Czym jest ból nerek?
Ból nerek to jeden z symptomów chorób tych narządów. Pojawia się nagle, falowo i niejednokrotnie utrudnia codzienne funkcjonowanie. Niekiedy bywa mylony z bólem brzucha lub kręgosłupa, ponieważ promieniuje do tych miejsc.
Jakie mogą być przyczyny bólu nerek? Na jakie jeszcze objawy warto zwrócić uwagę i kiedy zgłosić się do lekarza?
Przyczyny bólu nerek
Przyczyny bólu nerek są różne. Do najczęstszych zaliczają się:
kłębuszkowe zapalenie nerek – grupa chorób, w których przebiegu dochodzi do rozwoju stanu zapalnego w obrębie kłębuszków nerkowych;
kamica nerkowa (moczowa) – rozpoznaje się ją, gdy w układzie moczowym obecne są moczowe złogi (tzw. kamienie moczowe);
odmiedniczkowe zapalenie nerek – stan zapalny miedniczki i miąższu nerki wywołany najczęściej przez bakterie;
choroby stercza [1, 2];
Objawy bólu nerek
Ból nerek często występuje tylko po jednej stronie ciała, za żebrami, w górnej części pleców. Charakterystyczne jest to, że nie znika po zmianie pozycji lub w czasie odpoczynku.
Zdarza się, że bywa mylony z bólem pleców. Jak rozróżnić te dwie dolegliwości bólowe? Ból pleców najczęściej pojawia się w odcinku lędźwiowym. Może promieniować do nóg i zmieniać się w zależności od pozycji czy wykonywanych czynności.
W zależności od przyczyny bólowi nerek towarzyszą inne objawy. W przypadku odmiedniczkowego zapalenia nerek są to: krwiomocz, parcie na pęcherz, nudności i wymioty, dreszcze, gorączka powyżej 39℃ lub stan podgorączkowy.
Z kolei, jeśli przyczyną bólu jest kamica nerkowa, pojawiają się: zimne poty, bladość skóry, częste oddawanie małych ilości moczu, wysoka gorączka oraz dreszcze.
Jedną z przyczyn bólu nerek jest także choroba nowotworowa. Niepokojące objawy, które jej towarzyszą to m.in. osłabienie, niezamierzony spadek masy ciała, niedokrwistość oraz krwiomocz [1].
Leczenie bólu nerek
W pierwszej kolejności należy znaleźć przyczynę bólu nerek i skupić się na leczeniu choroby wywołującej dolegliwości bólowe. W międzyczasie można stosować leczenie objawowe. Tabletki przeciwbólowe przynoszą ulgę i ułatwiają powrót do codziennych czynności. Przy czym należy pamiętać, że nie usuwają przyczyny. Niezwykle ważna jest diagnostyka i leczenie choroby leżącej u podstaw bólu.
Poza lekami przeciwbólowymi można sięgnąć po domowe metody, które pomagają uśmierzyć ból. Jedną z nich jest stosowanie ciepłych okładów na plecy. W sprzedaży dostępne są specjalne plastry rozgrzewające, które działają rozgrzewająco w miejscu naklejenia. Ich stosowanie nie powoduje odparzeń czy podrażnień skóry, a odklejanie jest bezbolesne.
Jeśli chodzi o leczenie przyczynowe, obejmuje ono różne metody:
antybiotykoterapię w przypadku infekcji bakteryjnej;
chemioterapię, gdy za dolegliwości bólowe odpowiada nowotwór;
leczenie laserowe stosowane w kamicy nerkowej w celu rozbicia kamieni nerkowych na mniejsze kawałki;
zabieg chirurgiczny, gdy zachodzi konieczność usunięcia guza [2];
Profilaktyka bólu nerek
Czy ból nerek to coś, czemu można zapobiegać? Tak. Profilaktyka obejmuje wykonywanie regularnych badań laboratoryjnych: oznaczenia poziomu kreatyniny i mocznika we krwi oraz badania ogólnego moczu.
W ramach profilaktyki chorób nerek zaleca się również kontrolowanie ciśnienia krwi. Można to robić w warunkach domowych za pomocą nowoczesnych, prostych w obsłudze ciśnieniomierzy automatycznych.
Oprócz samokontroli ciśnienia krwi warto wdrożyć inne działania zmniejszające ryzyko nadciśnienia tętniczego (będącego jedną z przyczyn chorób nerek). W utrzymaniu prawidłowych wartości ciśnienia krwi pomaga unikanie używek (papierosów, alkoholu) oraz stosowanie diety o odpowiedniej kaloryczności i ilości soli (maksymalnie 5 gramów na dobę) [3].
Ból nerek może wynikać również z infekcji bakteryjnej. W związku z tym należy przestrzegać zasad higieny intymnej i nie lekceważyć objawów zakażenia.
Poza powyższymi zaleceniami warto pamiętać o dbaniu o optymalną temperaturę ciała (wychłodzenie organizmu sprzyja schorzeniom nerek) oraz wypijanie odpowiedniej ilości płynów.
Przypisy
[1] https://upacjenta.pl/poradnik/bol-nerek#bol-nerek-przyczyny
[2] Roy PJ., Weltman M., Dember LM. i wp. Pain management in patients with chronic kidney disease and end-stage kidney disease.; HOPE Consortium. Curr Opin Nephrol Hypertens. 2020, 29(6):671-680.
[3] Wojciechowska, Małgorzata, and Ewa Izdebska. "Profilaktyka nadciśnienia tętniczego." Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu 20.4 (2014).