Przyłuszczyca bywa mylona z łuszczycą, czyli ogólnoustrojową, przewlekłą chorobą zapalną, w której przebiegu występują charakterystyczne zmiany skórne spowodowane nadmiernym rogowaceniem naskórka. Jednak należy podkreślić, że pomimo podobnej nazwy przyłuszczyca nie ma nic wspólnego z łuszczycą. Co to za choroba? Jakie są jej przyczyny, objawy, metody diagnostyki i leczenia?
Czym jest przyłuszczyca?
Termin “przyłuszczyca” pojawił się po raz pierwszy w 1902 roku na łamach francuskiego czasopisma “Annales Dematologie”. Jego twórcą był L.A.J. Brocq, który oprócz samego terminu zaproponował też podział przyłuszczycy na 3 główne grupy. Obecnie funkcjonuje już inna klasyfikacja, zgodnie z którą do przyłuszczyc zaliczają się:
- Large plague parapsoriasis (LPP),
- Small plaque parapsoriasis (SPP),
- Poikilodermia atrophicans vascularis.
Przyłuszczyca występuje najczęściej u młodych mężczyzn. Może pojawić się również u dzieci, które stanowią 20% przypadków tej choroby [1].
Przyczyny przyłuszczycy
Jakie są przyczyny przyłuszczycy? Do tej pory pozostają one nieznane. Przypuszcza się, że w przypadku przyłuszczycy o charakterze ostrym przyczyną jest zakażenie bakteryjne (np. paciorkowcem). Wśród innych czynników, które mogą doprowadzić do choroby, wymienia się niektóre leki i wirusy [1].
Objawy przyłuszczycy
Wyróżnia się różne typy przyłuszczycy, które różnią się m.in. objawami. Jednym z typów jest przyłuszczyca drobnoogniskowa lub palczasta, a drugim plackowata wielkoogniskowa z jej odmianą polikilodermiczną.
Przyłuszczyca drobnoogniskowa jest przewlekłą dermatozą, która częściej występuje u mężczyzn. Charakteryzuje się drobnymi ogniskami (poniżej 5 cm) i zmianami jednolitymi, rozmieszczonymi symetrycznie o kształcie palczastym lub okrągłym i jednolitym zabarwieniu. W jej przebiegu nie występuje poikilodermia.
Przyłuszczyca plackowata wielkoogniskowa typu zapalnego również występuje częściej u mężczyzn. Jej objawami są duże (powyżej 5 cm) ogniska i zróżnicowane kształtem oraz wielkością, niesymetryczne pod względem układu zmiany. Najczęściej pojawiają się na tułowiu i kończynach i są dobrze odgraniczone od otoczenia. Mogą utrzymywać się przez wiele lat.
Trzecim typem jest przyłuszczyca plackowata wielkoogniskowa typu poikilodermicznego. Jest to odmiana przyłuszczycy wieloogniskowej. Charakteryzuje się ogniskami o pstrym wyglądzie, które występują głównie na pośladkach, biodrach, tułowiu i utrzymują się przez kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt lat. W wielu przypadkach mogą przechodzić w chłoniaki typu T [1, 2].
Leczenie przyłuszczycy
Jak wygląda diagnostyka i leczenie przyłuszczycy? W przypadku zaobserwowania niepokojących objawów należy zgłosić się do lekarza dermatologa, który zajmuje się diagnostyką i leczeniem przyłuszczycy. Specjalista stawia diagnozę na podstawie szczegółowego wywiadu lekarskiego, obrazu klinicznego, a także wyników badania histopatologicznego.
Objawy przyłuszczycy mogą przypominać inne choroby. W związku z tym konieczne jest różnicowanie jej m.in. ze zmianami polekowymi, rumieniem wielopostaciowym, zapaleniem mieszków włosowych, opryszczkowym zapaleniem skóry, liszajem płaskim, łuszczycą kropelkową, łupieżem różowym lub reakcjami na ukąszenia stawonogów.
Po ustaleniu, że za zmiany skórne odpowiada przyłuszczyca, wdraża się leczenie. Obecnie za najskuteczniejszą metodę uznaje się PUVA-terapię. Polega ona na leczeniu światłem, a konkretnie promieniowaniem o długości fali mieszczącej się w zakresie promieniowania UVA. W leczeniu przyłuszczycy zaleca się serię zabiegów PUVA-terapii (20-30).
Oprócz leczenia światłem lekarz może zdecydować o konieczności włączenia farmakoterapii. Chorym na przyłuszczycę podaje się leki przeciwhistaminowe i antybiotyki (erytromycynę, tetracykliny) przez 3 tygodnie. Ponadto zaleca się im miejscowe stosowanie kortykosteroidów.
Uzupełnieniem PUVA-terapii i farmakoterapii jest dbanie o właściwą pielęgnację skóry (w przypadku przyłuszczycy zalecane są dermokosmetyki ze sprawdzonym składem), noszenie delikatnych ubrań zrobionych z “oddychających” materiałów, unikanie używek i zdrowa dieta [1, 3].
