Środki przeciwbólowe to zdecydowanie najczęściej wybierane leki. Trudno jest znaleźć osobę, zwłaszcza dorosłą, która nie sięgnęłaby po nie choć raz, czy to z powodu bólu głowy, zębów, bólów miesiączkowych czy jakichś innych dolegliwości bólowych.
Ból nigdy nie jest przyjemny, bez względu na to, jak duże jest jego natężenie i której części ciała dotyczy, nic więc dziwnego, że każdy chce pozbyć się go jak najszybciej. Trzeba jednak zachować w tym zdrowy rozsądek, mimo wielkiej dostępności środków przeciwbólowych i ich reklamowanego bezpieczeństwa, by uniknąć kłopotów zdrowotnych.
Przed użyciem zapoznaj się z ulotką lub skonsultuj z lekarzem!
Wiele osób nie zawraca sobie głowy czytaniem ulotki, nie chcąc tracić na to czasu czy też wychodząc z założenia, że i tak niewiele z tego zrozumie. Każdy jednak powinien zapoznać się z dawkowaniem leku, jego możliwymi działaniami niepożądanymi, a także obostrzeniami takimi jak niemożność łączenia danego środka z innymi substancjami czy przeciwwskazaniami do jego stosowania.
Jest to bardzo ważne, gdyż okazać się może, że dany lek nie nadaje się dla osób zażywających leki przeciwcukrzycowe czy też mających problemy z wątrobą. Oczywiście dotyczy to także leków przeciwbólowych bez recepty, które często uważane są za całkowicie bezpieczne, ale tylko jeśli zażywane są zgodnie z zaleceniami.
Trzeba pamiętać, że nawet jeśli lek jest dostępny bez recepty i można go kupić nawet na stacji benzynowej, nie oznacza to, że nie jest całkiem bez wpływu na organizm i można go łykać jak się chce i kiedy się chce.
Gdzie kupować leki przeciwbólowe?
Bardzo ważne jest, by środki przeciwbólowe kupować w sprawdzonych miejscach, np. w aptekach. Dlaczego? Mimo iż są one dostępne praktycznie we wszelkich sklepach, co na pewno jest dogodną sytuacją, to najlepiej jest kupować je w aptece, bo tylko wtedy można mieć pewność, że są właściwie przechowywane. To zaś ma ogromny wpływ na ich działanie.
Poza tym kupując w aptece, czy to stacjonarnej czy internetowej, zawsze można liczyć na skonsultowanie się z farmaceutą, co jest doskonałą alternatywą dla dokładnego wczytania się w ulotkę. Specjalista doradzi także który lek warto wybrać, gdy chce się szybkiego działania, jakie leki przeciwbólowe mogą być stosowane np. u dzieci nie narażając ich na niebezpieczeństwo.
Znając się na składzie wszystkich środków, może też pomóc uniknąć łączenia kilku preparatów mających w składzie taką samą substancję, co jest bardzo niepożądane, gdyż nawet jeśli dana substancja nie szkodzi, gdy zawarta jest w jednym preparacie, zażycie jej podwójnej dawki z dwóch różnych leków może wpływać niekorzystnie na przykład na wątrobę, a do takich sytuacji – dublowania leków przeciwbólowych – dochodzi niestety bardzo często, z powodu niewiedzy konsumentów.
Jak stosować leki uśmierzające ból?
Jak już wspomnieliśmy, bezpieczne stosowanie leków przeciwbólowych jest kluczowe dla zdrowia. Wystarczy jednak trzymać się zaleceń ulotki, by uniknąć wszelkich problemów.
Przede wszystkim leków przeciwbólowych nie wolno nadużywać! Leki przeciwbólowe bez recepty zawierają optymalne dawki substancji czynnych, które nie szkodzą organizmowi jeśli są zażywane w zaleconych dawkach. Nie wolno więc zwiększać ich na własną rękę ani przyjmować ich częściej, co prowadzi do kumulowania się substancji czynnej w organizmie. Jeśli ból nie ustępuje, jest to znak, że trzeba sięgnąć po silniejszy lek bądź też udać się do lekarza. Ból ten jest sygnałem, że coś w organizmie jest nie w porządku. Lekarz wdroży odpowiednie leczenie bądź przepisze silniejsze leki, dostępne na receptę.
Których leków ze sobą nie łączyć?
Poza tym, że leków o takim samym składzie nie powinno się ze sobą łączyć, często też środków przeciwbólowych nie można łączyć z wieloma innymi lekami, stosowanymi na inne dolegliwości. Zawsze jest to zawarte w ulotce, tak samo jak zastrzeżenia dotyczące tego, kto nie może stosować danych środków. Zwykle są to osoby z uszkodzeniami wątroby oraz kobiety w ciąży, często też osoby chorujące na nadciśnienie.
Bardzo duże znaczenie ma też sposób zażywania leków, co często jest bagatelizowane. Niektóre środki zażywa się po posiłku, inne w jego trakcie. Znaczenie ma też sposób ich popijania, gdyż niektóre substancje rozpuszczają się w wodzie, a inne w tłuszczach. Brak takiej wiedzy w trakcie zażywania leku może prowadzić do jego nieprawidłowego działania.
Samowola we wszystkich tych kwestiach jest niedopuszczalna, gdyż wszelkie odstępstwa od tych zastrzeżeń mogą nie tylko zmniejszyć skuteczność leków przeciwbólowych, ale też doprowadzić do kłopotów zdrowotnych.
Kiedy można stosować leki przeciwbólowe?
Lekarze zalecają, by po leki przeciwbólowe bez recepty sięgać niezwłocznie po tym, gdy pojawi się ból. Niektórzy mają odmienne zdanie na ten temat i czekają, aż ból się nasili, mając nadzieję, że minie sam.
Specjaliści ostrzegają jednak przed takim działaniem. Ból sieje spustoszenie w organizmie i w psychice, poza tym, kiedy nasili się, środki przeciwbólowe mogą słabiej działać i konieczne będzie ich dalsze stosowanie. Im dłużej i częściej się je stosuje, tym mniejszy może być ich wpływ na organizm.
Jednocześnie jednak leków na ból nie można nadużywać, z czym niestety bardzo wiele osób ma problem. Trudno jest zachować zasadę złotego środka, dlatego co roku wiele osób trafia do szpitali z powodu zatrucia lekami przeciwbólowymi. Może być trudno tego uniknąć, jeśli stosuje się takie leki w nadmiarze i nawet na błahe dolegliwości.
Jakie leki przeciwbólowe stosować w ciąży i podczas karmienia?
Kobiety ciężarne i karmiące piersią nie mogą przyjmować przypadkowych leków przeciwbólowych, nawet jeśli nęka je silny ból. Nie oznacza to też jednak, że kobieta musi narażać się na znoszenie bólu bez żadnej pomocy z powodu chęci karmienia dziecka czy dlatego, że jest w ciąży.
Zatem jakie leki przeciwbólowe w ciąży stosować? Należy pamiętać, że nie istnieje stosunkowo bezpieczny lek przeciwbólowy dla kobiet w ciąży i karmiących, zawsze należy się skonsultować z lekarzem przed zastosowaniem leku przeciwbólowego. Paracetamol może być stosowany w okresie ciąży i karmienia piersią tylko wtedy, gdy w opinii lekarza jest to konieczne. Nie wolno jednak środków takich zażywać przez dłuższy czas, dlatego jeśli ból nie mija, niezbędna jest konsultacja z lekarzem.
Generalnie trzeba pamiętać, że im mniej leków stosuje się w ciąży, tym lepiej i dotyczy to też środków przeciwbólowych, warto więc najpierw sięgać po domowe metody zwalczające ból.
W czasie karmienia zaś niektóre ze stosowanych środków mogą wpływać na smak mleka, przez co dziecko nie będzie chciało go pić. Środki przeciwbólowe zawierające kodeinę, mogą zmniejszać ilość mleka, należy więc stosować tylko środki zalecone dla kobiet w tym stanie.
Dobrym sposobem jest też wybieranie leków przeciwbólowych dla dzieci, które mają o wiele łagodniejsze działanie niż środki dla dorosłych. Mamy powinny unikać środków na bazie kwasu acetylosalicylowego, który można stosować dopiero od 12. roku życia.
Warto też pamiętać, by leki zażywać tuż przed karmieniem lub tuż po nim, czyli wtedy, gdy nastąpić ma dłuższa przerwa pomiędzy karmieniami. Dzięki temu substancje czynne leku będą przenikać do pokarmu w mniejszej ilości.
A jakie leki przeciwbólowe wybierać dla dzieci?
Dzieci także nie są wolne od ryzyka pojawienia się bólu i one również mogą potrzebować pomocy w postaci leków przeciwbólowych bez recepty.
Jak je bezpiecznie stosować u najmłodszych? Przede wszystkim dzieciom nie można podawać leków, które nie są przeznaczone dla ich grupy wiekowej. Zawsze trzeba zwracać na to uwagę. Leki przeciwbólowe bez recepty dedykowane dorosłym zwykle można podawać dzieciom, które ukończyły 12. rok życia.
Jeśli chodzi o maluchy – niemowlęta czy kilkulatki, niezbędne jest sięganie po leki dedykowane specjalnie dla najmłodszych. Zwykle mają one przystępną formę czopków czy syropów.
Czopki są bardzo korzystne dla zdrowia, gdyż pozwalają ominąć układ pokarmowy, co uniemożliwia wystąpienie jego ewentualnych podrażnień, poza tym substancje czynne zawarte w leku z odbytu wchłaniane są bardzo szybko, dziecko po krótkim czasie może więc poczuć ulgę.
Podając leki przeciwbólowe bez recepty dzieciom, trzeba zapoznać się z treścią ulotki bądź skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, by dowiedzieć się na przykład tego, z jakimi innymi lekami danego środka nie wolno łączyć. Nie można też na własną rękę zmieniać dawek. Chodzi nie tylko o ich zwiększanie, ale też zmniejszanie – nie ma powodu do tego, by dzielić czopki wzdłuż na pół, ponieważ substancji aktywnej może być na tyle mało, że lek nie zadziała.
Jakie zaś leki przeciwbólowe dla dzieci są bezpieczne? Najlepiej jest podawać pociechom środki z paracetamolem i ibuprofenem, które mają łagodne działanie. Niepolecane dla dzieci są zaś aspiryna i inne środki z kwasem acetylosalicylowym, który podrażnia błony śluzowe żołądka, a nawet może prowadzić do uszkodzeń wątroby, zwłaszcza gdy jest zażywany często. Preparaty zawierające kwas acetylosalicylowy można stosować dopiero od 12. roku życia.
Alkohol i leki przeciwbólowe
Po alkohol sięga się z różnych okazji, nikogo chyba jednak nie trzeba przekonywać, że jego wpływ na organizm nie jest najlepszy. Jeszcze gorzej jednak jest łączyć środki przeciwbólowe (a także inne leki) z alkoholem, gdyż mocno wpływa on na metabolizm leków.
Tych dwóch substancji zdecydowanie nie powinno się łączyć, zwłaszcza że wzajemnie wzmacniają one swoje działanie. Skutek może być więc taki, jak po przedawkowaniu środków przeciwbólowych oraz wypiciu większej niż w rzeczywistości ilości alkoholu.
Pomimo, iż paracetamol jest najbezpieczniejszym lekiem przeciwbólowym w porównaniu z innymi substancjami przeciwbólowymi bez recepty, to połączony z alkoholem prowadzi do uszkodzeń wątroby, problemów z żołądkiem (takich jak rozstrój, a nawet owrzodzenia), a także do przyspieszenia akcji serca. Kiedy więc chce się sięgnąć po środek przeciwbólowy, niezależnie od substancji przeciwbólowej, na przykład na ból głowy towarzyszący np. kacowi, trzeba upewnić się, że alkohol został już usunięty z organizmu.
