Chłoniaki należą do chorób nowotworowych, które wywodzą się z układu chłonnego. Statystycznie w Polsce co roku notujemy ponad 7 tysięcy nowych zachorowań.
Podział chłoniaków
Mówiąc „chłoniak”, często nie wiemy dokładnie, co kryje się pod nazwą tej choroby – podobnie jest w przypadku białaczek, które stanowią całą grupę chorób. Nie inaczej jest z chłoniakami. Warto wspomnieć o podziale, który uwzględnia podział na chłoniaki – ziarnicze oraz nieziarnicze. Do chłoniaków ziarniczych zaliczamy chłoniaka Hodgkina w postaci klasycznej oraz chłoniaka Hodgkina z przewagą limfocytów. Druga grupa to chłoniaki nieziarnicze, do których zaliczamy chłoniaki pochodzące z limfocytów B oraz z limfocytów T oraz NK. To podstawowy podział, jednak warto wspomnieć, że istnieją klasyfikacje obejmujące również inne rodzaje chłoniaków.
Chłoniak - objawy
Choroby nowotworowe mają wiele wspólnych cech – jedną z nich jest brak charakterystycznych symptomów, których wystąpienie byłoby alarmujące dla osoby niezwiązanej z medycyną. Poza tym wiele chorób onkologicznych w początkowym okresie choroby nie daje żadnych niepokojących objawów. Wyróżniamy różne grupy symptomów. Te które powinne być alarmujące i bezwzględnie skłaniają nas do wizyty u lekarza to między innymi niezamierzony spadek masy ciała, zlewne poty (występujące w nocy), czy gorączka, bez uchwytnej przyczyny. Oprócz tego węzły chłonne często ulegają powiększeniu – nie jest to jednak związane z dolegliwościami bólowymi. Zazwyczaj łączą się one w pakiety, są twarde o ograniczonej ruchomości. Warto także wspomnieć, że powiększone węzły chłonne nie zawsze są związane z procesem nowotworowym – nie mniej jednak zawsze wymagają konsultacji lekarskiej oraz wykonania dodatkowych badań – na przykład ultrasonograficznych.
Węzły, które ulegają zajęciu często nie są dostępne dla badania fizykalnego przeprowadzanego przez lekarza - dotyczy to między innymi węzłów chłonnych śródpiersia, czy zaotrzewnowych. Poza tym w przebiegu chłoniaka pojawiają się kolejne mało charakterystyczne objawy jak męczliwość oraz ogólne osłabienie. Warto także wspomnieć, że wystąpienie wymienionych objawów nie wskazuje jednoznacznie, z jakim jego rodzajem mamy do czynienia.
Chłoniaki najczęściej lokalizują się w obrębie węzłów chłonnych, możemy jednak wyróżnić także lokalizacje pozawęzłowe. Wyróżniamy zatem takie jednostki chorobowe jak: chłoniak skóry, chłoniak mózgu (OUN – ośrodkowego układu nerwowego), chłoniak tarczycy i inne.
Chłoniak diagnostyka
Dla postawienia rozpoznania oraz określenia, z jakim rodzajem chłoniaka mamy do czynienia konieczna jest ocena histopatologiczna zajętego węzła chłonnego lub zajętego przez proces nowotworowy narządu. W dalszej kolejności wykonywane są badania, dzięki którym możliwe jest odpowiedzenie na wątpliwości związane z ewentualnym zaawansowaniem procesu onkologicznego – wykonywane są zatem takie badania jak tomografia komputerowa (TK) lub pozytronowa tomografia emisyjna (PET).
Leczenie chłoniaka
Terapie, które są wykorzystywane w leczeniu chłoniaka zależą między innymi od rodzaju nowotworu, z którym mamy do czynienia, stanu ogólnego pacjenta, wieku oraz chorób towarzyszących. Sposoby leczenia, które najczęściej są wykorzystywane to chemioterapia, radioterapia, czy leczenie przeciwciałem monoklonalnym. Schematy zastosowanej chemioterapii różnią się w zależności od rodzaju chłoniaka. Poza tym wykonywane są także przeszczepy komórek macierzystych. W terapii chłoniaka stosuje się także leczenie chirurgiczne, jednak nie jest to wiodący sposób leczenia.
Chłoniak - rokowania
Postawienie rozpoznania choroby nowotworowej na podstawie analizy badań laboratoryjnych, czy też wyniku histopatologicznego zawsze budzi lęk i niepokój. To niepewność związana ze sposobem leczenia, odpowiedzią na terapię oraz dalszym rokowaniem. Wiele z tych wątpliwości ma uzasadnienie, a rokowanie w dużej mierze zależy od rodzaju chłoniaka. Podobnie jak w przypadku innych chorób nowotworowych na leczenie ma wpływ także czas w jakim zostaje postawione rozpoznanie. To z kolei związane jest między innymi z czasem jaki upłynie od zauważenia pierwszych objawów do wdrożenia diagnostyki. W przypadku pojawienia się jakichkolwiek niepokojących symptomów koniecznie należy udać się na wizytę do lekarza rodzinnego, który w razie dalszych wątpliwości skieruje Pacjenta do lekarza hematologa.