Polip szyjki macicy to inaczej łagodna zmiana, która ma postać przerośniętego fragmentu błony śluzowej szyjki macicy. Ryzyko jej zezłośliwienia wynosi około 0-0,1%. Nie oznacza to jednak, że jest to zmiana, którą można zlekceważyć. Jakie są przyczyny i objawy polipów szyjki macicy? Jak przebiega ich leczenie?
Czym jest polip szyki macicy?
Polip szyjki macicy to łagodna zmiana, która przypomina kształtem płacik lub łzę o połyskującej powierzchni i kolorze różowym, fioletowym lub czerwonym. Może mieć różne rozmiary, choć zazwyczaj jest mniejszy niż 3 cm.
Szacuje się, że polip szyjki macicy występuje u około 5-12% kobiet (najczęściej w wieku rozrodczym). Zazwyczaj jest rozpoznawany przypadkowo podczas rutynowego badania ginekologicznego.
Wyróżnia się 2 typy polipów:
endocerwikalne, które wywodzą się z komórek gruczołowych kanału szyjki macicy i częściej występują u kobiet będących przed menopauzą;
ektocerwikalne, które powstają z komórek nabłonkowych kanału szyjki macicy i częściej pojawiają się u kobiet po menopauzie;
Czy obecność tego typu zmiany jest powodem do niepokoju? Polip szyjki macicy rzadko ulega zezłośliwieniu. Jednak nie warto go lekceważyć, ponieważ daje nieprzyjemne objawy. Może być przyczyną: upławów, bardziej obfitego krwawienia miesiączkowego czy krwawienia po współżyciu. Ponadto sprzyja infekcjom intymnym i zapaleniu błony śluzowej szyjki macicy [1, 2].
Przyczyny polipa szyjki macicy
Przyczyny powstawania polipów szyjki macicy nie są do końca znane. Przypuszcza się, że do czynników ryzyka należą:
przewlekły stan zapalny w obrębie szyjki macicy,
zmiany hormonalne (związane z estrogenami),
predyspozycja genetyczna (aktywacji genów odpowiedzialnych za pojawienie się polipa sprzyjają np. cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, otyłość, menopauza) [1, 2].
Objawy polipa szyjki macicy
Polip szyjki macicy to zmiana, które może nie dawać żadnych objawów (dlatego bywa wykrywana przypadkowo podczas rutynowego badania ginekologicznego). W niektórych przypadkach jest przyczyną niecharakterystycznych objawów takich jak:
krwiste upławy w trakcie lub po współżyciu,
krwawienia międzymiesiączkowe,
nieprawidłowe krwawienia miesiączkowe,
nadmierna biaława wydzielina pochwowa (czasami z domieszką krwi).
Wyżej wymienione objawy nie muszą świadczyć o polipach. Mogą towarzyszyć innym chorobom narządu rodnego, dlatego warto skonsultować je z lekarzem [1, 2].
Leczenie polipa szyjki macicy
Jak wygląda diagnostyka polipów szyjki macicy? Pierwszym etapem jest zebranie szczegółowego wywiadu lekarskiego. Kolejnym jest badanie ginekologiczne z użyciem wziernika, podczas którego widoczne są różowo-czerwone ruchome zmiany o charakterze guzka. Następnym etapem diagnostyki jest USG przezpochwowe (wykonywane między 5. a 10. dniem cyklu menstruacyjnego). Pozwala ono wykluczyć inną przyczynę objawów.
W niektórych przypadkach lekarz może zlecić również histeroskopię diagnostyczną. Polega ona na wprowadzeniu niewielkiej kamerki przez pochwę do jamy i szyjki macicy. W ten sposób lekarz może odróżnić polipa szyjki macicy od uszypułowanego mięśniaka macicy czy polipa endometrium.
Jak przebiega proces leczenia? Podstawą jest polipektomia, czyli zabieg polegający na usunięciu zmiany. Wykonuje się go w warunkach szpitalnych w znieczuleniu ogólnym. W większości przypadków udaje się usunąć całą zmianę. Jednak zawsze istnieje ryzyko odrośnięcia polipa.
Po wykonaniu polipektomii należy zgłosić się na wizytę kontrolną do lekarza ginekologa. Specjalista oceni czy konieczne jest dalsze leczenie [1, 2].
Profilaktyka polipa szyjki macicy
Przyczyny polipów szyjki macicy nie są do końca znane, dlatego zasady profilaktyki nie zostały sprecyzowane. Wiadomo, że istnieją pewne czynniki ryzyka, których można uniknąć. Jednym z nich jest otyłość będąca przyczyną zaburzeń gospodarki hormonalnej. W celu zmniejszenia ryzyka otyłości zaleca się stosowanie urozmaiconej diety (o kaloryczności dobranej do indywidualnych potrzeb), a także regularną aktywność fizyczną. Dorosłe kobiety (w wieku 18-64 lat) powinny wykonywać przynajmniej 150 minut ćwiczeń o umiarkowanej intensywności w ciągu tygodnia [3].
[1] Tanos, Vasilios, et al. "The management of polyps in female reproductive organs." International Journal of Surgery 43 (2017): 7-16.
[2] https://www.mp.pl/pacjent/ginekologia/choroby/244935,polip-szyjki-macicy
[3] https://www.who.int/publications/i/item/9789240015128