Praca siedząca – jak przeciwdziałać jej negatywnym skutkom?
Długotrwała praca siedząca może nieść szereg niepożądanych skutków zdrowotnych. Bóle karku i szyi, drętwienie nóg, ból kręgosłupa to tylko kilka z dolegliwości, jakie mogą się pojawić. Wprowadzenie do codziennej rutyny zdrowych nawyków w postaci krótkich ćwiczeń czy spaceru po pracy może przynieść więcej korzyści, niż myślisz. Jeśli chcesz wiedzieć więcej, jak uniknąć negatywnych skutków pracy podczas siedzącego trybu życia, koniecznie przeczytaj poniższy artykuł.
W dzisiejszych czasach siedzący tryb życia upowszechnił się jeszcze bardziej głównie z powodu coraz popularniejszej pracy zdalnej. Okazja, aby nie dojeżdżać do pracy i zostać w domu, jeszcze bardziej ogranicza naszą aktywność. Wielogodzinne siedzenie przed biurkiem, często w nieprawidłowej pozycji, a po pracy najczęściej odpoczynek przy ulubionym serialu na kanapie – w taki sposób wygląda dzień przeciętnego pracownika etatowego. Co zrobić, aby zadbać o zdrowie, gdy większość dnia spędzamy w pozycji siedzącej?
Z artykułu dowiesz się:
Dlaczego praca siedząca jest niebezpieczna dla zdrowia?
Praca siedząca to jeden z największych problemów XXI wieku. Od czasu zautomatyzowania wielu operacji praca często sprowadza się do wielogodzinnego siedzenia przed komputerem. Może to spowodować nie tylko problemy z wagą z powodu braku aktywności fizycznej, ale również szereg innych problemów zdrowotnych.
Siedzący tryb życia powoduje zwiększone ryzyko kontuzji za sprawą osłabionego układu mięśniowego. Osłabieniu ulegają mięśnie brzucha oraz mięśnie pleców i pośladków. Długotrwałe siedzenie w jednej pozycji generuje znaczne napięcia w obrębie odcinka lędźwiowego oraz szyjnego. Przekłada się to na gorsze samopoczucie i osłabioną efektywność poza pracą.
Dodatkowe negatywne czynniki, takie jak palenie papierosów, spożywanie alkoholu czy nieodpowiednia dieta, prowadzą do powstania poważnych problemów metabolicznych. Skutkiem tego mogą być nadwaga, nadciśnienie lub cukrzyca.
Konsekwencje pracy siedzącej
Podczas długotrwałej pracy biurowej w pozycji siedzącej ból pleców to dopiero początek problemów ze strony układu ruchu, jakie mogą się pojawiać. Układ pokarmowy oraz układ krążenia także nie są w pełni wydolne przy siedzącej postawie. Dolegliwości, jakie mogą się pojawić, to:
- ból kręgosłupa,
- zaburzenia krążenia i zwolniony przepływ krwi,
- żylaki,
- płytki oddech,
- problemy z wypróżnianiem,
- bóle głowy,
- osłabienie mięśni,
- ryzyko pojawienia się nadciśnienia i otyłości,
- przeciążenia w odcinku lędźwiowym i szyjnym, spowodowane nieprawidłową postawą.
Przebywając w pozycji siedzącej, utrudniony jest przepływ krwi do kończyn dolnych, a dodatkowo brak ruchu potęguje narastający problem żylaków, który wraz z wiekiem może się pogłębiać.
Pojawiające się dolegliwości na początku mogą być irytujące, jednak bagatelizowane na dłuższą metę, powodują poważne problemy, które w ostatnich latach stały się plagą chorób. Oczywiście prowadzenie siedzącego trybu życia nie musi oznaczać pojawienia się zespołu metabolicznego, jeśli tylko odpowiednio zadbamy o stanowisko pracy i aktywność fizyczną.
Jak zadbać o zdrowie, gdy mamy pracę siedzącą?
Siedzący tryb życia i długotrwałe przebywanie w jednej pozycji nie jest dobre dla organizmu. Jeżeli spędzasz więcej niż kilka godzin dziennie przy biurku, musisz koniecznie wdrożyć kilka zdrowych nawyków i sumiennie się ich trzymać.
Pierwszą zasadą są regularne przerwy. Przynajmniej raz w ciągu godziny wstań od biurka. Przejdź się po biurze. Spróbuj wykonać kilka ćwiczeń mobilizacyjnych. Dobrym sposobem na rozluźnienie mięśni są także rollowanie i krótkie sesje na macie do akupresury, jeśli mamy taką możliwość, np. podczas pracy zdalnej w domu. W trakcie pracy przy biurku można również wdrożyć krótkie ćwiczenia rozciągające. Mogą to być rozciąganie dłoni, skręty nadgarstków, masaż karku.
Praca komputerowa to także wysiłek dla naszych oczu. Warto zadbać o wzrok, robiąc przerwy od ciągłego patrzenia w monitor. Raz na jakiś czas przenieś wzrok poza monitor, przesuwaj gałkami ocznymi w prawo i lewo. Nie zapominaj także o częstym mruganiu, aby nawilżać oczy. Dodatkowo możesz stosować krople do nawilżania oczu, które wspierają aparat wzroku.
Kolejnym ważnym punktem jest wydzielenie podczas dnia czasu na trening. Aktywność fizyczna to najważniejszy element, który zachowa w dobrej kondycji nie tylko ciało, ale i umysł. Długotrwałe przebywanie w pozycji siedzącej osłabia mięśnie, a wykonywanie celowanych treningów z pewnością przyniesie wiele dobroczynnych rezultatów.
Aktywność fizyczna to nie wszystko. Pamiętaj, że odpowiednia dieta jest także kluczowa. Długie siedzenie i brak ruchu predysponuje do podjadania niezdrowych przekąsek. Koniecznie ustal pory dnia, w których jesz poszczególne posiłki, oraz zaplanuj jadłospis na każdy dzień. Dobieranie dań nie może być przypadkowe. Zadbaj o różnorodność w diecie. Przy siedzącym trybie życie warto zwrócić uwagę na spożywanie błonnika. Odpowiednia ilość pomoże zwalczyć problemy z zaparciami. Zmiana diety to mały element, który znacząco może pomóc w lepszym samopoczuciu i koncentracji podczas pracy.
Ergonomia to kolejny element, o który warto zadbać podczas pracy biurowej. Dobranie wysokości biurka oraz regulacja krzesła pozwolą zniwelować napięcia powstałe wskutek nieprawidłowej postawy. Dobrym rozwiązaniem jest korzystanie z elektrycznego biurka, które daje możliwość regulacji nawet w taki sposób, aby móc pracować na stojąco. Aby odciążyć kręgosłup lędźwiowy, można także zakupić piłkę gimnastyczną i siedzieć na niej zamiennie ze standardowym krzesłem. Zadbaj również o dostosowanie wysokości monitora. Ważne, aby finalnie Twoja sylwetka była wyprostowana, a wzrok skierowany w centralne miejsce monitora. Nie mniej ważne jest dobre oświetlenie. Biurko do pracy powinno być ustawione bokiem do okna. Najlepiej jest pracować jak najwięcej czasu przy świetle naturalnym.
Podsumowanie
Osoby mające siedzący tryb życia oraz ograniczoną aktywnością fizyczną w ciągu dnia narażone są na wiele problemów z układem ruchu, układem oddechowym, pokarmowym i układem krążenia. Długotrwałe siedzenie w jednej pozycji może być prowokatorem do wielu przypadłości powodujących długofalowe negatywne skutki zdrowotne. Wprowadzenie do swojego stylu życia kilku modyfikacji może skutecznie poprawić samopoczucie i ogólną kondycję organizmu. Warto zadbać o ergonomię pracy, dostosowując biurko, krzesło oraz monitor do naszej sylwetki. Należy także pamiętać o spożywaniu regularnych, zróżnicowanych posiłków oraz wyznaczaniu czasu na aktywność fizyczną w trakcie pracy i poza nią.
Źródła:
- E. Szczygieł, K. Zielonka, S. Mętel, J. Golec, Musculo-skeletal and pulmonary effects of sitting position – a systematic review, "Annals of Agricultural and Environmental Medicine" 2017, nr 24, s. 8-12.
- E. Stamatakis, J. Gale, A. Bauman, U. Ekelund, M. Hamer, D. Ding, Sitting Time, Physical Activity, and Risk of Mortality in Adults, "Journal of the American College of Cardiology" 2019, s. 2062-2072.
Autor
Mateusz Jagielski-Szczypik – dyplomowany dietetyk, absolwent Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu na kierunku Żywienie Człowieka i Dietetyka. Również trener personalny piszący o zdrowiu, suplementacji i znaczeniu stylu życia w kontekście prawidłowej profilaktyki zdrowotnej. Edukator i copywriter w zakresie tematów związanych ze zdrowiem.
Powiązane kategorie
Ostatnia aktualizacja [29.05.2024]