Ból barku może utrudniać codzienne funkcjonowanie, a także zaburzać sen. Jednak pomimo tego, że potrafi być bardzo uciążliwy, część osób go lekceważy. Nie należy tego robić, ponieważ dolegliwości bólowe mogą świadczyć o zespole bolesnego barku wymagającym leczenia.
Czym jest zespół bolesnego barku?
Zespół bolesnego barku to stan, który charakteryzuje się upośledzeniem ruchomości w stawie barkowym i pojawieniem się dolegliwości bólowych w jego obrębie. Jest to powszechna dolegliwość. Najczęściej występuje u kobiet między 45. a 55. rokiem życia [1].
Przyczyny zespołu bolesnego barku
Przyczyny zespołu bolesnego barku są różne. Można podzielić je na wewnątrz- i zewnątrzbarkowe. Do pierwszej z wymienionych grup należą m.in.:
- zmiany zwyrodnieniowe stawu ramiennego,
- niestabilność stawu ramiennego,
- zespół ciasnoty podbarkowej,
- zmiany zwyrodnieniowe stawu barkowo-obojczykowego,
- urazy (np. złamania, zwichnięcia stawu barkowo-obojczykowego).
Z kolei do przyczyn zewnątrzbarkowych zaliczają się m.in.:
- choroba niedokrwienna serca,
- jamistość rdzenia,
- choroby nowotworowe,
- bóle reumatyczne,
- zespół górnego otworu klatki piersiowej (TOS).
Wszystkie wyżej wymienione przyczyny mogą prowadzić do dolegliwości bólowych, a także ograniczenia ruchomości w stawie [2].
Objawy zespołu bolesnego barku
Jak objawia się zespół bolesnego barku? Głównym objawem jest ból barku, który określa się jako ostry i kłujący (choć na początku bywa łagodny).
Oprócz dolegliwości bólowych pojawia się ograniczenie ruchomości w stawie barkowym. Osoby z zespołem bolesnego barku zazwyczaj mają trudności z odwodzeniem ramienia, czyli unoszeniem rąk powyżej linii ramion i sięganiem za plecy. Mogą mieć także problem z wykonywaniem innych ruchów, a tym samym prostych codziennych czynności.
Na początku ból jest łagodny, przez co może być zlekceważony. Jednak z czasem ulega nasileniu. Co więcej, promieniuje do łokcia i ogranicza zakres ruchomości całej kończyny górnej [1], [2].
Zespół bolesnego barku może być spowodowany różnymi czynnikami. W niektórych przypadkach jest objawem schorzeń spoza układu kostnego np. choroby niedokrwiennej serca. W takiej sytuacji pojawiają się inne niepokojące sygnały m.in. ból w klatce piersiowej, kołatanie serca czy osłabienie.
Leczenie zespołu bolesnego barku
W przypadku pojawienia się niepokojących objawów należy udać się na wizytę do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). Jeśli ból pojawił się nagle i jest silny, zalecana jest pilna konsultacja lekarska. Taki objaw może świadczyć o poważnych schorzeniach.
Pierwszym etapem diagnostyki jest zebranie szczegółowego wywiadu lekarskiego. Lekarz pyta m.in. o rodzaj bólu, okoliczności jego wystąpienia czy zmiany dolegliwości bólowych w czasie. Dodatkowo zbiera informacje na temat objawów towarzyszących (np. gorączki, obrzęków).
W razie konieczności lekarz zleca badania obrazowe. W diagnostyce zespołu bolesnego barku zastosowanie znajdują:
- badanie radiologiczne (RTG),
- rezonans magnetyczny (MR),
- badanie ultrasonograficzne (USG),
- tomografia komputerowa (TK).
Po ustaleniu diagnozy rozpoczyna się leczenie, które ma na celu złagodzenie bólu i zwiększenie zakresu ruchu w stawie barkowym. Pacjentowi podaje się niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) i miejscowo glikokortykosteroidy z lidokainą.
Ważne miejsce w leczeniu zespołu bolesnego barku zajmuje też fizykoterapia (np. ultradźwięki, krioterapia) i ćwiczenia wykonywane w domu.
Leczenie zespołu bolesnego barku jest długotrwałe. Jednak nie warto odkładać decyzji o jego rozpoczęciu. Zwłoka może spowodować, że taki stan przerodzi się w przewlekły [1], [2].
Profilaktyka zespołu bolesnego barku
Czy można zrobić coś, co zapobiegnie zespołowi bolesnego barku? Profilaktyka obejmuje:
- regularne ćwiczenia (wzmacnianie mięśni, rozciąganie);
- unikanie nadmiernego obciążenia i używanie odpowiednich technik podnoszenia ciężarów;
- utrzymywanie prawidłowej postawy ciała podczas stania, siedzenia i wykonywania codziennych czynności;
- pamiętanie o rozgrzewce przed treningiem;
- unikanie urazów poprzez dbanie o bezpieczeństwo podczas aktywności fizycznej;
