Dlaczego dziecko nagle stało się marudne, niespokojne i odmawia jedzenia? Przyczyną mogą być pleśniawki. Choć z reguły są niegroźne to nie należy ich lekceważyć. Podpowiadamy, jak sobie z nimi radzić i odpowiadamy na pytanie o to, dlaczego w ogóle się pojawiają?
Czym są pleśniawki u niemowlaka?
W większości przypadków za pojawienie się pleśniawek u niemowlaka odpowiadają drożdżaki Candida albicans. Przyczyną może być także zakażenie grzybami z rodzaju Blastomyces, Histoplasma albo innymi oportunistycznymi grzybami (czyli takimi, które stają się groźne tylko w momentach osłabienia odporności albo gdy układ immunologiczny nie jest jeszcze w pełni dojrzały).
Pleśniawki u niemowlaka rozwijają się w jamie ustnej. Dlaczego właśnie tam? Wynika to z tego, że jest to miejsce, gdzie panują idealne warunki do ich rozwoju. Jest wilgotno i ciemno co sprzyja namnażaniu się grzybów.
Po czym rozpoznać pleśniawki? Widać je „gołym okiem”. Są to niewielkie, grudkowate plamki w białym kolorze. Mogą pojawić się w różnych miejscach w jamie ustnej – na języku, dziąsłach, wargach, a także wewnętrznej ścianie policzków. W pierwszej chwili łatwo pomylić je z resztkami jedzenia. Jednak od razu widać, że coś jest nie tak, gdy nie da się ich usunąć. Poza tym wiadomo, że problem jest większy, gdy dochodzą inne objawy. Dziecko staje się marudne, niespokojne i odmawia jedzenia 1,2.
Przyczyny powstawania pleśniawek
Jakie są przyczyny powstawania pleśniawek u niemowlaka? Do zakażenia może dojść już w trakcie porodu. Dziecko zaraża się grzybami, które są obecne w drogach rodnych mamy. Dla dorosłej kobiety, której układ immunologiczny jest w pełni rozwinięty nie stanowią one zagrożenia. Za to mogą być przyczyną pleśniawek u nowo narodzonego dziecka, którego odporność dopiero się kształtuje.
Do innych przyczyn zakażenia grzybami, które powodują pleśniawki należą:
antybiotykoterapia (antybiotyki mają niekorzystny wpływ na „dobre bakterie”, które chronią dziecko przed zakażeniem grzybiczym),
choroby przewlekłe (większe ryzyko pojawienia się pleśniawek występuje u dzieci chorujących m.in. na cukrzycę, choroby reumatyczne, nowotwory),
wkładanie brudnych przedmiotów do buzi,
używanie brudnego smoczka czy butelki,
wcześniactwo (wcześniaki są bardziej narażone na powstawanie pleśniawek, ponieważ ich odporność jest słabo rozwinięta) 1,2.
Część z tych przyczyn da się wyeliminować, aby zapobiec powstawaniu nieprzyjemnych zmian w jamie ustnej. W ramach profilaktyki warto dbać o dokładne czyszczenie butelki i innych akcesoriów do karmienia dziecka, a także smoczka. Ponadto należy zwrócić uwagę na właściwą higienę jamy ustnej. W przypadku niemowlaków zaleca się wykonywanie delikatnych czynności pielęgnacyjnych za pomocą szczoteczki i pasty przeznaczonych dla małych dzieci. Na stronie Ziko Apteka dostępna jest np. pasta do zębów marki Elmax, która przeznaczona jest do pielęgnacji zębów mlecznych (już od pojawienia się 1. ząbka).
Skuteczne sposoby na pleśniawki u niemowlaka
Lepiej jest zapobiegać niż leczyć, dlatego najlepsza opcja to wdrożenie profilaktyki. Jednak co zrobić, gdy jest już na to za późno?
W momencie pojawienia się pleśniawek pomóc mogą domowe sposoby. Jednym z nich są płukanki ziołowe, które łagodzą nieprzyjemne objawy. Z czego je sporządzić? W przypadku małych dzieci najlepiej sprawdzają się zioła takie jak: rumianek, melisa, macierzanka.
Należy przy tym pamiętać, że pleśniawki u niemowlaka to problem, którego nie powinno się lekceważyć. W związku z tym domowe metody w postaci płukanek to tylko chwilowe rozwiązanie. Jeśli problem nie znika należy skonsultować się z lekarzem.
Może okazać się, że niezbędne będzie leczenie farmakologiczne. W przypadku pleśniawek zaleca się stosowanie preparatu grzybobójczego (np. w postaci żelu lub maści). Uzupełnieniem leczenia mogą być również suplementy diety, które zawierają witaminy z grupy B (np. Hartuś Magnez + witamina B6, czyli suplement diety w postaci syropu wyróżniającego się słodkim, truskawkowym smakiem).
Przypisy
1 Woźniakowska-Gęsicka, Teresa, and Jolanta Tomczonek-Moruś. "Zakażenia grzybami Candida–wyzwanie medycyny XXI wieku." Pediatria Polska 88.6 (2013): 561-566.
2 Zydorek, Marzena, et al. "Opieka nad położnicą i noworodkiem w środowisku domowym w okresie połogu." Stud Med 13 (2009): 59-67.