Torbiele zastoinowe, zwane kaszakami, są powszechnymi nienowotworowymi torbielami skóry. Torbiele to nieprawidłowości w ciele, które mogą zawierać materiał płynny lub półpłynny.
Kaszaki – przyczyny występowania
Kaszak najczęściej znajduje się na twarzy, szyi lub tułowiu, a tworzy się w obrębie mieszków włosowych i gruczołów łojowych. Rośnie powoli i nie zagraża życiu, ale może stać się niekomfortowy, jeśli pozostanie niekontrolowany.
Kaszak może się rozwinąć, jeśli gruczoł lub jego przewód (ujście sebum) ulegnie uszkodzeniu lub zablokowaniu. Zwykle dzieje się tak z powodu urazu danego obszaru.
Urazem może być zadrapanie, rana chirurgiczna lub stan skóry, taki jak trądzik. Torbiele łojowe rosną powoli, więc uraz mógł wystąpić na kilka tygodni lub miesięcy przed zauważeniem torbieli.
Inne przyczyny powstania kaszaka mogą obejmować:
- zniekształcony lub zdeformowany kanał;
- uszkodzenie podczas operacji;
- uwarunkowania genetyczne, takie jak zespół Gardnera lub zespół znamion podstawnokomórkowych.
Kaszak – objawy
Mały kaszak zazwyczaj nie jest bolesny. Duże mogą sprawiać dyskomfort lub nawet ból. Taki kaszak na twarzy i szyi może powodować ucisk i ból.
Skóra głowy, uszy, plecy, twarz i ramię są częstymi miejscami torbieli łojowych, chociaż mogą one występować w dowolnym miejscu na ciele z wyjątkiem dłoni i podeszew stóp. Częściej występują w obszarach bardziej owłosionych, gdzie w przypadku długotrwałego utrzymywania się mogą powodować wypadanie włosów na powierzchni skóry tuż nad torbielą. Są gładkie w dotyku, różnią się wielkością i najczęściej mają okrągły kształt.
Są to na ogół masy ruchome, które mogą składać się z:
- tkanki i płynów włóknistych;
- tłustej (keratynowej) substancji, w którym to przypadku cysta może być nazywana „torbielą keratynową”;
- nieco lepkiego, surowiczokrwistego płynu (zawierającego materiał ropny i krwawy).
Charakter zawartości torbieli i otaczającej ją torebki różni się w zależności od tego, czy torbiel była kiedykolwiek zakażona.
Leczenie kaszaków
Kaszaki na ogół nie wymagają leczenia. Jednakże, jeśli nadal rosną, mogą stać się nieestetyczne, bolesne lub ulec infekcji.
Chirurgiczne wycięcie torbieli łojowej jest prostym zabiegiem mającym na celu całkowite usunięcie worka i jego zawartości, chociaż powinno być wykonywane przy minimalnym stanie zapalnym.
Usuwanie kaszaka
Typowym ambulatoryjnym zabiegiem chirurgicznym w celu usunięcia torbieli jest znieczulenie okolicy torbieli miejscowym środkiem znieczulającym, a następnie użycie skalpela do otwarcia zmiany za pomocą jednego nacięcia w środku obrzęku lub nacięcia owalnego po obu stronach. Jeśli torbiel jest mała, zamiast tego można ją nakłuć. Osoba przeprowadzająca operację wyciśnie zawartość torbieli, a następnie użyje tępych nożyczek lub innego narzędzia, aby szeroko otworzyć nacięcie, jednocześnie używając palców lub kleszczyków, aby usunąć nienaruszoną ścianę torbieli. Jeśli ścianę kaszaka można usunąć w jednym kawałku, „wskaźnik wyleczenia” wynosi 100%. Jeśli jednak nie można go całkowicie wyłuszczyć, operator może użyć łyżeczkowania (zeskrobania) w celu usunięcia pozostałych fragmentów, a następnie spalić je narzędziem do elektrokauteryzacji. W takich przypadkach torbiel może nawracać. W obu wypadkach nacięcie jest następnie dezynfekowane i, jeśli to konieczne, skóra jest na nim zszywana.
Antybiotykoterapia
Zakażona torbiel może wymagać doustnych antybiotyków lub innego leczenia przed lub po wycięciu. Jeśli ropa już się utworzyła, należy wykonać nacięcie i drenaż wraz z oderwaniem ściany torbieli z odpowiednim pokryciem antybiotykami.