Drożdżyca skóry (inaczej kandydoza) to zakażenie wywołane grzybami z rodzaju Candida. Występuje w dwóch postaciach: wyprzeń drożdżakowych fałdów skóry i wyprzeń drożdżakowych międzypalcowych. Jakie są przyczyny ich powstawania? Jak przebiega diagnostyka i leczenie kandydozy skóry?
Czym jest drożdżyca skóry?
Drożdżyca skóry to często występująca choroba, która rozwija się w wyniku zakażenia grzybami z rodzaju Candida. W normalnych warunkach nie powodują one problemów zdrowotnych. Są elementem fizjologicznej flory układu pokarmowego (u około 80% osób). Występują również w drogach rodnych i dolnym odcinku układu moczowego.
Skoro Candida wchodzą w skład fizjologicznej flory, dlaczego są przyczyną choroby? Problem pojawia się, gdy w wyniku działania różnych czynników dochodzi do nadmiernego namnożenia grzybów z rodzaju Candida.
Przyczyny drożdżycy skóry
Jakie czynniki prowadzą do nadmiernego rozrostu kolonii grzybów z rodzaju Candida? Do możliwych przyczyn drożdżycy skóry należą:
osłabienie odporności spowodowane np. niedoborami witamin i innych składników niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego, stanami chorobowymi, rozległymi urazami czy oparzeniami;
tabletki antykoncepcyjne – hormony będące ich głównym składnikiem mogą mieć niekorzystny wpływ na pH pochwy i przyczyniać się do kandydozy narządów rodnych;
długotrwała antybiotykoterapia;
chemioterapia, w wyniku której dochodzi nie tylko do niszczenia komórek nowotworowych, ale i komórek nabłonka chroniących przed nadmiernym rozrostem kolonii grzybów z rodzaju Candida;
zmiany hormonalne występujące w przebiegu ciąży;
radioterapia;
nieleczona cukrzyca;
żywienie pozajelitowe;
nieodpowiednia higiena;
palenie papierosów;
nadużywanie alkoholu [1];
Objawy drożdżycy skóry
Objawy drożdżycy różnią się w zależności od miejsca, w którym doszło do nadmiernego rozrostu kolonii grzybów z rodzaju Candida. W przypadku kandydozy skóry objawy są widoczne przede wszystkim w fałdach skórnych (okolicach podsutkowej, pępku, fałdach brzusznych w przypadku osób z nadwagą lub otyłością, pachwinach, pachach).
Zmiany skórne charakterystyczne dla drożdżycy skóry mają postać ognisk zapalnych. Są wyraźnie odgraniczone od skóry zdrowej i często pokryte białawym nalotem.
W przypadku wyprzeń drożdżakowych fałdów widoczne są zmiany rumieniowe z charakterystycznymi ogniskami satelitarnymi na obwodzie głównych zmian (np. w fałdach pachwinowych lub pachowych). Z kolei u osób z wyprzeniami drożdżakowymi międzypalcowymi zmiany skórne dotyczą przede wszystkim II przestrzeni między palcami rąk (rzadziej stóp). Mają one postać bolesnych spękań z maceracją naskórka.
Poza wspomnianymi zmianami skórnymi u osób z drożdżycą skóry mogą wystąpić objawy takie jak: łuszczenie się skóry w obrębie zmian chorobowych, świąd i zaczerwienienie skóry [2].
Leczenie drożdżycy skóry
Diagnostyka kandydozy skóry obejmuje szczegółowy wywiad lekarski i badanie mykologiczne, które jest konieczne do ostatecznego rozpoznania choroby. Badanie to polega na pobraniu fragmentu zmienionej chorobowo tkanki, a następnie zbadaniu jej pod mikroskopem. Wyniki badania mykologicznego są ważne nie tylko ze względu na ostateczne rozpoznanie drożdżycy skóry, ale i zastosowanie odpowiedniego leczenia ogólnego i miejscowego.
Jak przebiega leczenie kandydozy skóry? W terapii wykorzystuje się leki przeciwgrzybicze. W większości przypadków wystarczy zastosować leczenie miejscowe. Jednak przy długotrwałym zakażeniu i nasileniu objawów konieczne może być również leczenie ogólne [1, 2].
Profilaktyka drożdżycy skóry
Jedną z podstawowych zasad profilaktyki drożdżycy skóry jest przestrzeganie zasad higieny. Ponadto zaleca się korzystanie wyłącznie z własnych ręczników, dokładne osuszanie skóry po kąpieli (w tym przestrzeni między palcami i obszarów fałdów skórnych), a także wybieranie bielizny z naturalnych materiałów, które dobrze przepuszczają powietrze (np. bawełny).
Jednym z czynników predysponujących do rozwoju kandydozy jest osłabienie odporności. W związku z tym elementem profilaktyki jest dbanie o sprawne funkcjonowanie układu odpornościowego (poprzez zdrowy styl życia i suplementację np. witaminy D).
Przypisy
[1] Staniszewska, Monika, et al. "Patogeneza i leczenie zakażeń Candida spp." Post. Mikrobiol 53.3 (2014): 229-240.
[2] https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/169183,kandydoza-skory