Wszawica to choroba pasożytnicza powodującą zmiany skórne. Wywołana jest przez stawonogi – wszy ludzkie i łonowe. Najczęstszą postacią wszawicy jest ta powodowana przez wesz głowową (łac. Pediculus capitis). Inne rodzaje wszawicy to wszawica łonowa powodowana przez wszy ło-nowe oraz wszawica odzieżowa.
Najmniejszą wśród wymienionych pasożytów jest wesz łonowa mierząca około 1,5–2 mm, następ-nie nieco większa jest wesz głowowa – 2–3,5 mm, a największa jest wesz odzieżowa mierząca do 4,5 mm.
Wesz głowowa, żyjąc na głowie, składa jaja w liczbie około 200–300 sztuk, które przyklejają się do włosów. Jaja te dojrzewają około 2–3 tygodnie. Choroba przenosi się przez kontakt bezpośredni, na przykład przez kontakt z zakażonymi nakryciami głowy.
Wszy u dzieci
Odmiana głowowa występuje szczególnie często wśród dzieci w wieku szkolnym i przedszkolnym oraz wśród dzieci w żłobkach. Wesz głowowa może przenosić się przez kontakt bezpośredni, gdy dzieci się bawią, ale także przez przedmioty mające styczność z włosami, czyli czapki, gumki do włosów grzebienie, spinki itd. Problem wszawicy jest w ostatnim czasie nasilony również przez za-niechanie profilaktyki w szkołach i przedszkolach. Obecnie higienistki nie mogą już prowadzić przeglądów dziecięcych głów i w porę powiadomić o zakażeniu rodziców. Dlatego też epidemie wszawicy są coraz powszechniejsze.
Wszawica łonowa natomiast przenosi się głównie przez kontakty seksualne, jednak niewykluczone jest przejście wszy łonowych z dorosłego na dziecko, przykładowo przez spanie w jednym łóżku, ponieważ wszy łonowe przenoszą się również przez pościel.
Wszawica – objawy
Charakterystycznym objawem wszawicy jest intensywny świąd skóry wywołany ukąszeniem wszy. Obserwuje się także nadkażenia bakteryjnie czy sączące się zmiany na skórze okolicy poty-licznej i skroniowej. Niejednokrotnie w przebiegu choroby świąd jest tak dokuczliwy, że pacjent rozdrapuje skórę głowy do krwi, wyrywa włosy.
W przebiegu wszawicy łonowej występują charakterystyczne zmiany zwane plamami błękitnymi. Są to szaroniebieskie plamy będące wynikiem krwotoków podskórnych po ukąszeniach wszy.
Rozpoznanie wszawicy
Wszawicę rozpoznaje się, gdy w toku oględzin stwierdzi się obecność jaj oraz dorosłych wszy. Aby rozpoznać wszawicę, nie jest wymagana konsultacja lekarska, a leczenie może wdrożyć rodzic dziecka lub sam pacjent. Gdy jednak występują cechy infekcji, zakażenia bakteryjnego czy inne wątpliwości, zalecana jest konsultacja dermatologiczna.
Leczenie wszawicy
W leczeniu wszawicy głowowej oraz łonowej stosuje się preparaty miejscowe. Zalicza się do nich środki takie jak permetryna, pyretryna czy inne, które zwalczają formy larwalne wszy we włosach.
Na rynku dostępne są rozmaite preparaty na wszy. Szczególnie polecane są te zawierające dimetikon. Dimetikon jest syntetycznym olejem, który oblepia pasożyty i uniemożliwia im oddychanie. Terapię należy powtórzyć za około 7–10 dni ze względu na okres dojrzewania jaj wszy. Ważne jest także wyczesywanie ich gęstym grzebieniem z włosów i skóry głowy. Ponadto stosuje się również miejscowe leki przeciwświądowe i przeciwzapalne.
Jak pozbyć się wszy?
Proces pozbywania się wszy to nie tylko samo leczenie, bo sam preparat na wszy to za mało. Na-leży również przeprowadzić badanie innych osób mających styczność z chorym. Następnie należy wyprać zabawki dziecka, pościel, ubrania i inne osobiste rzeczy w temperaturze minimum 60 stopni Celsjusza. Polecane są środki przeciwpasożytnicze do prania.
