Przewlekła niewydolność żylna to choroba, na którą uskarża się prawie połowa kobiet w Polsce. Schorzenie to dotyka również mężczyzn – z jego powodu cierpi niemal czterech na dziesięciu z nich. Niestety, wciąż wiele osób uważa, że PNŻ to tylko niewielki problem natury estetycznej. W rzeczywistości jednak nieprawidłowego działania żył nie wolno bagatelizować. Zobacz, co warto wiedzieć o przewlekłej niewydolności żylnej.
Co to jest PNŻ?
Niewydolność żylna dotyczy najczęściej nóg (przewlekła niewydolność żylna kończyn dolnych). Co jest główną przyczyną PNŻ? Krew płynąca od stóp w górę musi pokonać grawitację – pomagają jej w tym zastawki żylne, przepuszczające ją tylko w jedną stronę.
Jeśli zastawki nie pracują prawidłowo, dochodzi do tzw. refluksu żylnego, czyli cofania się krwi. Krew zalega w żyłach, powoduje ich rozciąganie i uszkadza ściany. To z kolei prowadzi do powstawania stanów zapalanych, obrzęków, żylaków, przebarwień i owrzodzeń, czyli przewlekłej niewydolności żylnej.
Przyczyny niewydolności żylnej
Niewydolność zastawek żylnych jest jednak tylko jedną z przyczyn powstawania choroby. Zastój krwi w żyłach może być też spowodowany m.in. ich niedrożnością (zakrzepica) lub otyłością pacjenta. Na niewydolność żylną podatne są też osoby, które nie uprawiają regularnie aktywności fizycznej oraz te wykonujące siedzącą lub stojącą pracę.
Niewydolność żylna może być też dziedziczna. Bardziej narażone na nią są kobiety niż mężczyźni. Rozwojowi PNŻ sprzyja chodzenie na wysokich obcasach, przyjmowanie doustnej antykoncepcji oraz ciąża (rosnąca macica uciska żyły). Przesłankami do powstania niewydolności żylnej są ponadto: wysoki wzrost, częste zaparcia i palenie papierosów.
Objawy i diagnostyka PNŻ
Pierwsze objawy przewlekłej niewydolności żylnej to uczcie ciężkości nóg i ich ból. Na stopach i w okolicach kostek pacjenta pojawiają się widoczne obrzęki, chorzy odczuwają też swędzenie, kłucie oraz skurcze mięśni łydek. Z czasem na skórze pojawiają się tzw. pajączki i uwidaczniają grubsze żyły – można je wyraźnie wyczuć, dotykając palcem.
Gdy przewlekła choroba żylna ma zaawansowane stadium, na łydkach można zauważyć przebarwienia i widoczne żylaki. Zignorowanie leczenia może doprowadzić do zapalenia żył, zapalenia zastoinowego skóry i owrzodzenia goleni, a w najgorszym wypadku – do zakrzepicy żył głębokich i zatoru tętnicy płucnej.
Lekarz jest w stanie zdiagnozować przewlekłą niewydolność żylną po przeprowadzeniu wywiadu z pacjentem i obejrzeniu kończyn. W zależności od stadium choroby specjalista zleca dalsze badania (m.in. USG żył).
Przewlekła niewydolność żylna – leczenie
Farmakoterapia
Leki stosowane w leczeniu PNŻ to leki flebotropowe wzmacniające przepuszczalność naczyń włosowatych. W ich skład najczęściej wchodzi diosmina, hesperydyna, kwas askorbinowy, rutyna, eskulina, escyna czy heparyna. Poza lekami doustnymi zaleca się stosowanie maści i żeli z wyciągiem z kasztanowca, prowitaminą B5 i heparyną.
Terapia uciskowa
Terapia PNŻ powinna opierać się przede wszystkim na leczeniu uciskowym, czyli tzw. kompresjoterapii. Leczenie uciskowe polega na noszeniu przez pacjenta specjalnych medycznych produktów uciskowych, takich jak skarpety, pończochy, rajstopy itp. Mechaniczny nacisk, jaki wywiera tego typu odzież na skórę i tkanki, eliminuje refluks żylny i zmniejsza ciśnienie żylne.
Produkty uciskowe są one niezwykle skuteczne w normalizowaniu przepływu krwi, usprawnianiu pracy zastawek żylnych oraz leczeniu obrzęku limfatycznego. Przynoszą ulgę podczas pracy stojącej lub siedzącej, w czasie długich podróży i przy uprawianiu sportu. Produkty uciskowe, w przeciwieństwie do leków, mogą być też używane przez kobiety w ciąży.
Zmiana stylu życia
W przypadku części pacjentów kluczowa jest zmiana stylu życia: pozbycie się zbędnych kilogramów i regularna aktywność fizyczna. Konieczne może być rzucenie palenia i zmiana nawyków żywieniowych. Dieta stosowana przy przewlekłej niewydolności żylnej powinna zawierać dużo błonnika, produktów fermentowanych, produktów bogatych w nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, a także owoców i warzyw bogatych w witaminę C.
Zabiegi
Ostatecznością zawsze jest leczenie zabiegowe: zamknięcie naczynia żylnego za pomocą lasera, miniflebektomia (usuwanie zmian z mikronacięć), skleroterapia (chemiczne podrażnienie żyły i jej zwłóknienie) lub operacja.
