Niedobór witaminy E w ciąży – czym grozi?
Witamina E w ciąży jest niezbędnym składnikiem do prawidłowego funkcjonowania organizmu kobiety oraz rozwoju dziecka. Jej niedobór skutkuje szeregiem powikłań. Jednym z nich jest zwiększone ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego.
W ciąży wzrasta zapotrzebowanie organizmu na substancje odżywcze, witaminy i minerały. Ich niedobory mogą być bardzo niebezpieczne dla przyszłej mamy i jej dziecka. Dlatego każda ciężarna powinna regularnie kontrolować swój stan zdrowia, dbać o swoją dietę oraz zgłaszać lekarzowi wszystkie niepokojące objawy. Im wcześniej zostaną rozpoznane nieprawidłowości, tym większa szansa na ich wyleczenie. Zobacz, czym grozi niedobór witaminy E w ciąży.
Z artykułu dowiesz się:
Rola witaminy E w organizmie
Witamina E jest związkiem chemicznym, który składa się z tokoferoli i tokotrienoli. Występuje ona w kilku formach, jednak dla człowieka największe znaczenie ma alfa-tokoferol. Substancja ta jest rozpuszczalna w tłuszczach. Magazynowana jest w tkance tłuszczowej i nadnerczach.
Witamina E jest bardzo silnym antyoksydantem, który chroni organizm przed stresem oksydacyjnym oraz uszkodzeniem komórek – a dokładniej ich błon komórkowych. Ma ona zdolność do wychwytywania wolnych rodników (nieparzyste elektrony oderwane od cząsteczki tlenu) i neutralizowania ich. Wspomaga także procesy naprawcze organizmu.
Ponadto witamina E w organizmie:
- wspomaga układ odpornościowy,
- umożliwia syntezę lipidów,
- bierze udział w procesach krzepnięcia krwi,
- zapobiega chorobom układu krążenia,
- działa ochronnie na śródbłonek naczyń krwionośnych,
- zapobiega powstawaniu blaszek miażdżycowych,
- reguluje funkcje tkanki mięśniowej,
- zmniejsza agregację krwinek,
- bierze udział w procesie dostarczania składników odżywczych do komórek,
- zapobiega utlenianiu witaminy A,
- zapobiega utlenianiu nienasyconych kwasów tłuszczowych,
- odgrywa ważną rolę w płodności,
- zapobiega rozwojowi chorób neurodegeneracyjnych.
Witamina E jest również bardzo ważna dla kobiet w ciąży. Utrzymanie jej na prawidłowym poziomie zmniejsza ryzyko poronienia, przedwczesnego pęknięcia błon płodowych, a także wystąpienia stanu przedrzucawkowego. Uważa się także, że może pozytywnie wpływać na wzrok dziecka.
Jakie jest zapotrzebowanie na witaminę E w ciąży?
Zapotrzebowanie na witaminę E w ciąży wynosi 10–19 mg na dzień. Jest to niewiele więcej, niż potrzebuje organizm kobiety przed zapłodnieniem. Dobra wiadomość jest taka, że w większości przypadków cała dzienna dawka może zostać dostarczona organizmowi wraz z pożywieniem. Niedobór witaminy E w ciąży zdarza się rzadko.
Niedobór witaminy E w ciąży może wystąpić:
- u ciężarnych stosujących nieodpowiednią dietę,
- przy zaburzeniach wchłaniania,
- u ciężarnych chorujących na celiakię,
- przy schorzeniach zapalnych jelit (np. choroba Leśniowskiego-Crohna).
Jakie są skutki niedoboru witaminy E w ciąży?
Niedobór witaminy E w ciąży może mieć groźne skutki dla przyszłej mamy i jej dziecka. Zaobserwowano, że niedostateczna podaż tej substancji sprzyja przedwczesnemu pęknięciu błon płodowych, poronieniu oraz przyczynia się do małej masy urodzeniowej dziecka. Wzrasta także ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego.
Objawy niedoboru witaminy E w ciąży to:
- osłabiona praca mięśni,
- uszkodzenie nerwów,
- przebarwienia na skórze,
- nadmierne zmęczenie,
- osłabienie,
- paraliż mięśniowy.
Skąd czerpać witaminę E w ciąży?
Witaminę E w ciąży należy czerpać przede wszystkim z pożywienia. Ciężarna powinna dbać o to, aby jej dieta dostarczała wszystkich niezbędnych składników odżywczych oraz witamin i minerałów. Dania powinny być różnorodne, odpowiednio kaloryczne i spożywane w regularnych odstępach czasu. Z jadłospisu należy wykluczyć produkty powszechnie uznawane za niezdrowe (smażone, tłuste, bogate w cukry, kaloryczne, przetworzone).
Źródłem witaminy E w diecie są:
- pomidory, jarmuż,
- dynia, papryka czerwona,
- oliwa z oliwek, brokuł,
- maliny, szparagi,
- olej rzepakowy, marchew,
- migdały, czarna porzeczka,
- ziarna słonecznika, jeżyny,
- szpinak, kiwi,
- jagody, maliny,
- botwina, olej słonecznikowy.
Czy suplementacja witaminy E w ciąży jest konieczna?
Suplementacja witaminy E w ciąży jest konieczna, jeżeli zostaną stwierdzone jej niedobory. Po suplementy mogą sięgnąć osoby, u których wchłanianie substancji odżywczych jest z różnych powodów zaburzone. Preparaty powinny przyjmować również te ciężarne, które zaobserwowały u siebie objawy niedoboru witaminy E.
Warto jednak zaznaczyć, że niedobory witaminy E w ciąży powinny być leczone przez lekarza. Ciężarna nie powinna przyjmować żadnych preparatów na własną rękę. Skutki nadmiaru witaminy E mogą być równie groźne jak niedobory. Wówczas mogą się pojawić:
- zaburzenia wzroku,
- osłabienie,
- dolegliwości ze strony układu pokarmowego,
- pogorszenie koncentracji.
Nadmiar witaminy E w ciąży może wpływać niekorzystnie na płód. Świadczą o tym wyniki badań przeprowadzonych na zwierzętach.
Źródła:
- M. Makowska-Donajska, L. Hirnle, Suplementacja witamin i składników mineralnych podczas ciąży, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2017 tom 2, nr 4, strony 166–172.
- B. Leśniczak, Witaminy i składniki mineralne - zapotrzebowanie i znaczenie dla prawidłowego przebiegu ciąży, Położna. Nauka i Praktyka, 2017, nr 1, s. 14-17.
- 3. A. Rumbold, E. Ota, H. Hori, C.Miyazaki, C.Crowther, Suplementacja witaminy E w ciąży, https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD004069.pub3/full/pl (dostęp 20.01.2021).
Autorka
Angelika Janowicz – absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu na kierunku pielęgniarstwo. Pisze o zdrowiu, ponieważ wie, jak ważna jest edukacja pacjenta. Wielbicielka podróży i kuchni greckiej.
Ostatnia aktualizacja [30.10.2024]