Łysienie plackowate to problem, który dotyka zarówno mężczyzn, jak i kobiety. Po czym poznać, że wypadanie włosów jest oznaką choroby? Jak wygląda jej leczenie i profilaktyka?
Czym jest choroba łysienie plackowate?
Każdego dnia człowiek traci około 100 włosów. Problem pojawia się, gdy wypada ich znacznie więcej. Może być to oznaką choroby. Jedną z tych, która objawia się miejscowym wypadaniem włosów, jest łysienie plackowate (łac. Alopecia areata).
Pierwsze informacje na jej temat pojawiły się w 1857 roku. W tamtych czasach miała jednak inną nazwę. Łysienie plackowate nazywano wtedy „nerwicą skórną”, ponieważ zaobserwowano, że pojawia się u osób zestresowanych, które mają za sobą traumatyczne doświadczenia.
Dziś wiemy, że faktycznie miejscowe wypadanie włosów może być spowodowane stresem. Jednak nie tylko. Choć przyczyny nie są do końca znane, wydaje się, że pewną rolę odgrywają również inne czynniki [1].
Przyczyny łysienia plackowatego
Stres czy nerwowość odgrywają dużą rolę w powstawaniu łysienia plackowatego – dlatego zaliczane jest ono do chorób psychodermatologicznych. Poza tym zaobserwowano, że może mieć podłoże autoimmunologiczne. Do miejscowego wypadania włosów dochodzi w wyniku atakowania mieszków włosowych przez własny układ immunologiczny.
Wśród innych przyczyn łysienia plackowatego wymienia się: czynniki genetyczne (z reguły problem ten dotyczy krewnych pierwszego stopnia oraz bliźniąt jednojajowych), niedostateczne ukrwienie mieszków włosowych, niedobór niektórych składników mineralnych, a także zaburzenia gospodarki hormonalnej [2].
Objawy łysienia plackowatego
Pierwsze objawy choroby mogą być wręcz niezauważalne. Szczególnie że każdego dnia dochodzi do utraty pewnej ilości włosów i jest to zupełnie naturalne.
Z reguły pierwszym niepokojącym sygnałem zauważonym przez chorego jest pojawienie się na skórze niewielkiego, łysego obszaru. Często towarzyszy mu ból oraz uczucie mrowienia.
Gładkie, łyse miejsce pojawia się z reguły na skórze głowy (choć u mężczyzn może być to również broda). Z czasem powiększa się, a dodatkowo pojawiają się nowe obszary pozbawione włosów – nie tylko na skórze głowy.
W ciężkich przypadkach występują również inne objawy choroby. Jednym z nich jest zmiana wyglądu paznokci (tzw. paznokcie naparstkowe). Innym pojawienie się włosów wykrzyknikowych na wyłysiałych obszarach. Są to krótkie, ułamane włosy o ciemnym zabarwieniu [2].
Leczenie łysienia plackowatego
Po zaobserwowaniu niepokojących objawów warto jak najszybciej zgłosić się do lekarza dermatologa. Na podstawie badania fizykalnego jest on w stanie określić czy przyczyną wypadania włosów jest łysienie plackowate. Dodatkowo może zlecić biopsję skóry, badanie krwi, a także konsultacje z innymi specjalistami (np. endokrynologiem).
Celem leczenia jest zmniejszenie wypadania włosów i stymulacja ich wzrostu. Lekiem pierwszego wyboru, który ma w tym pomóc jest minoksydyl. Zazwyczaj występuje on w formie roztworu stosowanego na skórę głowy. Jego zadaniem jest rozszerzenie drobnych naczyń krwionośnych, co prowadzi do lepszego ukrwienia skóry i pobudza wzrost włosów.
W leczeniu łysienia plackowatego wykorzystuje się również kortykosteroidy. Poza tym stosuje się metody niefarmakologiczne takie jak krioterapia i mezoterapia igłowa skóry głowy [2].
Profilaktyka leczenia plackowatego
Czy jest coś, co można zrobić, aby uchronić się przed łysieniem plackowatym? Jednym z elementów profilaktyki jest urozmaicona dieta. Niedobory witamin i składników mineralnych mają negatywny wpływ na skórę głowy i stan włosów. Mogą prowadzić do ich nadmiernego wypadania oraz skrócenia fazy wzrostu.
Jeśli pokrycie zapotrzebowania na witaminy i składniki mineralne nie jest możliwe za pomocą diety, warto rozważyć suplementację. W zapobieganiu nadmiernego wypadania włosów ważną rolę odgrywają suplementy z witaminami z grupy B, żelazem i cynkiem [3].
Nie mniej ważna jest odpowiednia pielęgnacja skóry głowy i włosów. Warto postawić na dermokosmetyki ze sprawdzonym składem np. szampon przeciw wypadaniu włosów Skrzypovita Pro. Zawarte w nim składniki nie obciążają włosów. Za to sprawiają, że stają się gęstsze i mocniejsze.
Przypisy
[1] Wojtyna, Ewa, and Małgorzata Dosiak. "Łysienie plackowate jako przejaw nieuświadomionej traumy: opis przypadku." (2007).
[2] Amos Gilhar, MD, Amos Etzioni, MD, Ralf Paus, MD. Łysienie plackowate. Dermatologia po Dyplomie, 2013, 4(1):51-65.
[3] Almohanna HM, Ahmed AA, Tsatalis JP, Tosti A. The Role of Vitamins and Minerals in Hair Loss: A Review. Dermatol Ther (Heidelb). 2019, 9(1):51-70.