Angina nazywana jest fachowo ostrym zapaleniem gardła i migdałków. To częsty problem, z którym pacjenci zgłaszają się do lekarza. Choroba w znaczący sposób ogranicza codzienne funkcjonowanie.
Wirusy czy bakterie?
Bardzo ważne jest określenie czynnika, który odpowiada za wystąpienie anginy – nie pozostaje bez znaczenia, czy są to wirusy, czy bakterie - przede wszystkim z punktu widzenia leczenia. Zażywanie antybiotyku jest zasadne tylko w przypadku zakażeń bakteryjnych – ich zastosowanie w infekcjach wirusowych jest nieskuteczne i naraża pacjenta na potencjalne skutki uboczne.
Angina u dorosłych w zdecydowanej większości (nawet 90 procent przypadków!) spowodowana jest wirusami (należą do nich na przykład rinowirusy, adenowirusy czy wirus EBV (Epstein – Barr virus). Podobnie wygląda sytuacja u małych pacjentów. W przypadku zakażeń bakteryjnych – najczęstszym czynnikiem sprawczym jest paciorkowiec beta – hemolizujący Streptoccus pyogenes. Również objawy będą nieco się różnić w zależności od czynnika etiologicznego.
Objawy anginy
Angina o pochodzeniu wirusowym daje objawy, które często występują w przebiegu klasycznego przeziębienia. Zaliczamy do nich ból głowy, bóle mięśniowo – stawowe, gorączka (zazwyczaj niewysoka, może nie być jej nawet wcale), czy też ból gardła. Pojawia się także kaszel i katar. Angina o pochodzeniu wirusowym zazwyczaj mija w ciągu kilku dni.
Ostre zapalenie gardła i migdałków w przebiegu zakażenia bakteryjnego daje nieco inne objawy. Temperatura ciała jest zazwyczaj znacznie podwyższona. Występuje mocny ból gardła, który może nawet utrudniać przełykanie śliny. Pojawiają się także powiększone węzły chłonne na szyi. W odróżnieniu od anginy o pochodzeniu wirusowym, przy etiologii bakteryjnej zazwyczaj nie występuje kaszel i katar. W prawidłowym rozpoznaniu choroby, lekarzom pomaga skala Centora z modyfikacją McIsaaca.
Sposobem, który pozwala na dokładne określenie przyczyny ostrego zapalenia gardła i migdałków jest posiew wymazu z gardła (lub migdałków). Można powiedzieć, że wadą tego rozwiązania jest stosunkowo długi czas oczekiwania na wyniki. Alternatywą są szybkie testy oparte o metodę immunoenzymatyczną lub immunooptyczną.
Leczenie anginy
Jak już wspomniano terapia ostrego zapalenia gardła i migdałków jest zależna od czynnika sprawczego. W przypadku choroby na tle wirusowym, antybiotyki nie znajdują racjonalnego zastosowania. To bardzo ważne, bowiem ich zażywanie niezgodnie z przeznaczeniem niepotrzebnie naraża chorych na potencjalne skutki uboczne.
Jeśli zakażenie bakteryjne zostało potwierdzone, stosuje się antybiotyki z grupy cefalosporyn, czy makrolidów. Niestety w przypadku anginy wirusowej do tej pory nie opracowano skutecznego leczenia celowanego. Dominuje terapia objawowa w której zastosowanie znajduje leczenie przeciwgorączkowe oraz przeciwzapalne. Wspomagająco stosuje się także tabletki do ssania czy spray'e.
Zastosowanie odpowiedniego leczenia pozwala na unormowanie temperatury w ciągu 3 – 4 dni, a ból gardła powinien minąć w ciągu 5 – 7 dni. Z uwagi na ryzyko transmisji zakażenia należy ograniczyć kontakt z innymi osobami.
Angina u dzieci
Mali pacjenci również chorują na anginę. Pamiętajmy, że to choroba, którą łatwo zarazić się od drugiego człowieka – stąd zakaźność potrafi być bardzo duża, szczególnie w skupiskach ludzi (na przykład szkołach czy przedszkolach). Infekcje o podłożu bakteryjnym w większości spowodowane są przez paciorkowca beta hemolizującego z grupy A: Streptococcus pyogenes. Angina u dziecka często rozpoczyna się nagle, pojawia się także wysoka gorączka. Gardło jest czerwone, rozpulchnione, a na migdałkach widoczne są białe naloty. Wysoka gorączka wiąże się ze rozdrażnieniem, brakiem apetytu czy sennością. Jeśli rodzice podejrzewają u dziecka anginę, warto umówić się na wizytę do lekarza celem wykonania podstawowego badania oraz przepisana przez specjalistę odpowiednich leków. Oprócz terapii farmakologicznej, przy utrzymującej się gorączce należy pamiętać o odpowiednim nawodnieniu organizmu.