PIMS u dzieci – objawy, leczenie, powikłania
PIMS-TS u dzieci to powikłanie zakażenia koronawirusem SARS-COV-2. Jest to nowa jednostka chorobowa. Jej kod w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10 to U10.9. Schorzenie obejmuje wiele układów w ciele jednocześnie. Jego główne objawy to wysoka gorączka i silne bóle brzucha, którym towarzyszą inne liczne dolegliwości. Zobacz, czym charakteryzuje się PIMS i jak go leczyć.
Wirus SARS-CoV-2 należy do grupy koronawirusów. Jest on odpowiedzialny za chorobę COVID-19, która pojawiła się pod koniec 2019 roku i przyczyniła się do powstania światowej pandemii. Patogen przenosi się z osoby chorej (także bezobjawowego nosiciela) na zdrową przez bezpośredni kontakt lub drogą kropelkową. Znanych jest już kilka wariantów koronawirusa. Atakuje on głównie układ oddechowy, nerwowy, pokarmowy, moczowy i krwionośny. Często prowadzi też do powikłań. Jednym z nich jest PIMS-TS.
Z artykułu dowiesz się:
PIMS – co to za choroba?
PIMS-TS to zespół pocovidowy u dzieci. Rozwija się w młodych organizmach, które miały kontakt z koronawirusem SARS-CoV-2. Jego nazwa jest skrótem od angielskiego paediatric inflammatory multisystem syndrome – temporally associated with SARS-CoV-2. Innym określeniem na tą jednostkę chorobową jest dziecięcy wieloukładowy zespół zapalny w następstwie zakażenia wirusem SARS-CoV-2. Niekiedy w literaturze medycznej można natknąć się także na termin multisystem inflammatory syndrome in children (MIS-C). Wszystkie te określenia dotyczą tej samej choroby.
PIMS jest wieloukładowym zespołem zapalnym powiązanym z zakażeniem koronawirusem. Jego prawdopodobną przyczyną jest nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego na wirusa SARS-CoV-2. Dlatego jest uznawany za powikłanie COVID-19.
PIMS może pojawić się, nawet gdy COVID-19 u dzieci przebiegał bezobjawowo lub dolegliwości były słabo nasilone. Schorzenie pojawia się najczęściej w ciągu 2–4 tygodni po kontakcie w koronawirusem SARS-CoV-2. Zdarza się jednak, że jego objawy zostają zaobserwowane później – nawet 8 tygodni po zakażeniu. Warto pamiętać, że PIMS-TS nie jest zaraźliwy.
Pocovidowy zespół zapalny u dzieci może wystąpić w każdym wieku. Większość przypadków obserwuje się u dzieci w wieku szkolnym. Do tej pory ustalono, że średnia to 9 lat.
Objawy PIMS-TS
W zespole zapalnym powiązanym z COVID-19 jako pierwsze obserwuje się gorączkę (wysoką, ponad 38,5℃) i silny ból brzucha. Dodatkowo pojawiają się objawy z innych układów w ciele (ze strony układu oddechowego, układu krążenia, układu pokarmowego, układu nerwowego) – w zależności od tego, który z nich został zaatakowany. Są to:
- wymioty,
- biegunka,
- ból gardła,
- zapalenie spojówek,
- obrzęk dłoni i stóp,
- pogorszenie samopoczucia i znaczne osłabieniem organizmu,
- powiększenie węzłów chłonnych,
- ból głowy i karku,
- senność i apatia,
- spadek ciśnienia tętniczego krwi,
- zapalenie mięśnia sercowego,
- zaburzenia rytmu serca,
- zaburzenia krzepnięcia krwi,
- ból w klatce piersiowej,
- krwawienia,
- omdlenia,
- brak apetytu,
- duszność.
Dodatkowo u dzieci z PIMS obecne są zmiany skórne. W różnych okolicach ciała pojawia się wysypka w postaci różowych plam. Usta stają się czerwone i spierzchnięte, a na języku pojawiają się małe krosty (tzw. truskawkowy język).
Przebieg stanu zapalnego związanego z zakażeniem koronawirusem może różnić się między dziećmi. Niekiedy schorzenie jest bardzo łagodne, zdarza się jednak, że prowadzi do poważnych zaburzeń, a tym samym pogorszenia rokowań. Warto pamiętać, że nie wszystkie objawy występują u każdej osoby, a w kolejnych dniach choroby mogą pojawiać się kolejne. Stan dziecka może też ulec gwałtownemu pogorszeniu.
Czasami rozpoznanie PIMS-TS jest trudne. Przypomina on objawy zapalenia wyrostka robaczkowego, choroby Kawasakiego lub zespołu wstrząsu toksycznego.
Jak wygląda leczenie dziecięcego zespołu pocovidowego?
Leczenie PIMS odbywa się w szpitalu na oddziale intensywnej terapii. Terapia opiera się na dożylnym podawaniu immunoglobulin oraz glikokortykosteroidów. Stosuje się także leki biologiczne. Szczegółowe postępowanie z dzieckiem z wieloukładowym zespołem pocovidowym zależy od przebiegu choroby, obecnych objawów oraz jego stanu. Opiera się ono o wytyczne grupy eksperckiej przy Polskim Towarzystwie Pediatrycznym i konsultancie krajowym w dziedzinie pediatrii dotyczące postępowania z dzieckiem z PIMS.
PIMS – powikłania
PIMS może powodować powikłania groźne dla zdrowia i życia dziecka. Mogą one wystąpić w każdym momencie choroby – zarówno na początku, jak i po pewnym czasie. Najważniejsze z nich to tętniaki naczyń wieńcowych.
Podsumowanie
PIMS, czyli paediatric inflammatory multisystem syndrome – temporally associated with SARS-CoV-2 może mieć różny przebieg. Rodzice powinni zachować czujność i zgłosić się do lekarza, gdy u dziecka pojawią się niepokojące objawy. Pierwsze z nich to gorączka i silny ból brzucha. Maluch powinien pozostać pod opieką lekarza, ponieważ jego stan może ulec szybkiemu pogorszeniu. Wdrożenie odpowiedniego leczenia zmniejsza ryzyko powikłań.
Źródła:
- PIMS – zespół pocovidowy u dzieci, Serwis Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/pims-zespol-pocovidowy-u-dzieci (dostęp 09.08.2021).
- Postępowanie z dzieckiem z wieloukładowym zespołem zapalnym powiązanym z Covid-19. Wytyczne grupy eksperckiej przy Polskim Towarzystwie Pediatrycznym i konsultancie krajowym w dziedzinie pediatrii https://przegladpediatryczny.pl/files/4305.pdf (dostęp 09.08.2021).
Autorka
Angelika Janowicz – absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu na kierunku pielęgniarstwo. Pisze o zdrowiu, ponieważ wie, jak ważna jest edukacja pacjenta. Wielbicielka podróży i kuchni greckiej.