Chlamydia to bakteria odpowiedzialna za powstawanie choroby zwanej chlamydiozą. Chlamydioza jest chorobą zakaźną o podłożu bakteryjnym, przenoszoną drogą płciową. Czynnikiem wywołującym jest Gram-ujemna bakteria tlenowa – Chlamydia trachomatis. Jest to najczęstsza przyczyna nierzeżączkowego zapalenia cewki moczowej u mężczyzn. Natomiast u kobiet zakażenie prowadzi do poważnych powikłań, między innymi zapalenia narządów miednicy mniejszej, niepłodności czy przewlekłego bólu w miednicy mniejszej.
Choroba może objawiać się na wiele sposobów, należy jednak pamiętać, że nieleczona prowadzi do szeregu bardzo poważnych powikłań, zwłaszcza u kobiet. Często przebiega również skąpoobjawowo lub nawet bezobjawowo, co powoduje, że rozprzestrzenia się z łatwością. Określa się, że w Polsce około 40% populacji miało kontakt z tą bakterią. Szczyt zachowań przypada między 21 a 25 rokiem życia, zwłaszcza u osób mających wielu partnerów seksualnych, współżyjących bez zabezpieczenia. Na podstawie badań przesiewowych prowadzonych w różnych krajach, częstość chlamydiowego zapalenia szyjki macicy szacuje się na 8–37%.
Noworodek może zarazić się od zakażonej matki w trakcie porodu.
Czynniki wpływające na zakażenie:
- kontakty seksualne bez użycia prezerwatywy
- uprawianie seksu analnego
- uprawianie seksu oralnego
- wiek (21–25 rok życia)
- choroby weneryczne przebyte w przeszłości
- duża liczba partnerów seksualnych.
Chlamydia objawy
Narządy płciowe
Zakażenia wśród kobiet
Zakażenie chlamydiami szyjki macicy (szyjki macicy) jest zakażeniem przenoszonym drogą płciową, które u 50-70% zakażonych kobiet nie daje żadnych objawów. Infekcja może być przenoszona drogą pochwową, analną lub oralną. Spośród kobiet z niewykrytą infekcją u około połowy rozwinie się choroba zapalna miednicy mniejszej (PID). PID może powodować blizny wewnątrz narządów rozrodczych, które mogą później stanowić przyczynę poważnych komplikacji, w tym przewlekłego bólu miednicy, trudności w zajściu w ciążę, ciąży pozamacicznej czy innych niebezpiecznych powikłań ciąży.
W przypadku kobiet aktywnych seksualnie, które nie są w ciąży, u osób poniżej 25 roku życia i innych osób zagrożonych zakażeniem zaleca się badanie przesiewowe. Czynniki ryzyka obejmują historię zakażenia chlamydiami lub inną infekcją przenoszoną drogą płciową, nowych lub wielu partnerów seksualnych oraz niespójne stosowanie prezerwatyw. Wytyczne zalecają wszystkim kobietom zgłaszającym się po antykoncepcję awaryjną wykonanie testów na obecność chlamydii.
Zakażenia wśród mężczyzn
Wśród mężczyzn najczęstsze są objawy infekcyjnego zapalenia cewki moczowej w około 50% przypadków. Obejmują one: pieczenie lub ból podczas oddawania moczu, nietypowe wydzieliny z prącia, ból lub obrzęk jąder lub gorączkę. Nieleczona chlamydia u mężczyzn może rozprzestrzenić się na jądra, powodując zapalenie najądrzy, które w rzadkich przypadkach może prowadzić do bezpłodności, jeśli nie jest leczone. Chlamydia jest również potencjalną przyczyną zapalenia gruczołu krokowego u mężczyzn, jednak dokładny jej związek z zapaleniem gruczołu krokowego jest trudny do ustalenia.
Zakażenia oczu
Zakażenie oczu chlamydią znane jest pod nazwą „jaglica” i jest przewlekłym zapaleniem spojówki i rogówki wywołanym przez serotypy A, B, Ba i C Chlamydia trachomatis. Choroba ta jest najczęstszą przyczyną ślepoty w krajach rozwijających się. Rozprzestrzenia się poprzez kontakt z wydzieliną spojówek zakażonego, na przykład przez używanie tego samego ręcznika czy odzieży. Do zakażenia dochodzi najczęściej w dzieciństwie, natomiast blizny prowadzące do ślepoty powstają w wieku dorosłym. W leczeniu stosuje się azytromycynę, a w zaawansowanych przypadkach konieczna jest ingerencja chirurgiczna.
Forma stawowa
Chlamydia może również powodować reaktywne zapalenie stawów – triadę zapalenia stawów, zapalenia spojówek i zapalenia cewki moczowej - szczególnie u młodych mężczyzn. Każdego roku w Stanach Zjednoczonych około 15 000 mężczyzn zapada na reaktywne zapalenie stawów spowodowane zakażeniem chlamydią, a około 5000 jest na stałe dotkniętych tą chorobą. Może wystąpić ona u obu płci, ale częściej występuje u mężczyzn.
Rozpoznanie zakażenia chlamydią
Wszyscy pacjenci chorzy na jakąkolwiek chorobę przenoszoną drogą płciową powinni zostać zdiagnozowani pod kątem zakażenia chlamydiami.
W celu wykrycia choroby wykonywane są testy NAAT identyfikujące swoiste DNA lub RNA Ch. trachomatis. Aby wykryć chlamydię, należy pobrać w przypadku mężczyzn pierwszą poranną porcję moczu, a u kobiet – wymaz z przedsionka pochwy lub z kanału szyjki macicy.
Leczenie chlamydiozy
Zakażenie C. trachomatis można skutecznie wyleczyć antybiotykami. Wytyczne zalecają azytromycynę, doksycyklinę, erytromycynę, lewofloksacynę lub ofloksacynę. U mężczyzn doksycyklina (100 mg dwa razy dziennie przez 7 dni) jest prawdopodobnie bardziej skuteczna niż azytromycyna (pojedyncza dawka 1 g), ale dowody na względną skuteczność antybiotyków u kobiet są bardzo niepewne. Środki zalecane w czasie ciąży to erytromycyna lub amoksycylina.