Nietrzymanie moczu – czyli niezależny od naszej woli wyciek moczu – to powszechny problem zdrowotny. Dolegliwość może pojawić się w każdym wieku, ale dotyczy głównie osób starszych. Nie jest to jednak naturalna konsekwencja starzenia, a nieprawidłowy objaw, który wymaga terapii. Na czym polega leczenie? Jakie leki na nietrzymanie moczu zalecają specjaliści?
Nietrzymanie moczu występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn. Szacuje się, że dotyczy 1 na 5 kobiet po 40. roku życia. Natomiast powyżej 80. roku życia na tę dolegliwość skarży się połowa kobiet i jedna trzecia mężczyzn. Komplikacjami nieleczonego nietrzymania moczu mogą być zaburzenia w relacjach intymnych czy społecznych, problemy skórne oraz infekcje dróg moczowych. Na szczęście współczesna medycyna oferuje wiele metod radzenia sobie z tym problemem.
Nietrzymanie moczu – kto jest zagrożony?
Na nietrzymanie moczu bardziej narażone są kobiety. Ryzyko wzrasta wraz z liczbą ciąż i porodów. Do wystąpienia problemu często przyczynia się też otyłość (oszacowano, że zwiększa ona czterokrotnie prawdopodobieństwo pojawienia się nietrzymania moczu u kobiet). Dolegliwości mogą być także wynikiem menopauzy, przewlekłych zaparć oraz niektórych operacji ginekologicznych. Nietrzymanie moczu u mężczyzn najczęściej związane jest z chorobami układu krokowego i ich leczeniem chirurgicznym.
Nietrzymanie moczu – przyczyny i typy
Podstawowe typy nietrzymania moczu to:
- Wysiłkowe nietrzymanie moczu polega ono na gubieniu moczu w trakcie kaszlu, kichania, śmiechu, aktywności fizycznej czy podnoszenia ciężkich przedmiotów. Ten najczęstszy typ nietrzymania moczu wynika z osłabienia mięśni dna miednicy, które nie zaciskają prawidłowo cewki moczowej. Przyczyniają się do tego ciąże i porody, otyłość, wiek, menopauza czy przebyte operacje ginekologiczne.
- Nietrzymanie moczu z naglącym parciem ta forma problemu charakteryzuje się występowaniem silnej, niemożliwej do opanowania, potrzeby oddania moczu. Skutkuje częściowym lub całkowitym opróżnieniem pęcherza. Może do tego dochodzić podczas zmiany pozycji ciała, w trakcie seksu, a nawet w reakcji na dźwięk wody wylewającej się z kranu. Parcie nierzadko występuje również w nocy. Za ten typ nietrzymania moczu odpowiedzialny jest nadwrażliwy pęcherz (tzw. pęcherz nadreaktywny). Przyczyną mogą być też zapalenia pęcherza i schorzenia neurologiczne. Powodem naglącego nietrzymania moczu u mężczyzn są także choroby prostaty.
- Mieszane nietrzymanie moczu: w tym przypadku wyciek moczu związany jest z parciem naglącym oraz wysiłkiem, kichaniem czy kaszlem.
Wyróżnia się również:
- Nietrzymanie moczu z powodu przepełnienia pęcherza: ta forma nietrzymania moczu wiąże się z przeszkodą w odpływie moczu z pęcherza, co powoduje, że jest on wypełniony i nierzadko bardzo rozciągnięty. Nietrzymanie moczu tego typu najczęściej występuje u mężczyzn z powiększoną prostatą.
- Przejściowe nietrzymanie moczu: ten rodzaj nietrzymania moczu ma charakter okresowy, przemijający. Jego powodem może być zapalenie pęcherza, stosowanie niektórych leków, picie alkoholu i napojów zawierających kofeinę.
Nietrzymanie moczu – kiedy do lekarza
Nietrzymania moczu nie trzeba się wstydzić. Nie należy go także traktować jako naturalnej konsekwencji porodu siłami natury czy starzenia się. Pomocy medycznej powinniśmy szukać w każdym przypadku. Dolegliwość nie tylko zakłóca codzienne życie, ale może być także objawem innej, poważniejszej choroby.
Nietrzymanie moczu – leczenie zachowawcze
Terapia nietrzymania moczu zależy od jego przyczyny, typu i nasilenia. Standardowo rozpoczyna się ją od leczenia zachowawczego. Rekomendowane jest unormowanie wagi (zmniejszenie masy ciała o co najmniej 5 proc. poprawia trzymanie moczu) i regularne wykonywanie ćwiczeń mięśni dna miednicy. W razie potrzeby stosuje się elektrostymulację. W przypadku naglącego nietrzymania moczu wdrażana jest farmakoterapia. Zaleca się także trening pęcherza moczowego. Jeśli trening i leki okażą się nieskuteczne, stosowane są inne formy leczenia, np. stymulacja nerwów krzyżowych, wstrzykiwanie botuliny do mięśni pęcherza czy zabiegi chirurgiczne.
Nietrzymanie moczu – leki
Jakie leki na nietrzymanie moczu z naglącym parciem? Pomocne są zwłaszcza preparaty, które zmniejszają napięcie pęcherza moczowego. Należy pamiętać, że leki na nietrzymanie moczu mogą wywoływać działania niepożądane, dlatego trzeba je stosować pod kontrolą lekarza. W terapii problemu nie rekomenduje się leków ziołowych. Część z nich może pogłębić dolegliwości.
Nietrzymanie moczu – leczenie chirurgiczne
Jeśli zachowawcze metody leczenia nietrzymania moczu są niewystarczające, wdrażane jest leczenie chirurgiczne. W wysiłkowym nietrzymaniu moczu u kobiet najczęściej wykonuje się zabiegi pętlowe z wykorzystaniem taśmy oraz tzw. zabiegi podwieszenia szyi pęcherza moczowego. Mniejszą skuteczność ma wstrzykiwanie substancji w okolice cewki moczowej. W przypadku nietrzymania moczu z przepełnienia przeprowadzana jest np. operacja prostaty czy wprowadzenie cewnika do pęcherza.
Pieluchomajtki dla dorosłych i inne środki higieniczne
W nietrzymaniu moczu ważna jest także dbałość o skórę krocza, która – pod wpływem kontaktu z moczem – może ulegać podrażnieniom. By temu zapobiec, zalecane jest stosowanie środków pochłaniających mocz, takich jak np. wkładki, majtki chłonne czy pieluchomajtki dla dorosłych. Są one dostępne na rynku w różnych rozmiarach i typach (można wybrać m.in. pieluchomajtki dla mężczyzn). Produkty te opracowano z myślą zarówno o osobach mobilnych, jak i tych z ograniczoną ruchomością.
Źródła:
- https://pulsmedycyny.pl/nietrzymanie-moczu-u-kobiet-przyczyny-i-leczenie-982722 (18.04.2020)
- http://www.przeglad-urologiczny.pl/artykul.php?2708 (18.04.2020)
- https://www.mp.pl/pacjent/nefrologia/lista/66339,nietrzymanie-moczu-przyczyny (18.04.2020)
- https://www.mp.pl/pacjent/nefrologia/lista/76711,czy-sa-skuteczne-ziola-na-nietrzymanie-moczu (18.04.2020)
- https://www.mp.pl/pacjent/nefrologia/lista/66667,nietrzymanie-moczu-leczenie-chirurgiczne (18.04.2020)
- https://www.mp.pl/pacjent/nefrologia/choroby/chorobyudoroslych/57804,nietrzymanie-moczu (18.04.2020)
Autorka
Małgorzata Skoczylas-Kouyoumdjian – copywriter i ekspert ds. Public Relations. O zdrowiu pisze od ponad 20 lat. Ukończyła m.in. kształcenie podyplomowe w Instytucie Żywności i Żywienia na kierunku dietetycznym. Jest mamą Rafała i żoną Krzysztofa. W wolnych chwilach czyta kryminały.
