Melatonina. Skuteczne remedium na bezsenność
Przewlekły stres, nieodpowiednia dieta czy nawet nadmierne używanie urządzeń elektronicznych przed snem mogą powodować bezsenność. Niestety stan ten negatywnie wpływa na funkcjonowanie wielu układów w organizmie człowieka. Bezsenność i problemy z zasypianiem dotyczą coraz większej liczby osób. Okazuje się, że jednym z rozwiązań tego problemu może być stosowanie melatoniny.
Melatonina zyskuje ostatnimi czasy na popularności. Dzieje się tak z uwagi na liczne problemy z zasypianiem oraz niedostateczną ilością tego hormonu w organizmie człowieka. Melatonina została określona mianem hormonu ciemności nie bez powodu. Liczne czynniki skutecznie zmniejszają syntezę tego ważnego dla człowieka składnika. Czym jest melatonina i jak ją stosować?
Z artykułu dowiesz się:
Co to jest melatonina?
Melatonina jest naturalnie występującym hormonem w organizmie człowieka. Wytwarza ją szyszynka, mała część mózgu. Melatonina produkowana jest po zapadnięciu zmroku i podlega sekrecji w poszczególnych etapach nocy. Im bliżej rana, tym organizm człowieka produkuje mniej melatoniny.
Melatonina pomaga w utrzymaniu prawidłowego rytmu dobowego snu i czuwania, dzięki czemu organizm podlega właściwym zmianom metabolicznym i regeneracyjnym. Niedobór melatoniny jest niestety coraz częściej obserwowanym zjawiskiem.
Badania wykazują, że melatonina ma właściwości antyzapalne i poprawiające odporność. Jej niedobór, towarzyszący także w zaburzeniach rytmu dobowego snu i czuwania, niesie ze sobą wiele zaburzeń związanych z uszkodzeniami ośrodkowego układu nerwowego.
Melatonina na sen – w jaki sposób pomaga?
Prawidłowy rytm dobowy organizmu charakteryzuje się właściwym stopniem uwalniania melatoniny przez szyszynkę. Odpowiednio wysokie stężenie melatoniny sprzyja utrzymaniu uczucia relaksu i odprężenia w ośrodkowym układzie nerwowym. Proces ten niesie ze sobą korzyści w postaci większego uwalniania czynników regenerujących tkanki organizmu. Przy spożyciu alkoholu maleje synteza melatoniny.
Aby melatonina właściwie się uwalniała, należy także zadbać o prawidłową temperaturę otoczenia. Uważa się, że obniżenie temperatury w pomieszczeniu do około 18 stopni sprzyja większemu uwalnianiu melatoniny z szyszynki (z uwagi na szybszą relaksację układu nerwowego). Wpływa to korzystnie na nieprzerwany sen i obniżenie poziomu kortyzolu. Im lepiej organizm zregeneruje się w trakcie snu, tym lepsze jest funkcjonowanie układu odpornościowego, układu hormonalnego i innych tkanek.
Melatonina poprawia jakość snu również w przypadku sytuacji związanych ze zmianą stref czasowych. Przyjmowanie melatoniny pomaga wyrównać zmiany rytmu snu i czuwania, które podlegają wahaniom w momencie zmian stref czasowych i klimatycznych. Efekt zaburzeń naturalnego rytmu snu związany z nagłą zmianą stref czasowych określa się jako jet lag.
Melatonina to doskonały sposób na walkę z zaburzeniami hormonalnymi. Doskonale łagodzi też zaburzenia snu, które występują u osób narażonych na dużą emisję światła niebieskiego. Przy stosowaniu melatoniny warto pamiętać, aby nie zażywać jej w trakcie dnia, ponieważ nadmiar melatoniny może wywołać działania niepożądane, jak nadmierna senność i incydenty zaburzeń snu.
Co najważniejsze, melatonina nie uzależnia, a efekt długotrwałego przyjmowania leku może korzystnie wpłynąć na redukcję stanów zapalnych, poprawę jakości widzenia oraz ogólną odporność organizmu.
Melatoninę, w przypadku zaburzeń snu i innych stanów zapalnych, powinno się stosować w dawce od 0,5 do 5 mg na dzień, wedle ustaleń z lekarzem prowadzącym.
Melatonina – z czym nie wolno łączyć?
Pomimo tego, że melatonina jest substancją bezpieczną, należy mieć na uwadze pewne grupy środków, które mogą wchodzić w reakcje krzyżowe z tym składnikiem i powodować działania niepożądane i skutki uboczne. Nadmiar spożytej melatoniny może objawiać się zawrotami głowy, nudnościami, wymiotami i bólami głowy.
Kobiety ciężarne i karmiące piersią nie powinny także stosować melatoniny. Podobnie powinny uważać osoby borykające się z zaburzeniami czynności wątroby, stosujące hormonalną terapię zastępczą (np. środki antykoncepcyjne), osoby z zaburzeniami układu odpornościowego oraz z pogorszoną czynnością nerek. Aby zacząć lub kontynuować leczenie, warto udać się do specjalisty i skonsultować możliwe opcje leczenia, a także omówić oddziaływania terapeutyczne melatoniny.
Podsumowanie
Melatonina to hormon wydzielany przez szyszynkę. Jest to gruczoł znajdujący się pod wzgórkami górnymi blaszki pokrywy, od strony kresomózgowia. Melatonina jest stosowana na leczenie bezsenności i przy zaburzeniach snu związanych ze zmianą stref czasowych i nie tylko. Melatonina pomaga także we wsparciu odporności i stanowi element zwiększający odporność. Ponadto melatonina działa korzystnie na układ nerwowy i hormonalny, regulując stężenie kortyzolu i sprzyjając lepszemu samopoczuciu. Należy jednak pamiętać, aby nie łączyć jej z określonymi grupami leków, gdyż może to powodować skutki uboczne.
Źródła:
- R.J. Reiter, J. Mayo, D. Tan, R. Sainz, M. Alatorre-Jimenez, L. Qin, Melatonin as an antioxidant: under promises but over delivers, “Journal of Pineal Research” 2016, nr 3, s. 253-278.
- S. Tordjman, S. Chokron, R. Delorme, A. Charrier, E. Bellissant, N. Jaafari, C. Fougerou, Melatonin: Pharmacology, Functions and Therapeutic Benefits, “Curr Neuropharmacol'' 2017, 15(3), s. 434-443.
Autor
Mateusz Jagielski-Szczypik – dyplomowany dietetyk, absolwent Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu na kierunku Żywienie Człowieka i Dietetyka. Również trener personalny piszący o zdrowiu, suplementacji i znaczeniu stylu życia w kontekście prawidłowej profilaktyki zdrowotnej. Edukator i copywriter w zakresie tematów związanych ze zdrowiem.
Powiązane kategorie
Ostatnia aktualizacja [25.01.2023]