Zapalenie mieszków włosowych nie jest co prawda groźną chorobą, ale za to potrafi być bardzo uciążliwe. Jak się przed nim uchronić i co zrobić, gdy na skórze pojawią się bolesne i swędzące zmiany?
Czym jest zapalenie mieszków włosowych?
Zapalenie mieszków włosowych to stan zapalny mieszka włosowego i jego otoczenia. Jedną z jego przyczyn jest infekcja (najczęściej bakteryjna).
U osób z zapaleniem mieszków włosowych pojawiają się charakterystyczne zmiany – przymieszkowe krosty. Są widoczne przede wszystkim na udach, pośladkach, klatce piersiowej i plecach. Rzadziej występują na owłosionej skórze głowy.
Z problemem zapalenia mieszków włosowych częściej zmagają się mężczyźni. Jednak stan zapalny może pojawić się również u kobiet. Szczególnie jeśli są w grupie ryzyka, do której zaliczają się osoby z nadwagą, cukrzycą, a także zakażone wirusem HIV [1].
Przyczyny zapalenia mieszków włosowych
Przyczyną stanu zapalnego mieszka włosowego i jego otoczenia może być zakażenie bakterią a konkretnie gronkowcem złocistym (łac. Staphylococcus aureus). Oprócz bakterii za rozwój stanu zapalnego odpowiadają wirusy, grzyby, a także inne czynniki:
przewlekłe drażnienie;
uraz mechaniczny;
zażywanie niektórych leków (np. glikokortykosteroidów);
stosowanie kosmetyków o właściwościach komedogennych, które zatykają ujścia mieszków włosowych;
Do zakażenia bakteriami wywołującymi stan zapalny może dojść również podczas kąpieli w skażonej wodzie [1].
Objawy zapalenia mieszków włosowych
Charakterystycznym objawem choroby są zmiany skórne. Mają postać czerwonych grudek o średnicy 2-5 mm i przypominają wysypkę. Oprócz grudek pojawia się zaczerwienienie skóry, a także świąd i ból (które bywają bardzo uciążliwe). U osób z niedoborem odporności mogą wystąpić również inne objawy: gorączka, ogólne osłabienie i zmęczenie.
W przypadku zapalenia mieszków włosowych na owłosionej skórze głowy pojawiają się krosty – najczęściej na przedniej linii włosów. Często dochodzi do ich zasychania i powstawania brunatnych strupów. Po kilku tygodniach ulegają złuszczeniu, ale mogą pozostawiać blizny.
Zapalenie mieszków włosowych rzadko dotyczy skóry głowy. Częściej obserwuje się je na nogach. Wynika to głównie z nieodpowiedniej techniki golenia, a także higieny maszynek do golenia czy depilatorów [1].
Leczenie zapalenia mieszków włosowych
Jeśli objawy choroby nie ustąpią samoistnie w ciągu 2-3 dni należy zgłosić się do lekarza rodzinnego. Może pobrać on wymaz z grudek, a także zlecić konsultację z dermatologiem.
W leczeniu zapalenia mieszków włosowych stosuje się: roztwory dezynfekcyjne z chlorheksydyną, maści z klindamycyną lub erytromycyną, lub doustne leki zawierające erytromycynę albo doksycyklinę.
Ważnym elementem leczenia jest także odpowiednia pielęgnacja skóry. Zaleca się stosowanie łagodnych kosmetyków, które mają w składzie alantoinę lub pantenol. Przykładem jest balsam do twarzy i ciała Cetaphil MD Dermoprotektor. W jego składzie nie występują substancje alergizujące i drażniące. Za to są w nim składniki, które zapewniają silne i długotrwałe nawilżenie skóry, a także łagodzą podrażnienia. Nie tylko pantenol, ale i olej z orzechów makadamia oraz gliceryna.
Innym przykładem kosmetyku z pantenolem w składzie jest nawilżający krem Iwostin Hydro Sensitia PREBIO. Intensywnie nawilża, łagodzi podrażnienia, odżywia i wygładza, a także zmniejsza nadwrażliwość skóry. Kompleksowe działanie wynika z obecności kilku cennych składników, które się wzajemnie uzupełniają. W składzie kremu występuje zarówno pantenol, jak i kwas hialuronowy, prebiotyki oraz witamina E [1].
Profilaktyka zapalenia mieszków włosowych
Warto pamiętać również o profilaktyce zapalenia mieszków włosowych. Jednym z jej najważniejszych elementów jest właściwa technika golenia oraz pamiętanie o higienie przyborów do golenia.
Często popełnianym błędem jest wielokrotne używanie jednorazowej maszynki do golenia. Należy pamiętać, że, jak sama nazwa mówi, przeznaczona jest ona do jednorazowego użytku.
Poza tym tuż po goleniu warto sięgnąć po mydło antybakteryjne. Dobrze, jeśli w jego składzie pojawiają się nie tylko składniki o właściwościach antybakteryjnych, ale i nawilżających oraz kojących.
Przypisy
[1] Nikolic M., Peric J., Skiljevic D., Acne Necrotica (Varioliformis) – Case Report Serbian Journal of Dermatology and Venereology 2019, 11 (3): 94-97.