Łuszczyca jest przewlekłą, niezakaźną chorobą autoimmunologiczną charakteryzującą się wypukłymi obszarami chorobowo zmienionej skóry. Obszary te są zazwyczaj czerwone lub fioletowe wśród osób o ciemniejszej skórze, suche, swędzące i łuszczące się. Łuszczyca ma różny stopień nasilenia, od małych, zlokalizowanych plamek do całkowitego pokrycia ciała. Choroba ma charakter nawracający, pojawiają się okresy remisji, całkowitego braku objawów, mogące trwać kilka miesięcy a nawet lat.
U osób cierpiących na łuszczycę obserwujemy zwiększoną produkcję komórek skóry. Komórki te są zwykle wytwarzane i wymieniane co 3 do 4 tygodni, ale w łuszczycy proces ten trwa tylko od około 3 do 7 dni. Wynikające z tego nagromadzenie komórek skóry tworzy plamy związane z łuszczycą. Chociaż proces ten nie jest w pełni poznany, uważa się, że jest związany z problemem z układem odpornościowym. Układ odpornościowy jest obroną organizmu przed chorobami i infekcjami, ale u osób z łuszczycą atakuje zdrowe komórki skóry. Łuszczyca może występować rodzinnie, chociaż dokładna rola genetyki w wywoływaniu łuszczycy jest niejasna. U wielu osób objawy łuszczycy pojawiają się lub nasilają z powodu określonego zdarzenia. Możliwe czynniki wywołujące łuszczycę obejmują urazy skóry, infekcje gardła i stosowanie niektórych leków. Stan nie jest zaraźliwy, więc nie może się przenosić z jednej osoby na drugą.
Łuszczyca- objawy
Objawami charakterystycznymi dla łuszczycy są wspomniane zmienione chorobowo obszary skóry. Przybierają formę okrągłych lub owalnych , czerwonych płaskich grudek o odgraniczonych brzegach a pokryte srebrzystą lub srebrzystoszarą łuską powstałą ze zrogowaciałego naskórka. Wykwity pojawiają się najczęściej w obrębie kolan czy łokci, okolicy kości krzyżowej, pośladkach, na owłosionej skórze głowy oraz skórze stóp czy dłoni.
Nasilenie choroby jest różne, od niewielkich wykwitów po ciężkie postacie przebiegające ze zmianami zapalnymi i wysiękowymi aż do form uogólnionych, np erytrodermia łuszczycowa.
Typowe rodzaje łuszczycy
Łuszczyca plackowata (łuszczyca zwyczajna)
Jest to najczęstsza postać, stanowiąca około 80 do 90% przypadków. Jej objawami są suche, czerwone zmiany skórne, pokryte srebrnymi łuskami. Zwykle pojawiają się na łokciach, kolanach, skórze głowy i dolnej części pleców, ale mogą pojawić się w dowolnym miejscu na ciele. Plamki mogą być swędzące i bolesne. W ciężkich przypadkach skóra wokół nich może pękać i krwawić.
Łuszczyca skóry głowy
Łuszczyca głowy może występować na całej jej owłosionej skórze, lub w określonych miejscach . Powoduje czerwone plamy na skórze pokryte grubymi, srebrzystobiałymi łuskami. Niektórzy ludzie uważają łuszczycę skóry głowy za wyjątkowo swędzącą, podczas gdy inni nie odczuwają dyskomfortu. W skrajnych przypadkach może powodować wypadanie włosów, chociaż zwykle jest to tylko przejściowe.
Łuszczyca paznokci
U około połowy wszystkich osób cierpiących na łuszczycę choroba wpływa na paznokcie. Łuszczyca może powodować powstawanie małych wgnieceń lub wgłębień na paznokciach, odbarwienie lub abnormalny wzrost. Paznokcie często mogą się poluzować i oddzielić od łożyska paznokcia. W cięższych przypadkach paznokcie mogą się kruszyć. Łuszczyca paznokci występuje wśród 25% chorych – dotyczy 75–86% przypadków łuszczycy stawowej i 20–30% łuszczycy zwyczajnej.
Łuszczyca kropelkowa
Łuszczyca kropelkowata powoduje małe (poniżej 1 cm) owrzodzenia w kształcie kropli na klatce piersiowej, ramionach, nogach i skórze głowy. Istnieje duża szansa, że łuszczyca kropelkowata zniknie całkowicie po kilku tygodniach, ale u niektórych osób rozwija się łuszczyca plackowata. Ten typ łuszczycy pojawia się czasami po paciorkowcowej infekcji gardła i występuje częściej u dzieci i młodzieży.
Łuszczyca odwrócona (zgięciowa)
Pojawia się tam, gdzie naturalnie występują fałdy skórne - pachy, pachwiny, między pośladkami i pod piersiami. Może powodować duże, gładkie czerwone plamy na niektórych lub wszystkich tych obszarach. Łuszczyca odwrotna zaostrza się przy potarciu i przy poceniu się, więc może być szczególnie dokuczliwa w czasie upałów.
Łuszczyca- diagnoza
W wielu przypadkach można zdiagnozować łuszczycę na podstawie charakterystycznego wyglądu skóry. Niekiedy jednak niewielka próbka skóry zwana biopsją zostanie pobrana i wysłana do laboratorium w celu zbadania pod mikroskopem. Takie badanie określa dokładny typ łuszczycy i wyklucza inne schorzenia skóry, takie jak łojotokowe zapalenie skóry, liszaj płaski, liszaj pospolity i łupież różowy.
Łuszczyca- leczenie
Łuszczyca jest chorobą nieuleczalną, ale istnieje szereg metod leczenia które mogą łagodzić objawy i wpływać na wygląd plam na skórze. W większości przypadków pierwszym zastosowanym leczeniem będzie leczenie miejscowe, takie jak analogi witaminy D lub miejscowe kortykosteroidy. Jeśli nie są one skuteczne lub stan pacjenta jest cięższy, można zastosować leczenie zwane fototerapią. Fototerapia polega na wystawianiu skóry na działanie określonych rodzajów światła ultrafioletowego. W ciężkich przypadkach, gdy powyższe metody leczenia są nieskuteczne, można zastosować leczenie ogólnoustrojowe. Są to leki doustne lub we wstrzyknięciach, które działają na cały organizm.