Sinica to stan, w którym błony śluzowe, skóra lub łożysko paznokci przybierają ciemnoniebieskie, fioletowo-niebieskie albo niebieskie zabarwienie. Sinica prawdziwa jest wynikiem obecności nieprawidłowej hemoglobiny (np. methemoglobiny) we krwi albo wysokiego stężenia hemoglobiny odtlenowanej we krwi. Z kolei sinica rzekoma jest jedynie przebarwieniem skóry spowodowanym długotrwałym przyjmowaniem niektórych leków albo kumulacją barwników pochodzących z metali ciężkich.
Przyczyny sinicy
Przyczyną sinicy prawdziwej może być:
wychłodzenie organizmu;
choroba układu krążenia, która powoduje zmniejszenie objętości wyrzutowej serca i tym samym niedokrwienie tkanek obwodowych;
obecność nieprawidłowej hemoglobiny (np. karboksyhemoglobiny, czyli kompleksu hemoglobiny i tlenku węgla – czadu lub methemoglobiny będącej utlenioną formą hemoglobiny, która zawiera heminę zamiast hemu i nie ma zdolności do transportowania tlenu w organizmie);
hipoksemia – zbyt małe wysycenie krwi tętniczej tlenem spowodowane wrodzonymi wadami serca czy chorobami układu oddechowego;
choroby tętnic (m.in. angiopatia, która może pojawić się u osoby chorej na miażdżycę lub cukrzycę);
retencja krwi żylnej w tkance wynikająca z upośledzenia drożności układu żylnego;
zaburzenia hematologiczne, które są przyczyną pogorszenia właściwości reologicznych krwi;
Hipoksemia i obecność nieprawidłowej hemoglobiny leżą u podłoża sinicy centralnej. Z kolei choroby układu krążenia, retencja krwi żylnej, zaburzenia hematologiczne, choroby tętnic i wychłodzenie organizmu to przyczyny sinicy obwodowej [1].
Objawy sinicy
Objawy sinicy centralnej są najbardziej widoczne w miejscach dobrze ukrwionych: wargach, błonie śluzowej jamy ustnej i nosie. Jedną z cech charakterystycznych są sine usta.
Z kolei sinica obwodowa jak sama nazwa mówi jest widoczna wyłącznie na obwodowych częściach ciała (m.in. palcach dłoni i stóp). Towarzyszy jej nie tylko zmiana koloru skóry spowodowana nadmiernym odtlenowaniem hemoglobiny w tkankach obwodowych, ale i ochłodzenie dystalnych części ciała.
Zmiana zabarwienia skóry może być spowodowana również sinicą rzekomą. Jej objawy są spowodowane obecnością nieprawidłowego barwnika w skórze i nie znikają po uciśnięciu skóry palcem [1].
Leczenie sinicy
Zmiana zabarwienia skóry nie powinna zostać zlekceważona. Ciemnoniebieski, niebieski lub fioletowo-niebieski kolor może świadczyć o poważnej chorobie, dlatego zaleca się niezwłoczną konsultację z lekarzem.
W pierwszej kolejności specjalista ocenia: tętno, oddech, temperaturę ciała, ciśnienie tętnicze i saturację. Przeprowadza również dokładny wywiad lekarski a w razie konieczności zleca dodatkowe badania (np. RTG klatki piersiowej, morfologię krwi).
Ostre rodzaje sinicy wymagają natychmiastowej interwencji. Z kolei w pozostałych przypadkach głównym celem jest leczenie choroby podstawowej za pomocą metod farmakologicznych i niefarmakologicznych.
W przypadku sinicy centralnej często wdraża się leczenie objawowe – tlenoterapię. Tlen jest podawany przez maskę zakładaną na nos i usta. Dzięki postępowi techniki można stosować tlenoterapię nie tylko w warunkach szpitalnych. Domowe koncentratory tlenu pobierają wybiórczo tlen z otoczenia i zwiększają jego stężenie w powietrzu, które trafia do płuc chorego.
Tlenoterapia jest nieskuteczna w sinicy obwodowej. W przypadku jej wystąpienia celem leczenia jest usunięcie przyczyny niedotlenienia. Jeśli sinica pojawi się u osoby chorującej na miażdżycę lekarz może zlecić leki z kwasem acetylosalicylowym. Ważne jest także wprowadzenie zmian w stylu życia: zaprzestanie palenia papierosów, unikanie stresu, regularne wykonywanie ćwiczeń i dbanie o zdrowe odżywianie [2].
Zdrowy styl życia jest zalecany nie tylko osobom chorującym na miażdżycę. Jest on istotnym elementem leczenia również w pozostałych przypadkach. W złagodzeniu objawów sinicy pomaga: zaprzestanie palenia papierosów (można wspomóc się lekami na rzucenie palenia np. w postaci plastrów nikotynowych), regularna aktywność fizyczna dobrana do indywidualnych możliwości, a także duża ilość świeżego powietrza [1].
Przypisy
[1] https://www.mp.pl/pacjent/objawy/154180,sinica
[2] Grześk G. et al. "Kwas acetylosalicylowy—podstawa leczenia przeciwpłytkowego." Folia Cardiologica 6.1 (2011): 49-61.