MFGM – wyjątkowy składnik mleka matki
Mleko matki jest najzdrowszym, wzorcowym pokarmem dla niemowląt. Znajduje się w nim wiele składników niezbędnych do prawidłowego rozwoju malucha; są to nie tylko substancje odżywcze, ale też przeciwciała, prebiotyki stymulujące wzrost mikroflory jelitowej, a także MFGM (Milk Fat Globule Membrane), której znaczenie jest nie do przecenienia. Co to jest i czy MFGM występuje w mleku modyfikowanym?
Co to jest MFGM i jaką spełnia funkcję?
Milk Fat Globule Membrane to naturalny składnik mleka matki, zawierający ponad 200 złożonych lipidów i białek. Pełni na tyle kluczową funkcję, że uważa się, iż znacząco wpływa na różnice w rozwoju dzieci karmionych mlekiem naturalnym a modyfikowanym pozbawionym MFGM.
Jednym z głównych składników mleka są tłuszcze. To one dostarczają niemowlakowi energii, są też nośnikiem witamin. Każda cząsteczka tłuszczu w mleku matki otoczona jest potrójną warstwą fosfolipidową bogatą w białka, cholesterol, lipidy i substancje bioaktywne, czyli MFGM, która jest wydzielana przez gruczoły sutkowe w okresie laktacji.
Badania prowadzone w ciągu ostatnich 20 lat wykazały duże znaczenie tego składnika dla rozwoju organizmu niemowlaka, zwłaszcza dla układu nerwowego niemowląt urodzonych przedwcześnie. Złożone lipidy (m.in. gangliozydy, fosfolipidy i sfingomielina) wspierają budowę otoczki mielinowej tkanek nerwowych i odpowiadają za efektywne przekazywanie impulsów nerwowych. Białka zawarte w MFGM wspomagają rozwój układu immunologicznego, wykazują działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. Wciąż trwają badania nad pełnym wpływem MFGM na rozwój organizmu niemowlaka, w tym na zmniejszenie ryzyka zapalenia ucha środkowego, poprawę rozwoju poznawczego i koordynacji ruchowej.
Zanim poznano korzyści wynikające z MFGM w mleku, w procesie produkcyjnym mleka modyfikowanego tłuszcz mleczny był usuwany i zastępowany tłuszczami roślinnymi. Ten proces całkowicie pozbawiał mleko modyfikowane MFGM, a mieszanki były niepełnowartościowe. Obecnie wiele produktów żywieniowych niemowląt zawiera przynajmniej kwas tłuszczowy dokozaheksaenowy DHA oraz inne niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Możliwe jest uzyskanie koncentratu MFGM z mleka krowiego, dzięki czemu stało się realne produkowanie pełnowartościowego mleka modyfikowanego z MFGM.
MFGM a mleko modyfikowane
Najzdrowszym pokarmem dla niemowlaka jest naturalne mleko matki. Jednak z różnych przyczyn nie zawsze jest możliwe karmienie maluszka w ten sposób lub nadchodzi czas, by rozszerzyć jego dietę. Wybierając mleko modyfikowane należy bardzo ostrożnie podchodzić do tematu i wybierać wyłącznie sprawdzone, dobre jakościowo produkty, koniecznie wzbogacone o MFGM. Wprawdzie od 2020 roku na terenie UE suplementacja mleka modyfikowanego w DHA jest obowiązkowa, ale to jedna frakcja, a MFGM zawiera o wiele więcej składników. Dlatego najlepszym wyborem, jeśli chodzi o pełnowartościową mieszankę będzie mleko modyfikowane z MFGM.
MFGM – mleko modyfikowane dla wcześniaków i niemowlaków po cesarce
Skład mleka matki różni się w zależności od wieku niemowlaka. Mleko matek wcześniaków ma wyższą wartość węglowodanów, tłuszczów (zwłaszcza z długołańcuchowych nienasyconych kwasów tłuszczowych DHA) i kalorii. W ich przypadku MFGM ma naprawdę duże znaczenie, wpływa na:
• rozwój układu nerwowego,
• rozwój funkcji mózgu,
• prawidłowe funkcje jelit,
• działanie układu odpornościowego,
• szybsze nabieranie prawidłowej masy ciała,
• spadek ilości chorobotwórczych bakterii Escherichia coli i wzrost bakterii probiotycznych Bifidobacterium,
• odgrywa rolę w zapobieganiu martwiczemu zapaleniu jelit, będącego jedną z zagrożeń dla życia niemowląt urodzonych przedwcześnie.
MFGM i wchodzące w jej skład gangliozydy wpływają korzystnie również na mikroflorę jelitową, co jest istotne, gdyż skład mikroflory jelitowej dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie jest odmienny, uboższy niż u niemowlaków urodzonych naturalnie.
W którym mleku modyfikowanym jest MFGM?
Skoro ten składnik ma tak duże znaczenie, należy poszukiwać takich mieszanek mleka modyfikowanego, które będą zwierały MFGM i będą miały skład odpowiedni dla niemowlaków urodzonych w różnym czasie. W jakim mleku modyfikowanym znajduje się MFGM?
Mleko Enfamil MFGM2 zostało wzbogacone o strukturę MFGM. Produkowane jest w wielu formułach, przeznaczonych dla niemowląt w różnym wieku niemowlaków, jak również dla kilkulatków. Co istotne, może być wprowadzane jako dodatkowy pokarm lub zastępować naturalne mleko matki w przypadku, gdy nie ma możliwości karmienia piersią. Mleko Enfamil MFGM2 produkowane jest również w wersjach dla dzieci z łagodnymi zaburzeniami trawienia z tendencją do ulewań czy z alergiami pokarmowymi. Duży wybór pozwala na dopasowanie mieszanki do potrzeb maluszka. To jednak nie wszystko. Mleko modyfikowane z MFGM zawiera także szereg dodatkowych, równie istotnych składników, takich jak: witaminy A, C i D, kwas ALA, kwas DHA cynk oraz żelazo. Stymulują one prawidłowy rozwój dziecka i sprawiają, że mleko modyfikowane staje się pełnowartościowym, zdrowym pokarmem dla niemowlaka.
Źródła:
1. Dariusz Gruszweld, MFGM – Ważna struktura, o szczególnym znaczeniu dla rozwoju dzieci z niską masą urodzeniową i urodzonych przez cesarskie cięcie, Praca poglądowa, Postępy Neonatologii 2019;25(2)
2. prof. dr hab. n. med. Hanna Szajewska, dr hab. n. med. Andrea Horvath, dr n. med. Piotr Dziechciarz, Postępy w żywieniu i gastroenterologii w 2015 roku, mp.pl pediatria, (23.03.2016)
3. Beata Kuczyńska, Teresa Nałęcz-Tarwacka, Kamila Puppel, Bioaktywne składniki jako wyznacznik jakości prozdrowotnej mleka, Borgis - Medycyna Rodzinna 1/2013, s. 11-18;
4. Lopez C., Menard O.: Human milk fat globules: polar lipid composition and in situ structural investigations revealing the heterogeneous distribution of proteins and the lateral segregation of sphingomyelin in the biological membrane. Colloids Surf B Biointerfaces 2011, 83:29-41.
5. Lopez C., Menard O.: Human milk fat globules: Colloids Surf B Biointerfaces 2011, 83:29-41.
6. Timby, N. et al. Infections in Infants Fed Formula Supplemented With Bovine Milk Fat Glo-bule Membranes. J. Pediatr. Gastroenterol. Nutr. 60, 384–389 (2015).
Autor:
Jerzy A. Kozłowski – lic. ratownik medyczny, absolwent Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu. Ratownik medyczny z wieloletnią praktyką, copywriter, autor artykułów na tematy związane z medycyną, zdrowiem i zdrowym stylem życia. Prywatnie amator biegania, miłośnik gór, astronomii i literatury SF.