Dusznica bolesna (inaczej dławica piersiowa) nie jest odrębną chorobą. To zespół objawów występujących w przebiegu choroby niedokrwiennej serca. Najbardziej charakterystycznym z nich jest ból w klatce piersiowej przypominający zawał serca. Pojawia się, gdy do serca dopływa zbyt mała ilość tlenu. Jakie jeszcze objawy daje dławica piersiowa, jak wygląda jej profilaktyka i leczenie?
Czym jest dusznica bolesna?
Dusznica bolesna to zespół objawów, które towarzyszą chorobie niedokrwiennej serca (ChNS). Jest to pojęcie, którym określa się wszystkie stany niedokrwienia mięśnia sercowego.
W większości przypadków za dopływ zbyt małej ilości krwi do serca odpowiada miażdżyca tętnic wieńcowych. Zwężenie naczyń krwionośnych przez odkładającą się w nich płytkę miażdżycową sprawia, że do serca nie docierają odpowiednie ilości tlenu i substancji energetycznych. Tym samym pojawia się m.in. ból w klatce piersiowej, który opisywany jest jako ucisk, ciężar lub pieczenie. Dochodzą do niego również inne objawy dławicy piersiowej.
Dusznica bolesna dzieli się na:
niestabilną – dolegliwości nie ustępują po zaprzestaniu wysiłku fizycznego lub przyjęciu leku rozszerzającego naczynia krwionośne. Jej przyczyną jest ostry zespół wieńcowy (określany jako stan przedzawałowy), dlatego wymaga pilnego leczenia
stabilną – rozpoznaje się ją, gdy objawy nie nasiliły się w ciągu ostatnich dwóch miesięcy. Z reguły wymaga leczenia farmakologicznego i zmiany stylu życia
Ból obserwowany w dusznicy bolesnej może przypominać zawał serca. Należy jednak podkreślić, że istnieje zasadnicza różnica. W przypadku dławicy bolesnej do serca dopływa zbyt mała ilość krwi zaopatrującej je w tlen i substancje energetyczne, ale nie dochodzi do obumarcia komórek [1].
Przyczyny dusznicy bolesnej
Za większość przypadków dusznicy bolesnej odpowiada miażdżyca tętnic wieńcowych. Jest to choroba cechująca się powstawaniem blaszki miażdżycowej (zbudowanej głównie z cholesterolu) w ścianach tętnic wieńcowych. Odkłada się ona latami prowadząc do zwężenia ich światła i niedokrwienia serca.
Czynnikami, które zwiększają ryzyko rozwoju miażdżycy tętnic wieńcowych są m.in.:
otyłość
cukrzyca
nadciśnienie tętnicze
niezdrowy styl życia (mała ilość ruchu, niezdrowa dieta, palenie papierosów)
stres
Miażdżyca tętnic wieńcowych to najczęstsza, ale nie jedyna przyczyna dławicy piersiowej. Do wystąpienia zespołu objawów związanych z niedotlenieniem serca mogą doprowadzić także: urazy, rozwarstwienie aorty, zapalenie tętnic wieńcowych czy niedokrwistość [2].
Objawy dusznicy bolesnej
Najbardziej charakterystycznym objawem dławicy piersiowej jest ból w klatce piersiowej. Chory nie jest w stanie wskazać jednego bolącego punktu, ponieważ ból ma charakter rozlany. Najczęściej jest zlokalizowany w okolicy mostka, ale może promieniować do nadbrzusza, lewego ramienia, szyi czy żuchwy.
Oprócz bólu pojawiają się inne symptomy m.in. nudności, duszność, niepokój, nadmierna potliwość i kołatanie serca [1].
Leczenie dusznicy bolesnej
Przy podejrzeniu dusznicy bolesnej wykonuje się badania laboratoryjne (które mają na celu stwierdzenie występowania czynników ryzyka np. zaburzeń gospodarki lipidowej) oraz badania specjalistyczne (np. echokardiografię). Po zdiagnozowaniu dławicy piersiowej wdraża się leczenie, które składa się z kilku elementów.
W celu zmniejszenia częstości występowania bólu i innych objawów wdraża się leczenie farmakologiczne. Kardiolog może zlecić przyjmowanie leków hamujących krzepnięcie krwi lub leków, które obniżają ciśnienie tętnicze [1].
Dodatkowo choremu zaleca się zmianę stylu życia. Wskazane jest przestrzeganie zasad zdrowego odżywiania i w miarę potrzeby uzupełnienie jadłospisu o suplementy diety z witaminą D i wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi omega-3. W przypadku nadwagi lub otyłości należy zwrócić szczególną uwagę także na kaloryczność diety [3].
Ważną rolę zarówno w profilaktyce, jak i leczeniu dusznicy bolesnej odgrywa również regularna aktywność fizyczna. Przy czym należy pamiętać, aby dobrać formę i intensywność ćwiczeń do indywidualnych możliwości, preferencji oraz stanu zdrowia chorego.
Przypisy
[1] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/225665,dlawica-piersiowa-stabilna
[2] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/54556,miazdzyca
[3] Ajith T.A., Jayakumar T.G. Omega-3 fatty acids in coronary heart disease: Recent updates and future perspectives, Clinical and Experimental Pharmacology & Physiology, 2019, 46(1).