Adenowirusy to wirusy należące do rodziny Adenoviridae. Obecnie znanych jest ponad 50 typów adenowirusa ludzkiego. Zaklasyfikowano je do 7 gatunków, które oznacza się literami od A do G. Gatunek D wywołuje zaburzenia jelitowe, a także zakażenia oczu. Jest główną przyczyną wirusowego zapalenia spojówek. Co to za choroba i jak rozpoznać jej objawy?
Czym jest wirusowe zapalenie spojówek?
Wirusowe zapalenie spojówek to choroba zakaźna wywołana przez wirusy (głównie adenowirusy). Charakteryzuje się stanem zapalnym, który obejmuje tylną część gałki ocznej i powiek. Zazwyczaj rozwija się na obojgu oczach, choć w rzadkich przypadkach zmiany chorobowe występują tylko w jednej gałce ocznej.
Jest to infekcja bardzo zaraźliwa. Może prowadzić do epidemii. Szczególnie narażone na nią są dzieci, które przebywają w dużych skupiskach ludzkich (przedszkolach, szkołach) [1, 2].
Przyczyny wirusowego zapalenia spojówek
Główną przyczyną wirusowego zapalenia spojówek jest zakażenie adenowirusami. Jednak nie są to jedyne wirusy odpowiedzialne za rozwój choroby. Wśród przyczyn wirusowego zapalenia spojówek wymienia się również zakażenie:
wirusem opryszczki (w takich przypadkach mówi się o opryszczkowym zapaleniu spojówek),
wirusem ospy wietrznej i półpaśca,
wirusem brodawczaka ludzkiego,
pikonawirusami,
wirusami wywołującymi mięczaka zakaźnego.
Do zakażenia wirusem może dojść w wyniku kontaktu ze śliną, łzami lub innymi wydzielinami z dróg oddechowych, lub oczu osoby zakażonej. Inną możliwością jest zakażenie w sposób pośredni, czyli poprzez przedmioty (np. sztućce, klamki), na których znajdują się wydzieliny osoby zakażonej [2].
Objawy wirusowego zapalenia spojówek
Jak objawia się wirusowe zapalenie spojówek? Najczęstsze objawy to:
obrzęk powiek;
obfita, surowicza wydzielina;
światłowstręt;
świąd i pieczenie oka;
łzawienie;
odczyn grudkowy w spojówkach;
W niektórych przypadkach obserwuje się również powiększenie węzłów chłonnych (najczęściej przyusznych), a także charakterystyczne zmiany w rogówce.
Objawy wirusowego zapalenia spojówek pojawiają się nagle. Najpierw są widoczne w jednym oku. Po około dwóch dniach zostaje zajęte również drugie oko [2].
Leczenie wirusowego zapalenia spojówek
Przy podejrzeniu wirusowego zapalenia spojówek nie należy dotykać okolic oczu. Może powodować to przenoszenie wirusów na różne przedmioty, które stają się źródłem zakażenia dla innych osób.
Niezbędna jest również konsultacja lekarska. Specjalista stawia diagnozę na podstawie szczegółowego wywiadu, a także przebiegu klinicznego choroby.
Jak wygląda leczenie wirusowego zapalenia spojówek? Choremu zaleca się stosowanie przeciwwirusowych kropli do oczu, które zawierają gancyklowir. Oprócz tego wskazane jest zakrapianie oczu solą fizjologiczną i „sztucznymi łzami” o działaniu nawilżającym.
W leczeniu wirusowego zapalenia spojówek stosuje się również środki odkażające i przeciwzapalne. Należy stosować je, aż do całkowitego ustąpienia objawów, czyli przez około 2 tygodnie.
Istnieją również domowe sposoby, które wspomagają inne metody leczenia. Jednym z nich jest stosowanie okładów zrobionych ze słabej herbaty, świetlika albo rumianku. Ich przygotowanie nie jest trudne. Wystarczy zamoczyć wacik lub gazik w przestudzonym naparze, a potem przyłożyć go do oczu na kilka minut.
Chorym zaleca się również unikanie noszenia soczewek kontaktowych na czas trwania zapalenia spojówek. Ponadto rekomenduje się zrezygnowanie z robienia makijażu oczu.
Objawy wirusowego zapalenia spojówek zazwyczaj ustępują po 2-3 tygodniach. Dłużej utrzymują się nacieki na rogówce. Zdarza się, że znikają dopiero po 3 miesiącach [2].
Profilaktyka wirusowego zapalenia spojówek
Czy można zrobić coś, aby ustrzec się przed wirusowym zapaleniem spojówek? W ramach profilaktyki zaleca się unikanie kontaktu z osobami zakażonymi, a także przedmiotami, których dotykały.
Należy pamiętać, że wirusowe zapalenie spojówek jest bardzo zaraźliwe. W związku z tym zaleca się, aby chorzy przebywali w izolacji przez około 3 tygodnie [2].
Przypisy
[1] Rynans, Sylwia, Tomasz Dzieciątkowski, and Grażyna Młynarczyk. "Zakażenia adenowirusami u pacjentów z zaburzeniami odporności." Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej 67 (2013): 964-972.
[2] https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/chorobyoczu/chorobyspojowki/93499,wirusowe-zapalenia-spojowek