych
Gonadropina kosmówkowa (hCG) – co to jest?
Ludzka gonadotropina kosmówkowa (hCG) to hormon glikoproteinowy wydzielany przez rozwijające się łożysko wkrótce po zapłodnieniu. Stężenie gonadotropiny kosmówkowej stale rośnie w gwałtownym tempie, często przekraczając 100 mIU/ml w okresie przypadającym na pierwszą brakującą miesiączkę oraz osiągając wartość szczytową 100 000–200 000 mIU/ml w 10–12 tygodniu ciąży. Wystąpienie hCG wkrótce po zapłodnieniu i późniejszy wzrost stężenia we wczesnym okresie ciąży powoduje, że jest to doskonały wskaźnik do wczesnego wykrywania ciąży.
Hormon hCG odpowiada za rozwój łożyska. Do moczu i krwi kobiety przedostaje się natychmiast po zagnieżdżeniu się zarodka w ścianie macicy, czyli 6-12 dni po zapłodnieniu. Aby gonadotropina kosmówkowa mogła być wykryta przez test ciążowy, jej stężenie musi jednak odpowiednio wzrosnąć. A zatem po jakim czasie zrobić test ciążowy?
Kiedy zrobić test ciążowy?
Nowoczesne testy mogą wykryć obecność hCG w moczu już po ok. 7 dniach od zapłodnienia (im mniejsza cyfra przed mlU/ml w opisie parametrów testu ciążowego, tym jest on czulszy, czyli wcześniej wskaże prawidłowy wynik). Pomimo tego zaleca się zrobić test w dniu spodziewanej miesiączki. Zbytni pośpiech może się bowiem wiązać z fałszywym rezultatem. Pewność co do wyniku jest jeszcze większa, jeśli test ciążowy wykonasz po dacie spodziewanej miesiączki.
Nieregularne miesiączkowanie a test ciążowy – po jakim czasie go zrobić?
Jeśli masz nieregularne miesiączki, specjaliści zalecają odczekać ze zrobieniem testu tyle dni, ile trwał najdłuższy cykl w ostatnich sześciu miesiącach. Jeśli wynik testu ciążowego będzie negatywny, a mimo to krwawienie miesięczne się nie pojawi, należy powtórzyć test po upływie kilku dni.
Kiedy najlepiej zrobić test ciążowy – pora dnia
Czy pora dnia ma znaczenie przy wykonywaniu testu? Można wykonać go o dowolnej porze, jednak część producentów zaleca wykonanie go rano. Test ciążowy zrobiony w porze porannej pokazuje najwyższe stężenie hCG w moczu.
Jak wykonać test ciążowy?
Na rynku dostępnych jest wiele testów ciążowych domowego użytku. Niezależnie, który z nich wybierzesz, ściśle przestrzegaj instrukcji użycia. Nie stosuj testu po upływie daty ważności. Ponadto przed zrobieniem testu nie pij zbyt wielu płynów. Szczegóły związane z wykonaniem testu różnią się w zależności od marki, jednak zdecydowana większość testów do użytku domowego polega na zbadaniu próbki moczu.
Typy testów ciążowych i różnice pomiędzy nimi
Domowe testy ciążowe dzieli się ze względu na sposób zbierania moczu do badania. Wyróżniamy następujące rodzaje testów ciążowych:
- Płytki/kasetki (test ciążowy płytkowy, zwany też kasetowym): test płytkowy polega na zebraniu próbki moczu do naczynia. Następnie należy pobrać kilka kropel moczu załączoną do opakowania pipetą i wkroplić je na odpowiednie pole testu.
- „Flamastra” (test ciążowy strumieniowy): test strumieniowy kształtem przypomina flamaster. By go wykonać, należy – po zdjęciu nasadki – oddać mocz bezpośrednio na końcówkę absorbującą.
- Paska (test ciążowy paskowy): test paskowy zawiera specjalny pasek testowy, który zanurza się w próbce moczu zebranej do pojemnika.
Test ciążowy – wyniki
Oczekiwanie na wynik testu ciążowego powinno trwać tyle, ile podano w jego instrukcji użycia. Warto pamiętać, że wynik odczytany zbyt wcześnie lub zbyt późno może być nieprawidłowy.
Sposób prezentacji rezultatów w testach ciążowych bywa różny. Zazwyczaj dodatni wynik testu ciążowego oznaczają dwie linie, przy czym jedna z nich może być jaśniejsza. W testach elektronicznych pojawiają się oznaczenia, np. +/-, tak/nie.
Pozytywny wynik testu ciążowego i co dalej?
Pozytywny wynik testu najczęściej oznacza ciążę. Kolejnym krokiem jest wówczas zgłoszenie się do lekarza ginekologa, który zleci dalsze badania – zazwyczaj jest to test ciążowy z krwi i badanie ultrasonograficzne (USG).
W rzadkich przypadkach test ciążowy pozytywny okazuje się fałszywie dodatni. Może to mieć związek np. z przyjmowaniem wybranych leków. Do zwiększenia stężenia hCG dochodzi też w przypadku niektórych chorób nowotworowych (np. guzów jajnika czy raka endometrium). Fałszywie dodatni wynik może wystąpić także:
- po porodzie,
- po poronieniu,
- w przypadku zaśniadu groniastego,
- w okresie menopauzy,
- po spożyciu alkoholu.
Wiarygodność testu ciążowego należy skonsultować z lekarzem oraz zweryfikować przy pomocy dodatkowych badań.
Negatywny wynik testu ciążowego
Negatywny wynik testu to znak, że prawdopodobnie nie jesteś w ciąży. Może się jednak zdarzyć, że wynik będzie fałszywie ujemny. Jako przyczyny fałszywie ujemnych wyników należy wymienić:
- zbyt wczesną ciążę,
- zbyt małą ilość hormonu hCG w próbce moczu - np. przy zbytnim rozcieńczeniu, zbyt wczesnej ciąży, niskiej produkcji hCG przez łożysko (ciąża pozamaciczna),
- paradoksalnie – bardzo zaawansowaną ciążę (bardzo duże poziomy hCG),
- nieprawidłowe wykonanie testu ciążowego
– dlatego w razie wątpliwości zaleca się powtórne zrobienie testu.
Różnica pomiędzy hormonem hCG a hormonem beta hCG w oznaczaniu ciąży
Oznaczenie hCG jest oznaczeniem całościowym, co oznacza, że otrzymany wynik jest składową poziomu dwóch jednostek tego hormonu (alfa i beta). Oznaczenie poziomu beta hCG jest badaniem czulszym – dotyczy tylko jednej podjednostki hormonu. Dla stwierdzenia ciąży nie ma znaczenia, czy robi się badanie stężenia beta hCG czy hCG. Żeby jednak wyniki były porównywalne, należy konsekwetnie oznaczać ten sam hormon podczas kolejnych pobrań krwi w gabinecie lekarskim, aby lekarzowi było łatwiej interpretować wyniki i prognozować rozwój ciąży.
Czy wiesz, że…?
Test ciążowy oparty na badaniu moczu stosowany był już w starożytnym Egipcie. Jego opis zawarty jest w papirusie z 1350 r. p.n.e. Ówcześni Egipcjanie uważali, że kobieta, która może być w ciąży, powinna oddać mocz na stosik ziarna jęczmienia i pszenicy. Jak odczytywano wynik? Jeśli żadne ze zbóż nie skiełkowało, oznaczało to brak ciąży. W przypadku skiełkowania jęczmienia, uważano, że kobieta urodzi chłopca. Natomiast skiełkowanie pszenicy uznawano za oznakę, że ciężarna spodziewa się dziewczynki. W badaniach prowadzonych w XX wieku, oceniono skuteczność starożytnego testu na 70 proc. Nie potwierdzono jednak kwestii dotyczącej możliwości zbadania płci.
Podsumowanie
Domowy test ciążowy, który wykonuje się z wykorzystaniem próbki moczu, to często pierwsze, po co sięga kobieta, która chce stwierdzić, czy w jej organizmie doszło do zapłodnienia. Należy dokładnie zapoznać się z tym, jak działa test ciążowy, żeby zminimalizować ryzyko otrzymania fałszywego wyniku. Prawidłowo wykonany test ciążowy zazwyczaj jest wiarygodnym sposobem na stwierdzenie, czy doszło do implantacji zarodka. Należy pamiętać, że do ostatecznego rozpoznania ciąży konieczne jest wykonanie także badania z krwi oraz wizyta w gabinecie ginekologicznym.
Źródła:
- Murkoff H., Mazel S.,W oczekiwaniu na ciążę, Poznań 2010, s. 123-128
- https://www.mp.pl/pacjent/ciaza/poczecie/61883,jak-rozpoznac-ciaze (dostęp 05.05.2019)
- https://www.novum.com.pl/pl/leczenie-nieplodnosci/forum-embriologiczne/pytanie/311/ (dostęp 05.05.2023)
- http://ptfarm.pl/pub/File/Farmacja%20Polska/2010/05-2010/11%20%20Diagnostyczne%20testy%20medyczne.pdf
- J. Kolanko, Test ciążowy – zasady działania, https://badaniaprenatalne.pl/wp-content/uploads/2015/07/poradnik_test_ciazowy_zasady_dzialania.pdf (dostęp 05.05.2023)
- Test ciążowy strumieniowy ZiNIQ+, 1 sztuka [ulotka dołączona do opakowania].
Autorka:
Małgorzata Skoczylas-Kouyoumdjian - o zdrowiu pisze od ponad 20 lat. Ukończyła kształcenie podyplomowe w Instytucie Żywności i Żywienia na kierunku dietetycznym. Jest mamą Rafała i żoną Krzysztofa. W wolnych chwilach czyta kryminały.
Data aktualizacji: 8.05.2023. Autor: e-zikoapteka.pl
Powiązane kategorie
Ostatnia aktualizacja [21.11.2024]