Spojówka to tkanka wyściełająca wnętrze powiek i pokrywająca twardówkę (białko oka). Spojówka jest silnie unaczyniona. Pomaga nawilżyć oko, wytwarzając śluz i łzy, chociaż mają one mniejszą objętość niż te produkowane przez gruczoł łzowy. Przyczynia się również do nadzoru immunologicznego i pomaga zapobiegać przedostawaniu się drobnoustrojów do oka.
Przyczyny zapalenia spojówek
Klasyfikacja jest zwykle oparta na przyczynie, w tym czynnikach wirusowych, bakteryjnych, grzybiczych, pasożytniczych, toksycznych, chlamydiowych, chemicznych i alergicznych. Etiologia wirusowa jest bardziej powszechna niż bakteryjna, a występowanie wirusowego zapalenia spojówek wzrasta późną jesienią i wczesną wiosną. Klasyfikacja może być również oparta na wieku wystąpienia lub przebiegu choroby. Etiologię często można rozróżnić na podstawie klinicznej.
W kilku badaniach wykazano, że ostre zapalenie spojówek występuje z prawie taką samą częstotliwością, jak bakteryjne i wirusowe. Wirusowe zapalenie występuje częściej latem, a bakteryjne – częściej zimą i wiosną.
Większość przyczyn zapalenia spojówek jest łagodna i samoograniczająca, jednak w zależności od stanu immunologicznego pacjenta i przyczyny może przejść ono w cięższe i zagrażające wzrokowi infekcje.
Bakteryjne zapalenie spojówek
Bakteryjne zapalenie spojówek charakteryzuje się ostrym początkiem, minimalnym bólem, sporadycznym świądem. Choroba powierzchni oka (np. suche zapalenie rogówki, przewlekłe zapalenie powiek) predysponuje pacjenta do bakteryjnego zapalenia spojówek. Najczęstszymi patogenami są gronkowce i paciorkowce.
Wirusowe zapalenie spojówek
Wirusowe zapalenie spojówek charakteryzuje się ostrym lub podostrym początkiem, minimalnym poziomem bólu i często historią ekspozycji. Świąd jest powszechny i typowy. Występuje także wodnista wydzielina. Czasami występuje ciężki światłowstręt i uczucie obecności ciała obcego. Czynnikiem sprawczym są zwykle adenowirusy.
Alergiczne zapalenie spojówek
Alergiczne zapalenie spojówek charakteryzuje się ostrym lub podostrym początkiem i brakiem bólu. Świąd występuje niezwykle często i jest charakterystycznym objawem tego stanu. Typowe są przejrzyste wodniste wydzieliny, z umiarkowaną produkcją śluzu lub bez.
Agresywną postacią alergicznego zapalenia spojówek jest wiosenne zapalenie u dzieci i atopowe zapalenie u dorosłych.
Leczenie zapalenia spojówek
Leczenie zapalenia spojówek różni się w zależności od czynnika powodującego infekcję oraz manifestacji klinicznych infekcji.
Bakteryjne zapalenie spojówek
Bakteryjne zapalenie zwykle ustępuje bez leczenia. Miejscowe antybiotyki mogą być potrzebne tylko wtedy, gdy po 3 dniach nie obserwuje się poprawy. Nie odnotowano żadnych poważnych skutków ani podczas leczenia, ani bez leczenia. Ponieważ antybiotyki przyspieszają gojenie bakteryjnego zapalenia spojówek, można rozważyć ich zastosowanie. Antybiotyki są również zalecane osobom, które noszą soczewki kontaktowe, mają obniżoną odporność, odczuwają lekki ból.
Wybór antybiotyku różni się w zależności od szczepu lub podejrzewanego szczepu bakterii wywołujących zakażenie. Można stosować fluorochinolony, sulfacetamid sodu lub trimetoprim/polimyksynę, zwykle przez 7–10 dni.
Przypadki meningokokowego zapalenia spojówek można również leczyć penicyliną ogólnoustrojową, o ile szczep jest na nią wrażliwy.
W międzyczasie stosowanie ciepłego kompresu lub ściereczki zwilżonej ciepłą wodą może złagodzić objawy.
Alergiczne zapalenie spojówek
Aby leczyć zapalenie spojówek wywołane przez alergen, Twój lekarz prawdopodobnie przepisze lek przeciwhistaminowy, aby powstrzymać stan zapalny.
Loratadyna i difenhydramina to leki przeciwhistaminowe dostępne bez recepty. Mogą pomóc w usunięciu objawów alergicznych, w tym alergicznego zapalenia spojówek.
Inne metody leczenia obejmują antyhistaminowe krople do oczu lub przeciwzapalne krople do oczu.
Domowe środki zaradcze
Oprócz stosowania ciepłego kompresu, w aptece możesz również kupić krople do oczu, które naśladują twoje łzy. Pomogą złagodzić objawy zapalenia. Dobrym pomysłem jest również zaprzestanie noszenia soczewek kontaktowych, dopóki twoje oko nie zostanie całkowicie oczyszczone.
