Zespół Tietza to rzadkie schorzenie zapalne charakteryzujące się bólem w klatce piersiowej, obrzękiem i zapaleniem chrząstek żebrowych jednego lub więcej górnych żeber, szczególnie w miejscu, gdzie żebra łączą się z mostkiem. Początek bólu może być stopniowy lub nagły i rozprzestrzeniać się, obejmując ramiona oraz barki. Zespół Tietza jest uważany za łagodny zespół, który w niektórych przypadkach może ustąpić bez leczenia. Dokładna przyczyna nie jest znana. Zespół Tietza został po raz pierwszy opisany w literaturze medycznej w 1921 roku przez niemieckiego chirurga Aleksandra Tietzego.
Zespół Tietzego – objawy
Głównym objawem tego zespołu jest silny, ostry ból w klatce piersiowej, wraz z tkliwością i obrzękiem dotkniętych chrząstek, często wyczuwalnym podczas badania. Przebieg bólu może być ła-godny aż do ciężkiego z tkliwością jednego lub więcej z czterech górnych żeber. Najczęściej dotyczy to drugiego lub trzeciego żebra. U większości osób dotknięta jest chrząstka tylko jednego żebra. W chrząstce zajętego żebra występuje twardy, wrzecionowaty obrzęk. Ból często nasila się podczas oddychania. Chociaż często może to być bardzo bolesne, aż do wyniszczenia, uważa się, że zespół Tietza jest łagodnym stanem, który zwykle ustępuje w ciągu 12 tygodni. Często jednak może to być stan przewlekły. Towarzyszący ból w klatce piersiowej może objawiać się podobnie do dusznicy bolesnej, zwykle związanej z chorobą serca i może powodować hiperwentylację, lęk lub napady paniki, omdlenia i przejściowe drętwienie, paraliż, a także, z powodu bólu, wysokie ciśnienie krwi lub nadciśnienie. W niektórych przypadkach ból może być postrzegany jako 10 do 20 razy silniejszy niż zwykłe zapalenie chrząstek kostnych.
Początek bólu może być stopniowy lub nagły i mieć różną intensywność. Ból związany z zespołem Tietza może się nasilać w wyniku kichania, kaszlu lub dużego wysiłku fizycznego. Ból zwykle ustępuje po kilku tygodniach lub miesiącach, ale obrzęk może się utrzymywać.
Ze względu na podobieństwo do bólu wieńcowego, wielu pacjentów z zespołem Tietza zostało zdiagnozowanych jako mających zawał mięśnia sercowego.
Zespół Tietzego – przyczyny
Dokładna przyczyna nie jest znana (idiopatyczna). Niektórzy badacze spekulowali, że wielokrotne mikrourazy przedniej ściany klatki piersiowej mogą powodować rozwój zespołu Tietza. Czasami rozwój choroby może być poprzedzony przewlekłym, nadmiernym kaszlem, wymiotami, urazem lub uderzeniem w klatkę piersiową, infekcjami wirusowymi lub bakteryjnymi lub operacją klatki piersiowej. Także stres psychologiczny może zaostrzyć zespół Tietza poprzez skurcz mięśni klatki piersiowej, ale nie ma dowodów sugerujących, że jest to bezpośrednia przyczyna. Pacjenci, którzy przeszli radioterapię klatki piersiowej lub piersi, często doświadczają tego schorzenia. Może ono wystąpić wkrótce po terapii lub lata później. Występuje częściej u nastolatków niż u dorosłych.
Diagnostyka
Postawienie diagnozy opiera się przede wszystkim na obrazie klinicznym. Chociaż pacjenci często mylą ból związany z zespołem Tietza z zawałem mięśnia sercowego, zespół ten nie czyni uszkodzeń narządów wewnętrznych. Inne potencjalne przyczyny bólu w klatce piersiowej obejmują uraz serca, układu pokarmowego lub inne urazy. Najważniejsze jest jednak wykluczenie zawału.
Leczenie zespołu Tietzego
Po ocenie lekarskiej i potwierdzeniu braku problemów natury kardiologicznej leczenie obejmuje odpoczynek poprzez ograniczenie ruchomości klatki piersiowej. Zaleca się podawanie leków przeciwzapalnych, w tym naproksenu czy ibuprofenu. W przypadku bardzo bolesnych i wyniszczających wydarzeń, gdzie ból jest nie do zniesienia lub wymaga natychmiastowej pomocy, stosuje się leki opioidowe.
