Rumieniec na twarzy częściej kojarzy się z zawstydzeniem niż chorobą. Jednak warto mieć na uwadze, że zaczerwienienie skóry nie zawsze jest spowodowane emocjami. Zdarza się, że jest jednym z objawów schorzenia. Co może być przyczyną rumieńca i kiedy wymaga on leczenia?
Czym jest rumieniec?
Rumieniec to zaczerwienienie skóry spowodowane zwiększonym ukrwieniem danego obszaru. Może być krótkotrwały i zniknąć samoistnie, ale zdarza się, że stanowi objaw choroby.
Dlaczego rumieniec jest widoczny na skórze twarzy? Jest to obszar charakteryzujący się bardzo dobrym unaczynieniem i unerwieniem. Naczynia krwionośne występują tu w dużych ilościach i są zlokalizowane tuż pod powierzchniową naskórka. Dodatkowo w obrębie głowy i szyi znajdują się anastomozy, czyli połączenia tętniczo-żylne uczestniczące w procesie termoregulacji. To wszystko sprawia, że w wyniku działania różnych czynników (np. emocji, zmian temperatury) skóra twarzy szybko staje się zaczerwieniona.
Przyczyny rumieńca
Rumieniec, który nie jest powodem do niepokoju (z medycznego punktu widzenia), może pojawić się w wyniku działania czynników, takich jak:
zażycie leków, które rozszerzają naczynia krwionośne;
spożycie napoju alkoholowego;
reakcje termoregulacyjne na ciepło (np. gorące powietrze, intensywny wysiłek fizyczny);
stres;
emocje;
Rumieńce mogą pojawić się również u kobiet będących w okresie menopauzy, co wynika z zaburzeń hormonalnych. Jednak w takich przypadkach zazwyczaj pojawiają się nagle i ustępują samoistnie po pewnym czasie.
Kiedy rumieniec może świadczyć o chorobie? Niepokojącym sygnałem jest rumieniec, który nie znika. Dzieje się tak w przypadku trądziku różowatego i tocznia rumieniowatego [1, 2].
Objawy rumieńca
Objawy rumieńca różnią się w zależności od przyczyny oraz stopnia nasilenia. Głównym objawem jest zaczerwienienie skóry. Mogą towarzyszyć mu swędzenie lub pieczenie skóry, obrzęk i uczucie dyskomfortu.
Jeśli przyczyną rumieńca jest trądzik różowaty, występują również objawy charakterystyczne dla tej choroby. Są to przede wszystkim krosty i grudki, które pojawiają się najczęściej w centralnej części twarzy, a także powiększone naczynia krwionośne (tzw. pajączki) i objawy dotyczące oczu (np. zaczerwienienie oczu) [1].
Przyczyną rumieńca może być również toczeń rumieniowaty. Objawia się on m.in. bólami stawów, zmieniającym nasilenie bólem mięśni, stanami podgorączkowymi lub gorączką, niezamierzoną utratą masy ciała i brakiem apetytu [2].
Wśród pozostałych chorób, które mogą objawiać się rumieńcem, wymienia się m.in. nadciśnienie tętnicze, niewyrównana cukrzyca, nadczynność tarczycy, alergia czy zakażenie wirusami HHV6 i HHV7 u dzieci między 2. a 3. rokiem życia.
Leczenie rumieńca
Jak rozpoznać, że rumieniec to naturalna reakcja na stres czy emocje? Kiedy udać się do lekarza w poszukiwaniu innej przyczyny? Niepokojącym sygnałem jest stały rumieniec, któremu towarzyszą inne niepokojące sygnały (np. stan podgorączkowy, brak apetytu, ból mięśni).
Jeśli istnieje podejrzenie trądziku różowatego, diagnostyka obejmuje szczegółowy wywiad lekarski i badanie. Trądzik diagnozuje się, gdy występują charakterystyczne objawy, takie jak wykwity grudkowo-krostkowe i rumieniowe, zaczerwienienie skóry pod wpływem bodźców fizycznych i psychicznych, a także łojotok [1].
Inaczej wygląda to przy podejrzeniu tocznia rumieniowatego. W przypadku tej choroby proces diagnostyczny jest bardziej złożony. Obejmuje m.in. badania laboratoryjne krwi (morfologię krwi, oznaczenie poziomu przeciwciał przeciwjądrowych i antyfosfolipidowych), ocenę funkcji nerek i wątroby [2].
Profilaktyka rumieńca
Przyczyny rumieńca są bardzo różne, dlatego ciężko mówić o ujednoliconych zasadach profilaktyki. Nagłe zaczerwienienie twarzy może być objawem nadciśnienia tętniczego. W ramach profilaktyki tej choroby warto zadbać o ograniczenie ilości soli dodawanej do potraw do maksymalnie 1 łyżeczki dziennie, a także wykluczyć z diety produkty o wysokim stopniu przetworzenia (np. konserwy mięsne, słone przekąski, dania typu fast food) [3].
Przypisy
[1] https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/74530,tradzik-rozowaty-objawy-i-leczenie-jak-wyglada-poczatek-choroby
[2] https://www.mp.pl/pacjent/reumatologia/choroby/63747,toczen-rumieniowaty-ukladowy
[3] Wojciechowska, Małgorzata, and Ewa Izdebska. "Profilaktyka nadciśnienia tętniczego." Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu 20.4 (2014).
