Rak prącia to nowotwór złośliwy, który rozwija się w obrębie penisa (czyli prącia). Nie jest to częsty nowotwór. Co nie oznacza, że rak prącia jest tematem, obok którego można przejść obojętnie. Wręcz przeciwnie – warto poznać przyczyny tego nowotworu, a także jego objawy. Pozwoli to uniknąć czynników ryzyka, a także rozpoznać niepokojące objawy na wczesnym etapie choroby.
Czym jest rak prącia?
Rak prącia to rzadki nowotwór złośliwy. W Polsce co roku diagnozuje się około 230 nowych przypadków. Najczęściej u starszych mężczyzn (po 60. roku życia), choć chorują również młodsi.
Większość przypadków (około 95%) to rak płaskonabłonkowy, który rozwija się z komórek płaskonabłonkowych. Może pojawić się w różnych częściach prącia, choć najczęściej jest to napletek lub żołądź [1, 2].
Przyczyny raka prącia
Jakie są przyczyny nowotworu prącia? Wśród głównych czynników ryzyka wymienia się:
zakażenie wirusem HIV lub brodawczaka ludzkiego typu 16 i 18,
niedostateczna higiena osobista,
wiele partnerek lub partnerów seksualnych,
nałogowe palenie papierosów,
przewlekłe stany zapalne prącia [1, 2].
Objawy raka prącia
Nowotwór prącia ma różny przebieg. W początkowym okresie rozwoju może nie dawać żadnych niepokojących objawów. Czasami pojawia się niewielkie płaskie stwardnienie w obrębie napletka, żołędzi lub innej części penisa.
Z czasem może dojść do powiększania się guzka i uwypuklenia ponad powierzchnię otaczających go struktur. Do tego dochodzą: owrzodzenie, pieczenie czy okresowe krwawienie. Część chorych zgłasza się do lekarza dopiero na tym etapie choroby. Inni decydują się na konsultację lekarską w momencie, gdy wyczują guza w pachwinie (który może świadczyć o przerzucie).
Ból czy guzek w pachwinie mogą świadczyć o zaawansowanym stadium rozwoju nowotworu. Wykrycie raka na tym etapie wiąże się z gorszym rokowaniem. W związku z tym nie warto czekać z wizytą u lekarza. Warto pomyśleć o niej już przy pierwszych niepokojących sygnałach np. niewielkim płaskim stwardnieniu w obrębie penisa [1, 2].
Leczenie raka prącia
Pierwszym etapem diagnostyki jest zebranie dokładnego wywiadu lekarskiego. Jeśli po przeprowadzeniu takiej rozmowy lekarz podejrzewa raka prącia, konieczne jest wykonanie badań. Zazwyczaj niezbędne jest pobranie wycinka guza, a następnie zbadanie go pod mikroskopem. Dodatkowo zleca się badania, które pozwalają na ocenę stopnia zaawansowania nowotworu. Należą do nich:
USG biodrowe i pachwinowe,
USG jamy brzusznej,
zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej,
tomografia komputerowa.
W przypadku wyczuwalnych przerzutów w pachwinie wykonuje się również biopsję węzłów pachwinowych. Polega ona na nakłuciu węzłów chłonnych igłą, a następnie pobraniu materiału do badania pod mikroskopem.
Jak wygląda leczenie po postawieniu diagnozy? Jego przebieg zależy m.in. od stopnia zaawansowania nowotworu.
Podstawową metodą leczenia raka prącia jest operacja. Polega ona na wycięciu guza nowotworowego, a w razie potrzeby również otaczających go węzłów chłonnych. W przypadku choroby rozpoznanej we wczesnym stadium rozwoju wystarczające jest miejscowe usunięcie guza. Z kolei, gdy choroba zostanie wykryta późno, konieczna może być amputacja prącia.
Oprócz leczenia operacyjnego stosuje się radioterapię i chemioterapię. Druga z wymienionych metod jest wdrażana u pacjentów, którzy nie mogą być leczeni operacyjnie [1, 2].
Profilaktyka raka prącia
Jak wygląda profilaktyka raka prącia? Jednym z czynników ryzyka jest zakażenie wirusem HIV. W związku z tym warto pamiętać o używaniu prezerwatyw, a także unikaniu zachowań, które zwiększają ryzyko zakażenia. Oprócz bezpiecznych kontaktów seksualnych ważne jest m.in. używanie odpowiednio zdezynfekowanych narzędzi do manicure, kolczykowania czy robienia tatuażu.
Wśród czynników ryzyka wymienia się również brak higieny osobistej, dlatego warto pamiętać o regularnym myciu prącia. W sprzedaży dostępne są płyny i żele do higieny intymnej dla mężczyzn. Zawarte w nich składniki pomagają utrzymać odpowiednie pH miejsc intymnych i tym samym zmniejszają ryzyko infekcji.
Przypisy
[1] https://www.zwrotnikraka.pl/rak-pracia-objawy/
[2] https://www.mp.pl/pacjent/onkologia/chorobynowotworowe/101260,rak-pracia