Ból karku to częsty i bardzo uciążliwy problem. Jego przyczyny mogą być różne – od niewłaściwej pozycji ciała podczas snu po zmiany zwyrodnieniowe szyjnego odcinka kręgosłupa. Jakie badania pozwalają stwierdzić, co jest przyczyną dolegliwości bólowych? Jak sobie radzić z takim bólem?
Czym jest ból karku?
Ból karku to dolegliwość, która objawia się bólem, uczuciem napięcia, sztywności i dyskomfortu w obszarze szyi. Jest częstą przyczyną wizyt u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ).
Dolegliwości bólowe pojawiają się często tuż po przebudzeniu. W związku z tym często są łączone z niewłaściwą pozycją ciała podczas snu czy spaniem na źle dobranej poduszce. Jednak warto pamiętać, że ból karku może być także jednym z objawów choroby.
Przyczyny bólu karku
Przyczyny bólu karku są bardzo różne. Wśród najczęstszych wymienia się:
duże napięcie mięśni karku spowodowane długim przebywaniem w jednej pozycji (np. podczas pracy przy biurku);
zwichnięcie kręgów szyjnych wynikające z nagłego urazu;
problemy stomatologiczne i laryngologiczne;
podrażnienie korzeni nerwowych przez zimne powietrze;
infekcje (ból karku może towarzyszyć zapaleniu gardła czy migdałków);
napięcie emocjonalne i chroniczny stres;
nerwica;
zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego;
kręcz szyi w przypadku dzieci;
Objawy bólu karku
Bólem karku nazywa się ból, a także uczucie napięcia, sztywności i dyskomfortu występujące w obszarze szyi. W zależności od przyczyny mogą towarzyszyć mu inne dolegliwości.
Jeśli u podłoża dolegliwości bólowych leżą infekcje obserwuje się m.in.:
podwyższoną temperaturę ciała,
suchy kaszel,
uczucie pieczenia lub drapania w gardle,
nieżyt nosa.
Z kolei, jeśli ból karku wynika ze zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa szyjnego, towarzyszą mu: bóle i zawroty głowy, osłabienie mięśni, trudności w utrzymaniu równowagi, a także tzw. szumy uszne. Charakterystyczne jest również to, że ból promieniuje z obszaru szyi do głowy, ramion czy barków.
Leczenie bólu karku
Przebieg leczenia zależy od przyczyny bólu karku. Lekarz ustala ją na podstawie: szczegółowego wywiadu lekarskiego, badania palpacyjnego, a także testów oceniających możliwości funkcjonalne i ruchomość.
W złagodzeniu dolegliwości bólowych pomagają tabletki przeciwbólowe. Część z nich (np. z paracetamolem, ibuprofenem) jest dostępna bez recepty. Pomocne w walce z bólem są również żele i maści przeciwbólowe (np. z substancją czynną o nazwie Diclofenacum natricum).
W przypadku łagodnego bólu (spowodowanego np. długim przebywaniem w pozycji siedzącej) można zastosować również domowe metody:
ćwiczenia rozciągające,
plastry rozgrzewające,
odpoczynek w pozycji leżącej na płaskiej i twardej powierzchni,
ciepłe kompresy,
gorąca kąpiel (szczególnie w przypadku, gdy ból jest spowodowany napięciem emocjonalnym i stresem).
Warto skonsultować się również z fizjoterapeutą, który pomoże dobrać zestaw ćwiczeń na ból karku. W przypadku uczucia dyskomfortu, sztywności i bólu w obszarze szyi zaleca się m.in. ćwiczenia rozciągające, które zmniejszają napięcie mięśni [2, 3].
Profilaktyka bólu karku
Jak uniknąć uciążliwego bólu karku, który utrudnia codzienne funkcjonowanie? W ramach profilaktyki należy zadbać o:
regularne przerwy w pracy przy biurku (zaleca się, aby wykorzystać je na krótkie ćwiczenia rozciągające);
prawidłową postawę ciała, która pozwala utrzymać naturalną krzywiznę kręgosłupa szyjnego;
unikanie schylania głowy w dół przy korzystaniu z telefonu komórkowego;
wybór odpowiedniej poduszki do spania (w sprzedaży dostępne są specjalne poduszki ortopedyczne);
unikanie przeciążeń, dźwigania ciężkich przedmiotów;
systematyczne wykonywanie ćwiczeń rozciągających i wzmacniających (warto skonsultować się w tej sprawie z fizjoterapeutą);
odpowiednią pozycję podczas snu (należy unikać spania na brzuchu);
unikanie długotrwałego napięcia emocjonalnego, odpoczynek, ćwiczenia relaksacyjne (np. proste ćwiczenia oddechowe, które można robić w warunkach domowych bez specjalistycznego sprzętu);
ergonomiczne miejsce pracy (monitor komputera powinien znajdować się na wysokości oczu);
Przypisy
[1] https://www.mp.pl/medycynarodzinna/diagnostyka-kliniczna/objawy-kliniczne/125249,podejscie-do-bolu-szyi
[2] Salavati, Mahyar, et al. "Effect of spinal stabilization exercise on dynamic postural control and visual dependency in subjects with chronic non-specific low back pain." Journal of Bodywork and Movement Therapies 20.2 (2016): 441-448.
[3] Cleland, Joshua A., et al. "The reliability and construct validity of the Neck Disability Index and patient specific functional scale in patients with cervical radiculopathy." Spine 31.5 (2006): 598-602.