Padaczka, zwana także epilepsją, to grupa przewlekłych zaburzeń neurologicznych polegających na występowaniu nawracających napadów padaczkowych występujących często bez uchwytnej przyczyny. Z kart historii medycyny wynika, że choroba ta opisywana jest od zarania dziejów. W starożytności uważano, że jest ona związana ze stanem duchowym pacjenta. Najstarsze wzmianki o epilepsji, powstałe w Mezopotamii, datuje się na 2000 lat p.n.e
Co to jest padaczka?
Padaczka to grupa zaburzeń neurologicznych charakteryzujących się nawracającymi napadami padaczkowymi. Napady padaczkowe to epizody, które mogą wahać się w czasie trwania od krótkich i prawie niewykrywalnych okresów do długich epizodów energicznych wstrząsów. Te epizody mogą skutkować obrażeniami fizycznymi, w tym nawet złamaniami kości. W padaczce napady mają tendencję do nawrotów i z reguły nie mają bezpośredniej przyczyny, a przynajmniej obecnie stosowane metody diagnostyczne nie pozwalają nam jej odkryć. Izolowane napady, które są wywołane przez określoną przyczynę, taką jak zatrucie, nie są uważane za reprezentujące epilepsję .
Podstawowym mechanizmem napadów padaczkowych jest nadmierna i nieprawidłowa aktywność neuronalna w korze mózgowej. Powód, dla którego występuje w większości przypadków jest nieznany. Niektóre przypadki występują w wyniku urazu mózgu, udaru, guzów mózgu, infekcji mózgu lub wad wrodzonych. Znane są także mutacje genetyczne bezpośrednio powiązane z niewielkim odsetkiem przypadków.
Napady padaczkowe- rodzaje i objawy
Istnieje sześć głównych typów napadów uogólnionych: napady toniczno-kloniczne (grand mal), toniczne, kloniczne, miokloniczne, atoniczne oraz napady nieświadomości (petit mal) Wiążą się z utratą przytomności i zwykle pojawiają się bez ostrzeżenia. Niektóre napady, na przykład zgięciowe, znane także jako zespół Westa, są nieznanego rodzaju.
Najczęstszym typem napadów (60%) są napady drgawkowe. Spośród nich jedna trzecia zaczyna się jako napady uogólnione, wpływając na obie półkule mózgu. Dwie trzecie zaczynają się jako napady ogniskowe (które wpływają na jedną półkulę mózgu), które mogą następnie przejść w napady uogólnione. Pozostałe 40% napadów przebiega bez konwulsji.
Napady ogniskowe są często poprzedzone tak zwanymi aurami. Obejmują one zjawiska sensoryczne (wzrokowe, słuchowe lub węchowe), psychiczne, autonomiczne i motoryczne. Napad padaczkowy może rozpocząć się w określonej grupie mięśni i rozprzestrzenić się na okoliczne grupy mięśni- tak zwany marsz drgawkowy. Mogą wystąpić automatyzmy, które są nieświadomie generowanymi czynnościami, przeważnie prostymi powtarzalnymi ruchami, takimi jak mlaskanie ust lub bardziej złożonymi czynnościami, np. próbą podniesienia przedmiotu.
Padaczka- diagnostyka
Diagnoza obejmuje wykluczenie innych stanów, które mogą powodować podobne objawy, takie jak omdlenia, i określenie, czy występuje inna przyczyna napadów, taka jak odstawienie alkoholu lub problemy z elektrolitami. Diagnozę można częściowo postawić dzięki obrazowaniu mózgu i wykonywaniu badań laboratoryjnych.
Rozpoznanie padaczki zazwyczaj opiera się na obserwacji początku napadu i jego przyczyny. Stosuje się elektroencefalogram (EEG) w celu określenia nieprawidłowych wzorców fal mózgowych, oraz neuroobrazowanie (tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny) w celu zbadania struktury mózgu. Chociaż często podejmuje się próby ustalenia konkretnego zespołu epileptycznego, nie zawsze jest to możliwe. Monitorowanie wideo i EEG może być przydatne w trudnych przypadkach.
Padaczka-leczenie
Leczenie padaczki opiera się w głównej mierze na lekach przeciwdrgawkowych, najczęściej stosowanych przez pacjenta przez całe życie. Wybór leku przeciwdrgawkowego zależy od rodzaju napadu, innych stosowanych leków, innych problemów zdrowotnych oraz wieku i stylu życia danej osoby. Początkowo zaleca się stosowanie jednego leku; jeśli nie jest to skuteczne, zaleca się zmianę na jeden inny lek. Dwa leki na raz są zalecane tylko wtedy, gdy jeden lek nie działa. W około połowie przypadków pierwszy środek jest skuteczny ale warto pamiętać, że około 30% chorych nadal ma napady mimo stosowania leków przeciwdrgawkowych.
Padaczce, która pojawia się w wyniku innych problemów, można zapobiec. Napady można kontrolować za pomocą leków w około 70% przypadków; niedrogie leki przeciwpadaczkowe są szeroko dostępne. U pacjentów, których napady nie reagują na leki, można rozważyć zabieg chirurgiczny, neurostymulację lub zmianę diety. Nie wszystkie przypadki epilepsji trwają przez całe życie, a wiele osób poprawia się do tego stopnia, że leczenie nie jest już potrzebne.