Nadżerka szyjki macicy – objawy, diagnoza i leczenie
Nadżerka szyjki macicy budzi niepokój wielu kobiet. Tymczasem okazuje się, że w większości przypadków jest to stan zupełnie niegroźny. Konieczne jest jednak jego dalsze monitorowanie. Zobacz, jak rozpoznać i leczyć nadżerkę szyjki macicy.
Nadżerka na szyjce macicy występuje bardzo często. Szacuje się, że problem dotyczy nawet 25–30% kobiet. Większość przypadków dotyczy kobiet aktywnych seksualnie w wieku 25–35 lat. Przypadłość jest zwykle wykrywana przypadkowo, w czasie rutynowych badań. Częstość jej występowania maleje wraz z wiekiem.
Z artykułu dowiesz się:
Czym jest nadżerka szyjki macicy?
Nadżerka jest ubytkiem w błonie śluzowej macicy. Jednak warto zdawać sobie sprawę, że w ginekologii termin ten nie zawsze jest stosowany w odniesieniu do takiego stanu. Bardzo często jest on używany również w kontekście łagodnych zmian w obrębie szyjki macicy, które z punktu widzenia histologicznego nie są ubytkiem. Mimo że jest to błędne stwierdzenie, przyjęło się w mowie potocznej i jest również stosowane przez lekarzy. Dlatego wyróżniane są:
- nadżerka prawdziwa,
- nadżerka rzekoma.
Nadżerka prawdziwa charakteryzuje się rzeczywistym ubytkiem nabłonka o nierównej powierzchni. Natomiast rzekoma oznacza przemieszczenie się nabłonka walcowatego (gruczołowego) z kanału szyjki macicy do części pochwowej szyjki macicy (tarczy szyjki macicy). W prawidłowych warunkach jest ona pokryta nabłonkiem płaskim.
Jak wygląda rzekoma nadżerka szyjki macicy? Jest to czerwony obszar, który jest silnie ukrwiony. Natomiast zdrowy nabłonek jest bladoróżowy.
Rzekoma nadżerka w obrębie tarczy szyjki macicy nie powinna stanowić powodów do niepokoju. W zdecydowanej większości przypadków jest to zmiana łagodna. Nieco inaczej jest w przypadku wykrycia ubytku w błonie śluzowej. Może to być stan poprzedzający raka szyjki macicy. Dlatego w przypadku jej wykrycia wskazana jest dalsza diagnostyka.
Przyczyną przemieszczenia się nabłonka są najczęściej zmiany hormonalne – głównie podwyższony poziom estrogenów. Dlatego zmianę stwierdza się zwykle u młodych kobiet, które stosują doustną antykoncepcję lub są w ciąży. Natomiast przyczynami prawdziwej nadżerki szyjki macicy mogą być stany zapalne, podrażnienia mechaniczne.
Nadżerka szyjki macicy – objawy
W większości przypadków nadżerka na szyjce macicy nie powoduje żadnych objawów. Jest ona wykrywana przypadkowo. Jednak w niektórych przypadkach mogą pojawić się dolegliwości.
Objawy nadżerki szyjki macicy nie są charakterystyczne. Oznacza to, że podobne dolegliwości obserwuje się również w innych stanach chorobowych. Mogą być to:
- zwiększona wydzielina z dróg rodnych o białym lub żółtym kolorze (związana ze zmianą charakteru komórek błony śluzowej, a tym samym zwiększoną produkcją śluzu),
- krwawienie po stosunku seksualnym (wynikające z uszkodzenia drobnych naczyń krwionośnych),
- plamienie między miesiączkami,
- nawracające stany zapalne,
- ból w podbrzuszu lub okolicy krzyżowo-lędźwiowej kręgosłupa,
- ból w czasie stosunku.
Pojawienie się któregokolwiek z tych przykrych objawów należy skonsultować z ginekologiem. Mogą one wskazywać na inne choroby (również groźne, np. nowotwór szyjki macicy) i wymagają niezwłocznego leczenia.
Diagnoza i leczenie nadżerki szyjki macicy
Nie trzeba wykonywać specjalistycznych badań, aby wykryć nadżerkę szyjki macicy. Zmiana jest widoczna w czasie podstawowego badania ginekologicznego. Lekarz po założeniu wziernika może zaobserwować czerwony obszar na błonie śluzowej. Aby potwierdzić diagnozę i wykluczyć inne stany chorobowe, konieczne jest wykonanie cytologii. Niekiedy ginekolog może skierować pacjentkę również na kolposkopię – obserwacja szyjki przy pomocy specjalnego wziernika.
Nadżerki bezobjawowe nie wymagają leczenia. Konieczna jest jednak ich obserwacja oraz regularne badania ginekologiczne. W niektórych przypadkach zdarza się samoistne wyleczenie nadżerki.
Terapia jest konieczna w przypadku objawowych nadżerek. Przy stanie zapalnym wdraża się leczenie farmakologiczne. Polega ono na przyjmowaniu leków przeciwzapalnych. Pacjentka może zostać skierowana również na leczenie zabiegowe.
Obecnie stosowane są następujące metody leczenia nadżerek szyjki macicy:
- krioterapia – zmieniony chorobowo nabłonek jest wymrażany ciekłym azotem (efektem ubocznym są upławy),
- fotokoagulacja – niszczenie nadżerki przy pomocy światła laserowego,
- elektrokoagulacja – niszczenie nadżerki przy pomocy ciepła.
Metoda jest dopasowywana indywidualnie do każdej pacjentki.
Podsumowanie
Nadżerka na szyjce macicy nie zawsze jest stanem, który wymaga leczenia. Konieczna jest jednak jej obserwacja i wykonywanie regularnych badań. Do terapii nadają się głównie te zmiany, które wywołują objawy lub współistnieją z nieprawidłowymi wynikami badania cytologicznego. W leczeniu stosuje się głównie metody zabiegowe (fotokoagulacja, wymrażanie lub laseroterapia).
Źródła:
- P. Aggarwal, A.B. Amor, Cervical Ectropion, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK560709/ (dostęp 19.01.2022).
Autorka
Angelika Janowicz – absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu na kierunku pielęgniarstwo. Pisze o zdrowiu, ponieważ wie, jak ważna jest edukacja pacjenta. Wielbicielka podróży i kuchni greckiej.
Ostatnia aktualizacja [21.11.2024]