Hemoroidy – przyczyny powstawania, objawy i sposoby leczenia bolesnych żylaków odbytu
Hemoroidy to jedna z najbardziej krępujących chorób, która zyskała już miano choroby cywilizacyjnej. Jest bolesna, utrudnia normalne funkcjonowanie i daje się we znaki nawet podczas tak podstawowych czynności jak wypróżnianie czy siedzenie na krześle. Czym jest choroba hemoroidalna, jakie są jej przyczyny, objawy i sposoby jej leczenia?
Czym są hemoroidy?
Hemoroidy, nazywane także guzkami krwawniczymi, to struktury naczyniowe położone w kanale odbytu. Są to tkanki ułatwiające kontrolę oddawania stolca, naturalnie występujące w organizmie człowieka. Potocznie „hemoroidy” to także choroba hemoroidalna, nazywana również żylakami odbytu. Jest to schorzenie, z którym zmaga się już co drugi Polak, w tym także wiele kobiet w ciąży. Hemoroidy są kłopotliwe i bolesne, ale można je leczyć prostymi metodami, dlatego nie warto odkładać wizyty u proktologa, który postawi odpowiednią diagnozę i podpowie, w jaki sposób można sobie pomóc.
Objawy hemoroidów – uważaj na świąd i krwawienie
Jednym z pierwszych sygnałów rozwoju choroby hemoroidalnej jest świąd odbytu. Jest to objaw, który wielu z nas bagatelizuje, co opóźnia prawidłowe rozpoznanie choroby i przyczynia się do dalszego rozwoju tej dolegliwości. Nieprzyjemnemu swędzeniu może towarzyszyć uszkodzenie skóry i śluzówki, będące wynikiem drapania, ale także sączenie się wydzieliny, która sprzyja powstawaniu stanów zapalnych odbytu.
Kolejnym objawem hemoroidów jest uczucie niepełnego wypróżnienia, a także niewielkie krwawienia z odbytu, widoczne m.in. na papierze toaletowym. Z dalszym rozwojem schorzenia może dojść do wypadania guzka. W najbardziej zaawansowanym stadium choroby hemoroidalnej żylaki pozostają na zewnątrz odbytu i konieczne jest ich operacyjne usunięcie.
Przyczyny hemoroidów – siedzący tryb życia i nieprawidłowa dieta?
Nie jest znana jednoznaczna przyczyna choroby hemoroidalnej. Mimo to lekarze wymieniają kilka prawdopodobnych powodów rozwoju tego schorzenia:
- zaburzenie rytmu wypróżnień,
- brak aktywności lub niewielka aktywność fizyczna,
- nieprawidłowa dieta o niskiej zawartości błonnika,
- zwiększone ciśnienie w jamie brzusznej (spowodowanej m.in. przedłużonym parciem lub ciążą) oraz obciążeniami genetycznymi.
Kto jest szczególnie narażony na rozwój choroby hemoroidalnej?
Lekarze zauważyli, że jednym z głównych czynników przyczyniających się do powstawania żylaków odbytu jest siedzący tryb życia. Z powodu choroby hemoroidalnej cierpią m.in. osoby pracujące przy komputerze, jeżdżące konno, kierowcy, kolarze.
Hemoroidy rozwijają się u osób w każdym wieku, choć ze względu na mniejsze napięcie mięśniowe w okolicy odbytu choroba ta dotyka częściej osoby starsze. W grupie zwiększonego ryzyka są także osoby otyłe, osoby, które przechodziły operacje okolic krocza i odbytu, osoby uprawiające seks analny, a także kobiety, które urodziły kilkoro dzieci.
Jak wygląda badanie diagnozujące hemoroidy?
Wiele osób bagatelizuje pierwsze objawy żylaków odbytu, ponieważ wstydzą się wizyty u lekarza i badania intymnych części ciała. Jest to duży błąd! Leczenie hemoroidów może być łatwe i stosunkowo szybkie, ale tylko wtedy, gdy choroba zostanie zdiagnozowana na wczesnym etapie rozwoju.
Aby wyleczyć hemoroidy, udaj się do lekarza pierwszego kontaktu, który da Ci skierowanie do specjalisty lub wybierz się bezpośrednio do proktologa, czyli lekarza zajmującego się schorzeniami odbytu i odbytnicy. Do prawidłowej diagnozy wystarczą często bardzo proste i bezbolesne badania – wywiad z pacjentem, badanie wyglądu okolic odbytu oraz badanie palcem (per rectum). Do podstawowych badań należy także anoskopia, czyli badanie polegające na oglądzie końcowego odcinka odbytnicy za pomocą specjalnego wziernika.
Jak leczy się hemoroidy?
Sposób leczenia hemoroidów zależy przede wszystkim od tego, jak zaawansowana jest choroba. Punktem wspólnym każdej terapii jest odpowiednia dieta. Osobom cierpiącym na żylaki odbytu zaleca się przyjmowanie 2 – 2,5 litrów płynu dziennie oraz spożywanie bogatych w warzywa i owoce posiłków. Dieta o dużej zawartości błonnika ułatwia wypróżnianie, dzięki czemu choroba hemoroidalna staje się mniej uciążliwa.
Do podstawowych leków wykorzystywanych w leczeniu hemoroidów (bez względu na stadium rozwoju choroby) są tabletki, maści oraz czopki na hemoroidy.
Tabletki mają za zadanie przeciwdziałać zapaleniom i opóźniać rozwój żylaków, z kolei maści lub żele oraz czopki zmniejszają świąd i obrzęki towarzyszące tej chorobie. Takie leki tworzone są czasem z naturalnych substancji, takich jak pączki topoli, kłącza krwawnika czy wyciąg z kasztanowca, ale częściej zawierają substancje chemiczne, tworzone przez farmaceutów w warunkach laboratoryjnych. Wśród domowych sposobów na leczenie hemoroidów warto wymienić ciepłe kąpiele, kąpiele-nasiadówki z dodatkiem rumianku oraz wspomniana wcześniej dietę wysokobłonnikową. Warto jednak zaznaczyć, że w późnym stadium choroby konieczne jest operacyjne usunięcie żylaków.