Wirusowe zapalenie wątroby – skrócie WZW. Czy to niebezpieczna choroba? Już na wstępie należy powiedzieć, że wirus zapalenia wątroby typu B jest 100 razy (!) bardziej zakaźny niż wirus HIV.
Jakie wirusy odpowiadają za wirusowe zapalenie wątroby?
Nie bakterie, a wirusy – to one są odpowiedzialne za występowanie tego schorzenia. Warto jednak wspomnieć, że wyróżniamy wirusy pierwotnie hepatotropowe oraz wtórnie hepatotropowe. Wirusy pierwotnie hepatotropowe to wirusy zapalenia wątroby typu A, B, C, D oraz E.
Druga grupa patogenów czyli wirusy wtórnie hepatotropowe to takie, których jedną z konsekwencji występowania infekcji ogólnoustrojowej jest uszkodzenie wątroby – należą do nich CMV, EBV, HSV-1, HSV-2 oraz VZV.
Jak dochodzi do zakażenia wirusem zapalenia wątroby?
Sprawa związana z rozprzestrzenianiem się wirusowego zapalenia wątroby jest skomplikowana, bowiem do zakażenia może dochodzić w różny sposób. Wyróżniamy między innymi drogę pokarmową, pozajelitową oraz płciową. Dlatego w przypadku podejrzenia zakażenia wirusowym zapaleniem wątroby konieczna jest dokładna analiza sytuacji oraz zachowań, które mogły doprowadzić do zainfekowania. Ważne są zatem zabiegi (nawet wizyta dentysty czy akupunktura!), ryzykowne zachowania seksualne, podróże, czy przetaczanie krwi.
Spożywanie niektórych rodzajów pożywienia (na przykład owoców morza), również może wiązać się z ryzykiem zachorowania na wirusowe zapalenie wątroby. Do zakażenia dziecka może dojść także w trakcie porodu! Większość wirusów powodujących WZW występuje na całym świecie.
Wirusowe zapalenie wątroby typu A
Objawy wzw, z którymi zmaga się pacjent, często nie są charakterystyczne – męczliwość, ból brzucha, nudności czy wymioty. Symptomy, które łatwo można pomylić z popularnymi schorzeniami takimi jak zatrucie czy przeziębienie. Często pojawia się jednak żółtaczka – jest to objaw, który może występować u dorosłych, jednak nie zawsze pojawia się u dzieci. Bardzo istotny jest fakt, że wirus zapalenia wątroby typu A nie powoduje przewlekłego zapalenia wątroby. Zazwyczaj w ciągu kilku miesięcy pacjenci wracają do swoich codziennych obowiązków.
Jak wygląda leczenie wirusowego zapalenia wątroby typu A?
Stosowana terapia wzw A ogranicza się do leczenia objawowego mającego na celu złagodzenie dokuczliwych symptomów choroby.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B
Szacuje się, że w Polsce, co roku wirusowe zapalenie wątroby typu B występuje nawet u 1500 osób. Co roku także z powodu wirusowego zapalenia wątroby typu B umiera nawet milion osób na całym świecie. Jedna kropla krwi – nawet tak mała ilość materiału zakaźnego może spowodować zakażenie wzw B. Podobnie jak w przypadku zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu A, choroba może przebiegać zarówno z żółtaczką jak i bez niej. Postaci żółtaczkowej często towarzyszy świąd skóry.
Objawy często narastają wolniej, niż w przypadku wzw typu A. WZW B często przebiega z występowaniem objawów grypopodobnych. W odróżnieniu od zapalenia wątroby typu A, choroba spowodowana wirusem zapalenia wątroby typu B może powodować przewlekłe zapalenie wątroby. Statystycznie śmiertelność spowodowana wirusowym zapaleniem wątroby typu B nie przekracza 1%.
Wirusowe zapalenie wątroby typu C
W Polsce co roku występuje około 2 tysięcy zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu C. Można powiedzieć, że na niekorzyść pacjenta działa fakt, że często w pierwszym okresie choroby, wzw typu C przebiega bezobjawowo. Jeśli jednak tak się nie dzieje, to z kolei objawy często nie odbiegają od tych, które znamy z wirusowego zapalenia wątroby typu A czy B. Żółtaczka zazwyczaj występuje u ok 10% chorych. Niestety wirusowe zapalenie wątroby typu C może przechodzić w postać przewlekłą, doprowadzając u części chorych do rozwoju zakażenia przewlekłego, konsekwencją czego może być nawet marskość wątroby.
Wirusowe zapalenie wątroby typu E
Co ciekawe, ten rodzaj wirusowego zapalenia wątroby w Polsce praktycznie nie występuje. Zakażenia występują najczęściej endemicznie w Azji Środkowej oraz w Chinach. Przypadki, które do tej pory potwierdzono w Polsce występowały na skutek zawleczenia w miejsc występowania wirusa.
Jak uchronić się przed zakażeniem?
Wirusowe zapalenie wątroby jest często występującym schorzeniem. Pozostaje zatem pytanie w jaki sposób należy zapobiegać rozwojowi choroby.
Jednym ze sposobów jest szczepionka – działająca wobec wirusów typu A i B – to najskuteczniejsza forma profilaktyki. Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku profilaktyki zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu C – jak na razie nie udało się opracować skutecznej szczepionki. Głównym sposobem, który pozwala na zapobieganie zakażenia tym wirusem, jest profilaktyka zakażeń przenoszonych przez krew.
Przewlekłe zapalenie wątroby – dlaczego jest niebezpieczne?
Jako przewlekłe zapalenie wątroby definiujemy zakażenie, które trwa ponad 6 miesięcy, któremu towarzyszą zmiany martwiczo – zapalne w obrębie wątroby. Stan ten może być wynikiem zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu A lub B. Przewlekłe, wirusowe zapalenie wątroby może mieć poważne konsekwencje – wiąże się z ryzykiem rozwoju raka wątrobowokomórkowego HCC - ang. hepatocellular carcinoma.